အတုမရွိတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားသည္ပင္လ်ွင္ဝဋ္ေတာ္ႏွင့္မကင္းေၾကာင္းကုိ ျမတ္စြာဘုရားကုိယ္တုိင္ေဟာေတာ္မူခဲ့တာေတြရွိပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေနတာေတာင္ေရွာင္လုိ႔မရခဲ့ပါဘူး။ခံစားရတာပါပဲ။ခံစားရတာေတာင္တစ္ပါးတည္းမဟုတ္ (၁၂)ပါးေတာင္ျဖစ္ပါတယ္။အဲဒီဝဋ္ေတာ္(၁၂)ပါးအေၾကာင္းကုိ မသိေသးေသာသူမ်ားကုိရည္ရြယ္ျပီးေရးသားလုိက္ျခင္းျဖစ္သလုိ၊သိျပီးသူမ်ားလည္း သိသည္ထက္သိေအာင္ အသိေပးလုိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ဝဋ္ေတာ္(၁၂)ပါးကေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္ပါတယ္။
(၁)။ပထမဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္တစ္ခုေသာဘဝက မုနာဠိမည္တဲ့ ေသေသာက္ၾကဴးျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။အဲဒီဘဝမွာ (သုရဘိ)အမည္ေတာ္ရတဲ့ ပေစၥကဗုဒၶတစ္ပါးကုိ ဤသူကား လူသူေလးပါး ဆိတ္ကြယ္ရာအရပ္၌ ကာမလုိက္စားေမြ႔ေလ်ာ္ေပ်ာ္ပါး၍ တရားမရွိ သီလမရွိတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ျဖစ္တယ္လုိ႔ စြပ္စြဲစကားေျပာမွားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။အဲဒီမေကာင္းမွဳ အကုသုိလ္ကံေၾကာင္း ငရဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ခံရျပီး ယခုျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူတဲ့အခါ
လူသူအမ်ားထင္မွားေအာင္ သုႏၵရီပရိဗုိဇ္မ၏ စြပ္စြဲျခင္းကုိခံရေတာ္မူပါတယ္။ဒါက ပထမဝဋ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ သူတစ္ပါးအား စြပ္စြဲပုတ္ျခင္းကုိ အထူးေရွာင္ၾကဥ္ပါလုိ႔တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။
(၂)။ဒုတိယဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ သဗၺာဘိဘူ အမည္ေတာ္ရွိေသာ ပေစၥကဗုဒၶဘုရားရွင္၏ နႏၵမည္ေသာ တပည့္သာဝကျဖစ္ခဲ့၍ ထုိသဗၺာဘိဘူ ပေစၥက ဗုဒၶါ အရွင္ျမတ္ကုိ သီလမရွိေသာသူ ယုတ္မာေသာသူ ျဖစ္ဘိ၏ဟု စြပ္စြဲစကား ေျပာမွားခဲ့ပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ ငရဲမွာ အႏွစ္တစ္ေသာင္းၾကာေအာင္ခံရျပီး လူျဖစ္ေသာဘဝမ်ားစြာတုိ႔မွာလည္း လူသူေလးပါးရဲ့ မဟုတ္မတရားစြပ္စြဲျခင္းကိုခံရသလုိ၊ယခုေနာက္ဆုံးဘဝျမတ္စြာဘုရားရွင္ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့အခါမွာ လူမ်ားအလည္၌ စိဥၥမာန မိန္းမယုတ္ရဲ့ မဟုတ္မတရားစြပ္စြဲျခင္းကုိခံရေတာ္မူတယ္ဆုိတာအားလုံးအသိပါ။ဒါက ဒုတိယေျမာက္ဝဋ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္သူတစ္ပါးအား ယုတ္မာေသာစိတ္ထား၊မေကာင္းတဲ့စိတ္ထားနဲ႔ စြပ္စြဲေျပာဆုိျခင္းကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ပါလုိ႔ တုိက္တြန္းပါတယ္။
