HAZY LIFE

ေစတီပုထုိးပံုေတာ္မ်ား

ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္ ရန္ကုန္

က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ မြန္ျပည္နယ္

ဥမင္သံုးဆယ္ေစတီ စစ္ကိုင္း

စႏၵမုနိဘုရား မႏၱေလး

ကုသိုလ္ေတာ္ဘုရား မႏၱေလး

ကိုးေသာင္းပုထိုးေတာ္ၾကီးဂူတြင္း ရခိုင္ျပည္

 ကဲ ကဲ... ေတာင္သမုဒၵရာမွာ ေၾကးျပႆဒ္နဲ႕ ယေန႕တုိင္သတင္းသံုးတယ္တဲ႕... ရဟႏၱာသည္လည္း သက္တမ္းအားျဖင္႕ ၁၀၀ မေက်ာ္ပါ... ရွင္ဥပဂုတၱရဲ႕ သမိုင္းလည္းဖတ္ဖူးပါတယ္... ပံုမွန္ လူေတြလို ေမြးရိုးေမြးစဥ္လည္းမဟုတ္ပါ... ဘုရားအပါအ၀င္ ပေစၥကဗုဒၶနဲ႕ရဟႏၱာအားလံုးသည္ တျခားသူမ်ား နတ္သၾကားမ်ားဟုတ္ အထင္မမွားရေအာင္ သာမာန္ေမြးဖြားမႈမ်ဳိးနဲ႕ပဲေမြးဖြားရပါတယ္... ဥပဂုတၱသမိုင္းဆိုတာ သပ္သပ္ေတာ႕ရိွပါတယ္ ဒါေပမယ္႕ သဂၤါယနာတင္ခဲ႕ေသာ အဆက္ဆက္ေသာ က်မ္းတြင္မေတြ႕ခဲ႕ရပါ ထုိ႕ေၾကာင္႕ ရွင္ဥပဂုတၱ ရိွသည္ဆိုျခင္းကို ပယ္ပါသည္...။


သာမန္လူအမ်ားစုသည္ရွင္ဥပဂုတ္မေထရ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး မာရ္နတ္လိုတန္ခိုးၾကီးနတ္ကိုပင္ ခါးပန္းၾကိဳး

ႏွင့္ ေတာင္နံရံတြင္ ကပ္ခ်ည္ထားနိုင္ေလာက္ေအာင္တန္ခိုးၾကီးေသာ ရဟႏၲာအရွင္ျမတ္တစ္ပါးဟု ယူဆၾက၏ ။

သမုဒၵရာအလယ္ ျပႆဒ္ေက်ာင္းေဆာင္တြင္ ယေန႔တိုင္ သီတင္းသံုးေနသည္ဟု ယံုၾကည္ၾက၏ ။ အလွဴအတန္း

ကိစၥ ၊ ပြဲလမ္းသဘင္ကိစၥမ်ားတြင္ မိုးတားေပးရန္အတြက္ ပြဲထိုးျပီး ေလွ်ာက္ေသာအခါ မေထရ္ျမတ္ ၾကြေရာက္

ေစာင့္ေရွာက္ေပးေတာ္မူသည္ စသည္ျဖင့္ ယံုၾကည္ၾက၏ ။

အရွင္ဥပဂုတ္အေၾကာင္း ေရွးဆရာေတာ္ၾကီးအခ်ဳိ႕လည္း လူအမ်ား ေမးေလွ်ာက္ၾကသျဖင့္ မၾကာခဏ

ေျဖဆိုေတာ္မူေနၾကရဟန္တူေလ၏ ။ မံုေရြးေဇတ၀န္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက သမႏၲစကၡဳဒီပနီက်မ္းတြင္ ေျဖဆို

ခဲ့သည္မွာ သဒၵါက်မ္းမ်ား၌ ေ၀ါဟာရစကားလံုးတစ္ခုအျဖစ္ပါ၀င္ေၾကာင္း မိလိႏၵပဥွာ၌ ပါ၀င္ေၾကာင္း ေျဖဆို၏ ။

သို႔ရာတြင္ မိလိႏၵပဥွာပါဠိေတာ္၌ အလ်ဥ္းမပါရွိေခ် ။ ယိုးဒယားမူ၌ရွိေလဟန္ ဆိုၾကျပန္ေလ၏ ။ " ေနာက္ဆံုး

ေဇတ၀န္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက အရွင္ဥပဂုတ္၏ အတၳဳပၸတၱိ ၀တၳဳထံုးစံမ်ားကို ခိုင္ခိုင္ခံ့ခံ့ ဒဠီကမၼဥာပကျပဳ၍

မွတ္သားေလာက္ေအာင္ က်မ္းဂန္ မေတြ႕ဖူးေခ် " ဟု ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူခဲ့၏ ။ ( မွတ္ခ်က္ - က်မ္းဂန္ဆိုသည္မွာ