(၃)။တတိယဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ လူမ်ားေလးစားျခင္းကုိခံရတဲ့ေဗဒင္သုံးရပ္ကုိ အကုန္တတ္ေျမာက္တဲ့ ပါေမာကၡဆရာျဖစ္ျပီး တပည့္ငါးရာကုိ မဟာဝုန္ေတာ္မွာ ေဗဒင္မ်ားကုိ သင္ၾကားပုိ႔ခ်ေနစဥ္ အဘိညာဏ္တန္ခုိးရွင္ ဘီမ မည္ေသာ ရေသ့သူျမတ္ထုိအရပ္ကုိၾကြေရာက္ေတာ္မူတာကုိ ျမင္တဲ့အခါမွာ(ၾကည္ညိဳေလးစားရမယ့္အစား)ဤရေသ့ကား ကာမစည္းစိမ္ကုိခံစားသူ ရေသစဥ္းလဲျဖစ္သည္ဟု စြပ္စြဲျပီးတပည့္ေတြကုိလည္းေျပာၾကားပါတယ္။တပည့္ေတြကလည္းအားရဝမ္းသာလက္ခံၾကျပီး ျမိဳ႔ရြာအတြင္း ဆြမ္းခံၾကြေနေသာ ထုိဘီမရွင္ရေသ့ကုိ ဤရေသ့ကား ကာမစည္းစိမ္ကုိ ခံစားသူ ရေသ့စဥ္းလဲျဖစ္သည္ဟု အိမ္တုိင္း အိမ္တုိင္းရွိလူမ်ားအား ေျပာၾကားပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ပင္လ်ွင္ ေနာက္ဆုံးဘဝ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေရာက္ေတာ္မူတဲ့အခါမွာ တပည့္ရဟန္းငါးရာျဖစ္လာၾကကာ သုႏၵရီပရဗုိဇ္မ(တိတၱိတုိ႔သတ္၍)ေသရတယ္ဆုိျပီး လူအမ်ားရဲ့ စြပ္စြဲျခင္းကုိခံရပါတယ္။တပည့္မေကာင္းဆရာေခါင္းဆုိသလုိ တပည့္ရဟန္းငါးရာကုိစြပ္စြဲျခင္းသည္ ျမတ္စြာဘုရားကုိစြပ္စြဲျခင္းသာျဖစ္တဲ့အတြက္ တတိယဝဋ္လုိ႔ဆုိရမွာပါ။(မွတ္ခ်တ္။ သုႏၵရီပရဗုိဇ္မက ျမတ္စြာဘုရားကုိစြပ္စြဲတဲ့ အကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ေျမျမိဳျပီးေသဆုံးျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။)လူအမ်ားက ရဟန္းငါးရာကုိ တတၱိဟုဆုိျပီးစြပ္စြဲျခင္းကား ရေသ့အရွင္ျမတ္ကုိ ရေသ့စဥ္းလဲ၊ကာမဂုဏ္ကုိခံစားသူဟုစြပ္စြဲတဲ့အကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။
(၄)စတုတၳဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ အေဖတူ အေမကြဲ ျဖစ္ေသာညီငယ္အား ဥစၥာကုိ လုိခ်င္တက္မက္ေသာေၾကာင့္ သတ္ျဖတ္၍ ေတာင္ေခ်ာက္ၾကားမွာ ပစ္ခ်ရုံမ်ွမက ေက်ာက္တုံးျဖင့္ တစ္ဖန္ထပ္ျပီး ဖိညွပ္ၾကိတ္ေျခမွဳကုိျပဳခဲ့ပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ဘဝကုိေရာက္ေတာ့ ရွင္ေဒဝဒတ္ေက်ာက္ေမာင္းဆင္ျပီး ပစ္ခ်သည္ကုိခံရျပီး ေျခမေတာ္မွာ ေက်ာက္ခ်ပ္ေက်ာက္လႊာ စဥ္ထြက္လာကာ ေသြးစိမ္းတည္ေအာင္ အထိအခုိက္ခံေတာ္မူရတယ္ဆုိအားလုံးသိျပီးသားျဖစ္မွာပါ။ဒါက စတုတၳဝဋ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