သဂၤါယနာတင္ ဆရာအစဥ္အဆက္ အေလးမူေသာ က်မ္းဂန္ကို ဆိုလိုေပ၏ )

ပါဠိ ၊ အ႒ကထာ ၊ ဋီကာက်မ္းေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္တြင္ မည္သည့္ေနရာ၌မွ် အရွင္ဥပဂုတ္အေၾကာင္း

အရိပ္အျမြက္မွ်ပင္ မပါရွိပဲ ၀ိနည္းဋီကာ ၀ဇီရဗုဒၶိ ( ၆၃ - ေ၀ရဥၨာခန္းအဆံုး ) ၌သာ အရိပ္အျမြက္ေတြ႕ရေပရာ

အလြန္အံ့ၾသမိေလ၏ ။ ဋီကာဆရာ မူလေရးရင္းမွ ဟုတ္ပါေလစဟု သံသယျဖစ္ဖြယ္ ရွိ၏ ။ မံုေရြးေဇတ၀န္

စေသာ အလြန္က်မ္းဂန္ႏွံ႕စပ္သည့္ ဆရာေတာ္ၾကီးမ်ား ထိုမွ်ထင္ရွားေသာ က်မ္းမွာပါသည္ကို မေတြ႕ဘဲမရွိ

တန္ေလရာ ဟု ထင္မိ၏ ။

ဋီကာဖြင့္ျပထားသည္မွာလည္း ေ၀ရဥၨာက႑ဆံုးခါအလြတ္ ( ပါဠိပုတၱက ) သေဘာမ်ဳိး ဖြင့္ျပျခင္းျဖစ္၏ ။

ဖြင့္ျပသည့္အဓိပၸာယ္မွာ ျမတ္စြာဘုရား ေ၀ရဥၨာျပည္၌ ၀ါကပ္လွ်င္ မာရ္နတ္ေႏွာင့္ယွက္သည္ကို ဖ်က္ဆီးနိုင္

ေသာ အစြမ္းမရွိသေလာ ။ ရွိပါ၏ ။ သို႔ရာတြင္ ေနာက္ကာလ ဥပဂုတ္လက္ထက္၌ သာသနာၾကည္ညိဳမႈရရန္

အေၾကာင္းရွိ၍ သည္းခံေတာ္မူသည္ဟု ဖြင့္ျပသည္မွာ အလြန္မဆီမဆိုင္လြန္းလွ၏ ။

ယင္းဋီကာစာမ်က္ႏွာ ( ၃၁ ) ၌ပင္ ေ၀ရဥၨာျပည္ ၀ါကပ္ရျခင္း၏အေၾကာင္းမ်ားကို ေထာက္ျပရာတြင္

အရွင္ေမာဂၢလာန္ ၏ တန္ခိုးအာႏုေဘာ္ ၊ အရွင္သာရိပုတၱရာ ၏ ၀ိနည္းပညတ္ရန္ အၾကံျဖစ္ေပၚမႈျပရန္ ၊ေ၀ရဥၨာ

ပုဏၰားၾကီးအား ခ်ီးေျမွာက္ရန္ ၊ သာသနာ၀င္အစဥ္အဆက္ အာဟာရအေပၚသည္းခံနိုင္မႈသင္ခန္းစာ ျဖစ္ေစရန္

စေသာ ေရွ႕နားမွာ ျပခဲ့သည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားကိုပါ ေပါ့ပ်က္သြားေစ၏ ။ အကယ္၍ မာရ္နတ္အေၾကာင္း

ဖြင့္ျပလိုလွ်င္လည္း ေရွ႕နားကပင္လွ်င္ ဖြင့္ျပသင့္၏ ။ ယခုမူ ျပီးမွ ျပန္၍ ေျပာေနျခင္းမွာ စဥ္းစားစရာျဖစ္၏ ။

ယင္းဋီကာ၏ မွီရာ ပါရာဇိကဏ္အ႒ကထာ ( ၁ - ၁၄၇ ) ၌ အ႒ကထာဆရာၾကီးကိုယ္တိုင္ ေ၀ရဥၨာျပည္

ၾကြေရာက္၀ါကပ္ရာ၌ မာရ္နတ္ေႏွာင့္ယွက္မည္ကို မသိရာသေလာ ဟု ေမးခြန္းထုတ္က - မသိ၍မဟုတ္ ၊ ထို

အခ်ိန္က မာရ္နတ္သည္ အလြန္ရန္ျငိဳးၾကီးေနခ်ိန္ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား တာ၀တိ ံသာ သို႔ ၀င္ၾကြ၍ ၀ါကပ္ေသာ္

လည္း ေႏွာင့္ယွက္မည္သာ ျဖစ္သည္ဟု ဖြင့္ျပထားေသာ စကားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ျပန္ေသာ္ ဋီကာဆရာ၏စကားသည္

ပို၍ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္ေပ၏ ။

ဋီကာဆရာေျပာသကဲ့သို႔လည္းေကာင္း ယခုအခါ လူအမ်ားထင္မွတ္ေနၾကသကဲ့သို႔လည္းေကာင္း ၊

အရွင္ဥပဂုတ္လို တန္ခိုးၾကီးေသာ ရဟႏၲာၾကီးတစ္ပါး တတိယသဂၤါယနာေခတ္က အမွန္တကယ္ ျဖစ္ထြန္းခဲ့ပါ

လွ်င္ ၊ သို႔မဟုတ္ ေထရ၀ါဒ၌ အမွန္တကယ္ စံျပဳေလာက္ေသာ တကယ့္ပုဂၢိဳလ္ၾကီးသာ ဟုတ္ရိုးမွန္ခဲ့ပါလွ်င္

အ႒ကထာဆရာၾကီးမ်ားသည္ တစ္ေနရာရာ၌ မလြဲမေသြ ေဖာ္ျပသင့္ခဲ့ေပ၏ ။

အထူးသျဖင့္ တတိယသဂၤါယနာတင္ခန္း၌ကား မေဖာ္ျပပဲ မေနသင့္ေပ ။ တစ္ဖန္ တန္ခိုးကၠဒၶိပါဒ္ၾကီး

မားေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကို စံတင္ညႊန္းျပရာတြင္လည္း သီဟိုဠ္ေခတ္က ပုဂၢိဳလ္ထူးမ်ားကိုပင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသးရာ

အရွင္ဥပဂုတ္အား မည္သို႔မွ် ေမ့ေလ်ာ့ေနရန္ ၊ ျခြင္းခ်န္ခဲ့ရန္အေၾကာင္း မရွိပါေခ် ။ ၀ဇီရဗုဒၶိဋီကာဆရာသည္

( မူလေရးရင္း အမွန္ျဖစ္ခဲ့ေသာ္ ) အ႒ကထာဆရာၾကီးမ်ားကိုပင္ ေက်ာ္လြန္ရာ က်ေပ၏ ။

စင္စစ္ အရွင္ဥပဂုတ္သည္ သာသနာေစာင့္မေထရ္ၾကီးမ်ား အဆက္ဆက္ အေလးမူေသာ က်မ္းဂန္မ်ား

တြင္ အလာမရွိ ။ သာသနာႏွင့္ဆန္႔က်င္ေသာအယူ၀ါဒမ်ားတြင္ ပါ၀င္ေနသျဖင့္ ပါဠိိလိုေရးထားေသာ္လည္း

ဆရာအစဥ္အဆက္ အေလးမမူေသာ ေလာကပညတၱိက်မ္းတြင္သာ ရွိ၏ ။

ရာဇ၀င္ၾကီးကိုျပဳစုေသာဆရာမ်ားႏွင့္ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္သည္ အဆိုပါသေဘာကို အေလးအနက္

မသံုးသပ္ပဲ သဒၶါတရားျဖစ္ပြားေစရန္ေလာက္ကိုသာ ရည္ရြယ္၍ ဆရာအစဥ္အဆက္ဆက္ အေလးမမူေသာ

ေလာကပညတၱိက်မ္းမွယူ၍ မွန္နန္းရာဇ၀င္ၾကီး ၊ ဇိနတၳပကာသနီ ႏွင့္မဟာ၀င္၀တၳဳမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့မိၾကေလ

၏ ။

ျမန္မာစာေပအေနျဖင့္ က်ီးသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္ စီရင္ေတာ္မူေသာ ဇိနတၳပကာသနီက်မ္းႏွင့္ ဦးကုလား

မဟာရာဇ၀င္ၾကီး တို႔တြင္ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထား၏ ။ပါဠိစာေပအေနျဖင့္ ၀ဇီရဗုဒၶိဋီကာဆရာေတာ္အရွင္၀ဇီရဗုဒၶိ

မေထရ္၏ဋီကာက်မ္းတြင္ " အရွင္ဥပဂုတ္၏တန္ခိုးသည္ ၀ိကုဗၺနိဒၶိ မဟုတ္ ၊ အဓိ႒ာနိဒၶိသာ ျဖစ္ေၾကာင္း "

အက်ဥ္းမွ် ထည့္သြင္းမိန္႔ဆိုထား၏ ။ ကစၥည္းသဒၵါက်မ္း၌လည္း " ဥပဂုေတၱန မာေရာ ဗေႏၶာ " ဆိုျပီး သဒၵါျပယုဂ္

ထုတ္ျပထား၏ ။ ေနာက္ မဟာ၀ံသဋီကာ၌လည္း ထိုအေၾကာင္းအရာကိုပင္ ျပဆိုထား၏ ။

မဟာ၀ံသဋီကာ သည္ အရွင္ဥပဂုတ္အေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားျခင္းေၾကာင့္ ထိုရာဇ၀င္က်မ္း၌လည္း ထည့္