(၅)။ပဥၥမဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ အေျမာ္အျမင္ အဆင္အျခင္ နည္းပါး ကစားေလလြင့္ေနတဲ့ လူငယ္ဆုိးျဖစ္ျပီး လမ္းခရီးမမွာ ျမဴးတူးေပ်ာ္ပါးကစားေနစဥ္ ပေစၥကဗုဒၶါတစ္ပါး ကုိျမင္ရလ်ွင္ (ၾကည္ညိဳရမည့္အစား)ႏွလုံးသြင္းမွားကာ လမ္းခရီးမွာရွိတဲ့ ေက်ာက္ခဲမ်ားကုိေကာက္ယူကာ ထုိပေစၥကဗုဒၶါအရွင္ျမတ္ကုိ ပစ္ခတ္ပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးဘဝျဖစ္တဲ့ ျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူတဲ့အခါမွာ အရွင္ေဒဝဒတ္က လူသတ္ေလးသမားမ်ားကုိေစလႊတ္ျပီး အသတ္ေသေအာင္ျပဳျခင္းကုိခံရပါတယ္။ဒါက ပဥၥမေျမာက္ဝဋ္ေတာ္ပါ။
(၆)။ဆ႒မေျမာက္ဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ နုစဥ္အခါ တစ္ခုေသာဘဝမွာ ဆင္ထိန္းျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။တစ္ေန႔ေတာ့ဆြမ္းခံၾကြလာတဲ့ ပေစၥကဗုဒၶအရွင္ျမတ္တစ္ပါးကုိ ဆင္ျဖင့္နင္းသတ္ေတာ့မည္ဟန္ျဖင့္ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျခာက္လွန္႔ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ ရာဇျဂဳိလ္ျပည္မွာ အရက္မ်ားစြာေသာက္ျပီး အၾကမ္းစိတ္၊အရုိင္းစိတ္ေပါက္ေနတဲ့ နာဠာဂီရိဆင္ရဲ့ နင္းသတ္ရန္ ေရွ့ရွဳခ်ဥ္းကပ္လာသည္ကုိ ခံရေတာ္မူပါတယ္။ဒါက ဆ႒မေျမာက္ဝဋ္ေတာ္ပါ။
(၇)။သတၱမေျမာက္ဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ ျပည့္ရွင္မင္းျဖစ္ျပီး မင္းဆုိေတာ့ မာန္တက္တဲ့သေဘာရွိပါတယ္။အဲဒါေၾကာင့္ မေကာင္းမွဳကုိမစဥ္းစားဘဲ ေယာက်ၤားတစ္ေယာက္ကုိ ကုိယ္တုိင္လွံျဖင့္ထုိးဆြသတ္ျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ေၾကာင့္ ငရဲမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာခံရျပီး ျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ဘဝမွာလည္း အရွင္ေဒဝဒတ္ေက်ာက္ေမာင္းဆင္တဲ့အခါ ေက်ာက္ခ်ပ္ထိျပီး ေျခမေတာ္ေသြစည္တည္တဲ့အခါ ထုိေရာဂါကုိကုစားဖုိ႔ ဆရာဇီဝက ေျခမေတာ္ကုိဓားျဖင့္ခြဲျခင္းကုိခံရေတာ္မူပါတယ္။ဒါက သတၱေျမာက္ ဝဋ္ေတာ္ပါ။
(၈)။အ႒မေျမာက္ဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္ တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ တံငါသည္တစ္ေယာက္ရဲ့သားျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။မိမိရဲ့ေဆြမ်ဳိးညီအစ္ကုိေမာင္ႏွမေတြက ငါးတုိ႔ကုိရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္တာကုိျမင္ေတာ့ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။အမွန္က သတၱဝါေလးေတြအသတ္ကုိသတ္တာကုိျမင္ရရင္ သနားစိတ္ျဖစ္ရမွာပါ။အဲလုိစိတ္မျဖစ္သည့္အျပင္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္တဲ့ (ကုိယ္တုိင္သတ္ျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္)အကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ ဤေနာက္ဆုံးျမတ္စြာဘုရားရွင္ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ဘဝမွာလည္းဦးေခါင္းေတာ္ ကုိက္ျခင္းေဝဒနာကုိ မၾကာခဏ ခံစားရပါတယ္။ငါတုိ႔ကုိသတ္ျဖတ္ၾကတဲ့ ေဆြးမ်ဳိးေတြကေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏သာဂီဝင္မင္းမ်ဳိးေဆြေတာ္မ်ဳိးေတာ္မ်ားျဖစ္လာၾကျပီး ဥပေစၦဒကကံလုိ႔ေခၚတဲ့ သူတစ္ပါးသတ္ျဖတ္ျခင္းကုိခံရခဲ့ရပါတယ္။ဒါက အ႒မေျမာက္ဝဋ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
(၉)။နဝမဝဋ္ေတာ္၊၊ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္ ဖုႆျမတ္စြာဘုရားရွင္၏သာသနာေတာ္မွာ တပည့္သာဝက ရဟန္းေတာ္တုိ႔ကုိ သင္တုိ႔သည္ မုေယာကုိစားၾကေလာ့၊သေလးဆြမး္တုိ႔ကုိ မစားၾကနဲ႔လုိဆုိျပီး ေရရြတ္ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။အဲဒီမေကာင္းတဲ့ကံေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ဘဝမွာ ေဝရဥၥာျပည္၊ေဝရဥၥာပုဏၰားေလ်ွာက္ထားပင့္ဖိတ္ခ်က္အရ ဝါကပ္ေတာ္မူစဥ္ ဝါတြင္းသုံးလလုံး မုေယာမွဳန္ကုိသာဘုဥ္းေပးေတာ္မူခဲ့ရတာပါ။ဒါက နဝမေျမာက္ ဝဋ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
(၁၀)။ဒသမဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းျဖစ္စဥ္တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ လက္ေဝွ႔သမားျဖစ္ေတာ္မူ၍ အျခားေသာ လက္ေဝွ႔သမားတစ္ဦးကုိ ခါးက်ဳိးေအာင္ ရုိက္ခ်ဳိးထုိးသတ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။အဲဒီ အကုသုိလ္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ဘဝမွာခါးေတာ္ ေညာင္းညာကုိက္ခဲျခင္းေဝဒနာကုိခံရေတာ္မူပါတယ္။ဒါကဒသမေျမာက္ဝဋ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
(၁၁)။ဧကာဒသမေျမာက္ဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အေလာင္းျဖစ္စဥ္ တစ္ခုေသာ ဘဝမွာ ေဆးဆရာျဖစ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ေဆးဖုိးဝါးခ မေပးလုိေသာ သူေဌးသားတစ္ေယာက္ကုိ ဝမ္းလားေဆး(ဝမ္းေလ်ာေဆး)ကုိတုိက္ေက်ြးခဲ့ပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ေနာက္ဆုံးဘဝမွာ ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူခါနီးအခါ ေသြးလြန္သည့္ေရာဂါေဝဒနာကုိခံစားရေတာ္မူတာပါ။(မွတ္ခ်က္။ ။စုႏၵသတုိ႔သားရဲ့ ဝက္ပ်ဳိသားကုိဘုဥ္းေပးေတာ္မူလုိ႔ ဝမ္းေလ်ွာျခင္းမဟုတ္ပါဘူး။)ဒါက တစ္ဆယ့္တစ္ပါးေျမာက္ဝဋ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