သြင္းေဖာ္ျပရျခင္းျဖစ္သည္ ဟုလည္း မွတ္ခ်က္ျပဳထားေသာ ဦးကုလားရာဇ၀င္၌ ေတြ႕ရေလ၏ ။ ျမန္မာစာေပ

တြင္ အရွင္ဥပဂုတ္မေထရ္အေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပၾကရာ၌ မဟာ၀ံသဋီကာ တြင္ျပဆိုထားျခင္း ျဖစ္ေသာ

ေၾကာင့္ အစဥ္အဆက္ ေဖာ္ျပၾကတာျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္နိုင္ၾကလိမ့္မည္ ျဖစ္၏ ။

သို႔ရာတြင္ မဟာ၀ံသဋီကာ ၌ျပဆိုထားေသာ အရွင္ဥပဂုတ္ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ ေျမာက္ပိုင္းျဖစ္

က်မ္းတစ္ေစာင္ျဖစ္ေသာ " ဒိဗ်ာ၀ဒါန " က်မ္းလာ စကားရပ္အား အေျခခံထားေၾကာင္း ၊ ထို ဒိဗ်ာ၀ဒါနက်မ္း

သည္လည္း သူ႔ထက္ ေရွးက်ေသာ ေျမာက္ပိုင္းျဖစ္ " ကလၸနာ ဟ႑ီတိကာ" က်မ္းမွ ကူးယူ ေဖာ္ျပတာျဖစ္

ေၾကာင္း သုေတသီမ်ား ေလ့လာ ေဖာ္ထုတ္ထားၾကျပီးျဖစ္၏ ။ထို႔ေၾကာင့္ အရွင္ဥပဂုတ္အေၾကာင္းအရာေတြ

သည္ ဘယ္ကဆင္းသက္လာသည့္ အေၾကာင္းအရာ ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႕ျမင္နိုင္၏ ။

က်ီသဲေလးထပ္ဆရာေတာ္ၾကီးကား ၁၉၂၁ - ခုႏွစ္က ပံုႏွိပ္ေသာ ၀ိမတိေစၧဒနီက်မ္း ( ၉၃ ) ၌ပင္ အဂၤလိပ္

ေလာကဓာတ္ဆရာမ်ား ပင္လယ္အတြင္း၌ ေၾကးျပာႆဒ္ၾကီးကို ျမင္ေတြ႕ရေၾကာင္း ၁၂၂၅ - ခုႏွစ္ သတင္းစာ

ပါ သတင္းကိုပင္ေဖာ္ျပထားေသး၏ ။ထိုအခါမွစ၍ ျမန္မာျပည္ ေထရ၀ါဒသာသနာ၀င္တို႔ ေလာက၌ အလွဴမ႑ပ္

ထိုးရာမွအစ အရွင္ဥပဂုတ္သည္ ကန္ေတာ့ပြဲတစ္ပြဲ ရေတာ္မူေလ၏ ။

သီးျခားေက်ာင္းေဆာင္ ေရကန္ႏွင့္ သမင္လည္ျပန္ ကာယိေျႏၵမဲ့ေသာ ရုပ္တု ထုလုပ္ကိုးကြယ္ၾက၏ ။

အထက္ပါက်မ္းမ်ားသည္ အသံုးတြင္က်ယ္ေသာ က်မ္းမ်ားျဖစ္၍ မူရင္း မဟာ၀င္၌ ပါေလဟန္ ပါဠိအ႒ကထာ

လာ ျဖစ္ေလဟန္ ထင္မွားကုန္ၾကေလ၏ ။

ေနာက္ဆံုး ကိုးကြယ္မႈႏွင့္ပတ္သက္ျပီး သတိျပဳသင့္ေသာ အခ်က္တစ္ခုရွိ၏ ။ ယင္းမွာ ေထရ၀ါဒ

ဗုဒၶဘာသာ၏ ေက်ာရိုးသည္ သီလ ၊ သမာဓိ ၊ ပညာ ျဖစ္၏ ။ ထို႔ေၾကာင့္ သီလ ၊ သမာဓိ ၊ ပညာ ကို ဦးတည္ေသာ

ကိုးကြယ္မႈသာလွ်င္ အႏွစ္သာရရွိေသာ ကိုးကြယ္မႈ ၊ ေလာကီ ၊ ေလာကုတၱရာ ေကာင္းက်ဳိး အမ်ဳိးမ်ဳိးအား

သယ္ပိုးေပးမည့္ ကိုးကြယ္မႈ ျဖစ္၏ ။ ကၽြန္ုပ္တို႔ရရွိထားေသာ လူ႔တစ္ဘ၀သည္ အခ်ိန္တိုေတာင္းလြန္းလွ၏ ။

သက္တမ္းတစ္ရာဆိုေသာ္လည္း ထိုတစ္ရာျပည့္ေအာင္ ေနနိုင္သူကား အလြန္ရွားပါးလြန္း၏ ။ အခ်ိန္တိုေတာင္း

လြန္းသည့္အျပင္ စားေရး ၊ ၀တ္ေရး ၊ ေနေရး ၊ က်န္းမာေရး ၊ လူမႈေရး အစရွိေသာ အေရးေပါင္းမ်ားစြာအတြက္

အခ်ိန္ဖဲ့ေပးရသည္ျဖစ္၍ ဘာသာေရးအတြက္ အခ်ိန္သည္ အထူးနည္းပါးလြန္းလွ၏ ။ အထူးနည္းပါးေသာအခ်ိန္

အား အႏွစ္သာရ ရရွိတာေသခ်ာေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားျဖင့္ အသံုးခ်သြားနိုင္ျခင္းသည္သာ အေရးၾကီးဆံုး

ျဖစ္၏ ။ ။



က်မ္းကိုး --

ေမတၱာရွင္ ( ေရႊျပည္သာ ) သညာသိႏွင့္ပညာသိ
အရွင္နႏၵေသနာလကၤာရ

ဘုရားရွင္တို႔တြင္ တူေသာ အခ်က္မ်ား (၃၀) ရွိပါသည္ ။


(၁) အေလာင္းေတာ္သည္ ေနာက္ဆံုးေသာဘ၀၌ မိခင္၀မ္းၾကာတိုက္တြင္ ပဋိသေႏၶ ေနေတာ္မူသည္။ ( ဒီမွာထူးျခားတာက နတ္ျပည္ကေန စုေတၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ ျဗဟၼာျပည္ကေန စုေတျပီး ပဋိသေႏၶ ေနေတာ္မူတာမ်ိဳးမရွိပါဘူး..တဲ႔ ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ႔ ျဗဟၼာျပည္ကေန လာရင္ ကာမဂုဏ္ကို ရြံမုန္းတဲ႔ စိတ္အထံု လူ႔ျပည္ကို ပါလာမယ္ ။ အဲလုိဆုိရင္အိမ္ေထာင္ျပဳမွာ မဟုတ္ပါဘူး ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ ဒီလို ေစာေစာစီးစီး ကတည္းက ကာမဂုဏ္ကို ရြံမုန္းေနရင္လည္း မဇၥိမပဋိပဋာ လမ္းစဥ္ကို ေတြ႔ဖို႔ခက္မယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္ ။)



(၂) မယ္ေတာ္၀မ္း၌ ထက္၀ယ္ပလၻင္ ဖြဲ႔ေခြ၍ အေရွ႕သို႕မ်က္ႏွာမူျပီးေနပါသည္ ။ ( အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ သာမန္လူေတြရဲ႕ သေႏၶသားေတြလို အမိ၀မ္းမွာ ေျပာင္းျပန္မေနပါဘူး ။ အတည္႔ပဲေနပါတယ္ ။ မယ္ေတာ္ရဲ႕ ၀မ္းဗိုက္ဟာလည္း ပူထြက္လာျခင္းမရွိပါ ။ မယ္ေတာ္ဟာ ကိုယ့္ကိုယ့္သေႏၶသားကုိ ကိုယ္ ဗိုက္ကေန ေကာင္းေကာင္းျမင္ေနႏိုင္ပါတယ္ ။ ခ်ဥ္ျခင္းတပ္ျခင္း ၊ နာက်င္ေအာ႔အန္ျခင္း မရွိပါ ။ အေလာင္းေတာ္ေတြဟာ မယ္ေတာ္ေတြကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္းဒုကၡ မေပးၾကပါ ။ )



(၃) အေလာင္းေတာ္ကို မတ္တတ္ရပ္လ်က္ ဖြားပါသည္ ။ ( ညစ္ေပမႈ မရွိပါ ၊ မိခင္လည္း က်န္းမာစြာ ရွိရပါတယ္ ၊ ေနာက္ (၇) ရက္မွာေတာ႔ မိခင္ ကံေတာ္ကုန္ရပါတယ္ ။ သက်သာကီ၀င္ ဆုိသည္မွာ ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္ရွိသူဟု အဓိပၸာယ္ရသည္႔ အတုိင္း ေမြးျပီးျပီးခ်င္း ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္ပါတယ္ ။