(၁၂)။ဒြါဒသမဝဋ္ေတာ္။ ။ျမတ္စြာဘုရားရွင္အေလာင္းေတာ္ျဖစ္စဥ္ ကႆပ ျမတ္စြာဘုရားလက္ထက္ေတာ္မွာ ေဇာတိပါလမည္တဲ့ပုဏၰားလုလင္တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ကႆပျမတ္စြာဘုရားကုိ ဤဦးျပည္းရဟန္အဖုိ႔ရာ သဗၺညဳတေရႊဥာဏ္ေတာ္သည္ အဘယ္မွာျဖစ္အံ့နည္း။ထုိသဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္သည္ အလြန္တရာရခဲေသာ တရားျဖစ္သည္ဟု ႏွုတ္ျဖင့္ျပစ္မွားေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။အဲဒီအကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ေနာက္ဆုံးျမတ္စြာဘုရားျဖစ္ဖုိ႔ရန္ ဒုကၠရစရိယာက်င့္ေတာ္မူတဲ့အခါ ရက္၊လ အနည္းငယ္သာထုိက္သည့္အေလ်ာက္က်င့္ၾကရေသာ္လည္း ဦးဇင္းတုိ႔ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ ဝစီဝိပါက္ေတာ္ေၾကာင့္ ေျခာက္ႏွစ္ၾကာေအာင္ခဲခဲယဥ္းယဥ္းက်င့္ေတာ္မူခဲ့ရပါတယ္။ဒါကေနာက္ဆုံးဝဋ္ေတာ္ပါ။
ထုိဝဋ္ေတာ္(၁၂)ပါးကုိျမတ္စြာဘုရား ကုိယ္ေတာ္တုိင္ေဟာၾကားတာျဖစ္ပါတယ္။ခုဒၵက နိကာယ္ ေထရာပဒါနပါဠိ(၃၉)အဝဋဖလဝဂ္မွာအက်ယ္ဖတ္ရွဳနုိင္ပါတယ္။
ဒီဝဋ္ေတာ္(၁၂)ပါးကုိေလ့လာၾကည့္မည္ဆုိပါက ကုိယ္(ကာယကံ)။ႏွဳတ္(ဝစီကံ)ဒီႏွစ္ပါးေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ဆုိတာထင္ရွားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္အမ်ားထိခုိက္မယ့္၊အမ်ားဆင္းရဲမယ့္ အမွဳကုိကုိယ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ႏွုတ္ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း မလုပ္ဖုိ႔ မေျပာဖုိ႔ အထူးေရွာင္ၾကဥ္ဖုိ႔လုိအပ္ပါေၾကာင္းအသိေပးပါတယ္။သတၱဝါေလးမ်ားကုိ မေသမရွင္၊ေျခခ်ဳိးျခင္း၊မ်က္လုံးေဖာက္ျခင္း၊လက္ခ်ဳိးစတဲ့ ဝဋ္လုိက္ေစတတ္တဲ့အမွဳမ်ဳိးရယ္၊သူတစ္ပါးအားမဟုတ္မမွန္စြပ္စြဲပုတ္ခတ္မ်ဳိးမ်ားကုိအထူေရွာင္ၾကဥ္ ၾကပါလုိ႔ အသိေပးေရးသားလုိက္ရပါသည္။
ကုိးကား။ ။မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ မဟာဗုဒၶဝင္ (ပဥၥမတြဲ)မွေကာက္ႏွုတ္ခ်က္သာျဖစ္ပါသည္။
အားလုံးကုိယ္စိတ္ႏွစ္ပါးက်န္းမာခ်မ္းသာၾကပါေစ။
အရွင္ဝိမလဝံသ(နာလႏၵာတကၠသုိလ္၊အိႏၵိယနုိင္ငံ)
Categories:
၀ဋ္,
ဘာသာေရး,
ဘုရား,
ျမတ္စြာဘုရားလုပ္ငန္းစဥ္,
အရွင္၀ိမလ၀ံသ
Very valuable points for us. Thanks a lot, ASHIN WIMALAWUNSA.