(၄) ေတာအရပ္၌သာ ဖြားေတာ္မူပါသည္။



(၅) ဖြားျပီးျပီးျခင္း ေျမာက္အရပ္သို. ေျခ (၇) လွမ္းၾကြကာ…… “ဤေလာက၌ ငါသာ အျမတ္ဆံုးတည္း ၊ ငါ၏ ေနာက္ဆံုး ပဋိသေႏၶ ေနရျခင္းတည္း ၊ေနာက္ထပ္ ပဋိသေႏၶ ေနစရာ မလိုေတာ႔ျပီ “……ဟု ၾကံဳး၀ါးေတာ္မူပါသည္။ (ထိုကာလတြင္ အကိုးကြယ္ခံ ဘ၀သို႔ ေရာက္မွန္းမသိေရာက္ေနေသာ ျဗဟၼာေတြကို အသိေပးၾကံဳး၀ါးျခင္း ဟု ဆို၏ ။ ေဂါတမ ဘုရားေလာင္းသည္ ဘ၀ေပါင္း (၃) ခု၌ ဖြားစမွာပင္ စကားေျပာ၏ ။ မေဟာသဓါ ၊ ေ၀ႆႏၱရာ ႏွင္႔ ေနာင္ဆံုးဘ၀ – (သုခမွတ္စု))



(၆) သူအို၊သူနာ၊သူေသ ၊ရဟန္း နိမိတ္ (၄)ပါးျမင္ျပီး ၊ သား(၁)ေယာက္ဖြားေသာ ညမွသာ ေတာထြက္ေတာ္မူၾကသည္။ ( ထိုနိမိတ္ျပေသာ နတ္သားကို ဘုရားေလာင္း၏ ဆရာ ၅-ေယာက္တြင္ ၁-ေယာက္ အပါအ၀င္ဟု သတ္မွတ္ပါတယ္ ။ )



(၇) အရဟတၱဖိုလ္၏ တံခြန္ျဖစ္ေသာ ရဟန္းအျဖစ္ကို ရယူျပီးမွ ဒုကၠရစရိယ က်င့္သည္။



(၈) ဘုရားျဖစ္မည္႔ေန႔တြင္ ႏြားႏို႔ဃနာဆြမ္း ဘုန္းေပးေတာ္မူၾကသည္။ ( ထိုဆြမ္းတြင္ နတ္ၾသဇာပါတတ္ျပီး ဘုရားျဖစ္ျပီး (၇) ပတ္ ၊ (၄၉) ရက္စာ အာဟာရ ျဖစ္သည္။ ဘုရားရွင္၏ ၀မ္းထဲတြင္ အစာေျခလည္း မျမန္ ၊ ျမန္ျမန္လည္း မဆာေလာင္ဘဲ သမာပတ္၀င္စားျခင္း ၊ တရားေတာ္မ်ားကို ဆင္ျခင္သံုးသပ္ျခင္းမ်ားအတြက္ ေကာင္းစြာ ေထာက္ပံ႔တယ္။ )



(၉) ျမက္အခင္းတြင္ ထိုင္ေတာ္မူလ်က္ ဘုရားျဖစ္သည္။



(၁၀) အာနပါန ကမၼဌာန္းကို စီးျဖန္းေတာ္မူၾကသည္ ။ ( ဘုရားရွင္တို႔သည္ အာနပါန ကမၼဌာန္းျဖင္႔သာ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကို ရရွိၾကေသာေၾကာင့္ ေဂါတမ ဘုရားရွင္သည္လည္း အာနပါန ကို လြန္စြာ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူသည္။ ပါဠိေတာ္တြင္လည္း - ၁/ မဟာသတိပဌာနသုတ္ ( ဒီ-၂ ၊ ၃၁ ) ၂/ မဟာသတိပဌာနသုတ္ ( မ-၁ ၊ ၇၀ ) ၃/တတိယပါရာဇိက ပါဠိ ( ၀ိ-၁ ၊ ၈၉ ) ၄/ အာနာပါနႆတိ သုတ္ ( မ-၃ ၊ ၁၂၂ ) ၅/ မဟာရာဟုေလာ၀ါဒသုတ္ ( မ-၂ ၊ ၈၈ ) ၆/ ကာယဂတာသတိသုတ္ ( မ-၃ ၊ ၁၃၀ ) တို႔၌ ေဟာေတာ္မူခဲ႔သည္ ။



(၁၁) မာရ္စစ္သည္ကို ေအာင္ေတာ္မူသည္ ။



(၁၂) ေဗာဓိပလႅင္၌သာ ၀ိဇၨာ(၃)ပါးစေသာ ဆအသာဓာရဏ …အစရွိေသာ ေက်းဇူးတရားအေပါင္းကို ရေတာ္မူၾကပါသည္။



(၁၃) ေဗာဓိပင္ရဲ႕ ထက္၀န္းက်င္၌သာ သတၱ သတၱာယက်င္႔ေတာ္မူၾကပါတယ္။ (၇) ဌာနကုိ ပုိ႔စ္သက္သက္ တင္ထားပါတယ္…. ဒီမွာ တင္လိုက္ရင္ အရမ္းရွည္ေနမွာ စိုးလုိ႔ပါ ။



(၁၄) တရားဦးေဟာ စိမ္႔ေသာငွာ ျဗဟၼာမင္းက ေလ်ွာက္ရသည္ ။ ( ၇ -သတၱဟ အျပီး ၅၀-ရက္ေျမာက္ေန႔မွာ အဘယ္သူအား တရားေဟာရမည္နည္း ၊ အဘယ္သူသည္ ခက္ခဲနက္နဲေသာ ဤတရားမ်ားကို ေခတ္ကာလ၏ အယူ၀ါဒမ်ားမွ ခြဲထြက္၍ လ်င္ျမန္စြာ နားလည္ႏိုင္မည္နည္း ဟု ဆင္ျခင္ ၾကည္႔ေတာ္မူပါတယ္ ။ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားကေတာ႔ ဒီေနရာမွာ ျမန္ျမန္တရားထူးရမယ္႔ သူကို ေရွးဦးစြာ ေဟာဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္တယ္ ။ ဆင္ျခင္တဲ႔ ေနရာမွာ ဘုရားရွင္ေတြဟာ ပကတိမ်က္စိကိုပဲ သံုးေတာ္မူၾကတယ္္လို႔ ေဟာပါတယ္ ။ ဘာေၾကာင္႔ ဗုဒၶစကၡဳ ( ဣျႏၵိယပေရာပရိယတၱ ၊ အာသယာႏုသယ ဥာဏ္ (၂)ပါး ) ကို မသံုးတာလဲ ဆိုတာ မသိပါဘူး ။ ပကတိမ်က္စိနဲ႔ပဲ ၾကည္႔ေတာ့ ပထမမွာ ဒီေလာက္ ခက္ခဲေနတဲ႔ တရားေတြကို နားလည္သေဘာေပါက္ျပီး ေစာေစာစီးစီး တရားထူးရမယ္႔ သူကိုမေတြ႔ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္ ။ ဒီအခါ ဘုရားရွင္ဟာ မခ်ိတင္ကဲနဲ႔ တစ္ေလာကလံုး အႏၶေတြၾကီးပါလား လို႔ ညည္းတြားေတာ္မူပါတယ္။ ကိေလသာထူေျပာလြန္းတဲ႔ ေလာကကို တရားမေဟာေတာ့ဘူး၊ တစ္ကိုယ္တည္း ဖိုလ္ခ်မ္းသာနဲ႔ ေနေတာ႔မယ္ ဆိုတဲ႔ စိတ္အၾကံလည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။ ဒီအခါမွာ ျဗဟၼာမင္းက တရားဦးေဟာရန္ ေလ်ွာက္ရပါတယ္။ ေဂါတမဘုရားရွင္ကိုေတာ့ မဟာသဟမၸတိ ျဗဟၼာမင္းက ေတာင္းပန္တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီဃန္ိကယ္ မွာေတာ႔ ၀ိပႆီ ဘုရားရွင္လည္း ဒီလို ျဖစ္ခဲ႔တယ္လို႔ အတိအလင္းေရးထားပါတယ္။ )



(၁၅) ဣတိပတနမိဂဒါ၀ုန္ေတာ ၌သာ ဓမၼစၾကာတရားဦးကို ေဟာေတာ္မူၾကပါတယ္။



(၁၆) တပို႔တြဲ လျပည္႔ေန႔၌သာ ပါတိေမာက္ ျပေတာ္မူၾကပါတယ္ ။



(၁၇) ေဇတ၀န္မည္ေသာ ေက်ာင္းေတာ္၌သာ သီတင္းမ်ားၾကသည္။



(၁၈) သာ၀တၳိျမိဳ႕၌ သာ ယမိုက္ျပာဋိဟာျပေတာ္မူပါသည္ ။ ( ယမိုက္ + ျပာဋိဟာ = အစံုစံု + တန္ခိုး ။ ေရအစံု၊ မီးအစံု ဟုဆိုအပ္ေသာ အစံုလိုက္ အစံုလိုက္ ျဖစ္ေပၚေစေသာ တန္ခိုးေတာ္ )



(၁၉) တာ၀တိ ံသာ၌သာ အဘိဓမၼာတရားေဟာပါတယ္ ။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပထမ၀ါကို မိဂဒါ၀ုန္မွာ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး ဒုတိယ၀ါ၊ တတိယ၀ါ၊ စတုတၳ၀ါတို႔ကို ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္ ေ၀ဠဳ၀န္ေက်ာင္း၊ ပဥၥမ၀ါကို ေ၀သာလီျပည္၊ ဆ႒၀ါကို မကုဠေတာင္ စသည့္ ေနရာဌာနမ်ား၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူသည္။ သတၱမ၀ါကို တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူၿပီး မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္ သႏၱဳႆိတ နတ္သားကို အမွဴးထား၍ အဘိဓမၼာေဒသနာေတာ္ကို ၀ါတြင္းသံုးလပတ္လံုး အသံမစဲ ေဟာေတာ္မူသည္။



အဘိဓမၼာ သင္တန္းမွာ မွတ္သားမိတာကေတာ့ ၀ါတြင္း ( ၃ ) လ မွာ - ၁။ ဓမၼသဂၤဏီက်မ္း ကို ( ၁၂ ) ရက္ ၂။ ၀ိဘဂၤ (၀ိဘင္းက်မ္း)ကို ( ၁၂ ) ရက္ ၃။ ဓာတုကထာက်မ္းကို ( ၆ ) ရက္ ၄။ ပုဂၢလပညတၱိ (ပုဂၢလပညတ္က်မ္း)ကို ( ၇ ) ရက္ ၅။ ကထာ၀တၳဳက်မ္းကို ( ၈ ) ရက္ ၆။ ယမက (ယမိုက္က်မ္း)ကို ( ၂၀ ) ရက္ ၇။ ပ႒ာန (ပ႒ာန္းက်မ္း)ကို ( ၂၅ ) ရက္ ေဟာေတာ္မူခဲ႔သည္။



နတ္ျပည္မွာ ဘုရားရွင္ ရဲ႕ ႏႈတ္ထြက္စကားေျပာႏႈန္း ျမွင္႔ျပီးေဟာလို႔ရတာဟာလည္း အေၾကာင္းတစ္ခုလို႔ ဆိုပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ တြက္ၾကည္႔တာကေတာ့ လူ႔ျပည္ (၁၀၀) ႏွစ္ = တာ၀တိသာ(၁) ရက္



ယမိုက္က်မ္း-အရ လူ႔ျပည္ (၁) ႏွစ္ = လူ႔ျပည္ (၁၂) လ = တာ၀တိသာ ( ၀.၂၄ ) နာရီ လူ့ျပည္ (၃) လ = တာ၀တိသာ ( ၀.၀၆ ) နာရီ = တာ၀တိသာ (၃.၆) မိနစ္ နတ္ေတြအတြက္ေတာ႔ (၃.၆) မိနစ္ ပဲၾကာပါတယ္ ။ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ိန္အတုိင္းအတာေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႔န႔ဲ ေရတြက္ပံု တူရင္ေပါ႔ေလ။ (၆၀) မိနစ္ = (၁)နာရီေတြ ဘာေတြ၊ မရွိရင္ေတာ႔ ဒီလိုတြက္လို႔ မရႏိုင္ဘူးေပါ႔ ။ ကြ်န္ေတာ္လည္း လူ႔ျပည္ေရာက္တာၾကာျပီဆိုေတာ႔ ေမ႔ကုန္ျပီ ။( ဟီး )



(၂၀) သကၤႆနဂိုရ္ျပည္၌သာ နတ္ျပည္မွ သက္ေတာ္မူပါတယ္ ။



(၂၁) ဖလသမာပတ္ကို မျပတ္၀င္စားေတာ္မူပါတယ္ ။



(၂၂) နံနက္အခါ ၊ ညဥ္႔အခါ တို႔၌ ကြ်တ္ထိုက္ေသာ ေ၀ေနယ်ကို ၾကည္႕ရႈေတာ္မူပါသည္။ ( ေန႔ (၃) ခါ ၊ ည (၃)ခါ ..၆ ခါ ၾကည္႔ ပါတယ္ )



(၂၃) အေၾကာင္းရွိမွ ၀ိနည္းတရားတို႔ကို ပညတ္ေတာ္မူပါသည္။



(၂၄) အတၳဳပၸတၱိ နဲ႔ တိုက္ဆိုင္မႈရွိလ်ွင္ အတိတ္မွ ဇာတ္တရားမ်ားကို ေဟာပါသည္။



(၂၅) ေဆြေတာ္ ၊ မ်ိဳးေတာ္တို႔၏ အစည္းအေ၀း တရားပြဲမ်ားတြင္ ဗုဒၶ၀င္ကိုသာ ေဟာေတာ္မူၾကသည္။



(၂၆) ဧည္႔သည္ရဟန္းတို႔ႏွင္႔ တရားစကား ေျပာေတာ္မူၾကသည္။



(၂၇) ဒါယကာတို႔ ဖိတ္၍ ၀ါဆိုေတာ္မူေသာ္ ၊ ၀ါကြ်တ္လွ်င္ ဒါယကာတို႔အား ပန္ၾကားျပီးမွသာ ထြက္ခြာၾကြသြားေတာ္မူၾကသည္။



(၂၈) ေန႔စဥ္ အခါခပ္သိမ္း ဗုဒၶကိစၥငါးပါးကို ျပဳေတာ္မူသည္။ ( ဗုဒၶကိစၥငါးပါး ။ ။ ၁/ ပုေရဘတၱကိစၥ = နံနက္ပိုင္း၌ ဆြမ္းခံၾကြေတာ္မူျခင္း၊ အလွဴရွင္ တို႔အား အခြင္႔အားေလ်ာ္စြာ မႏုေမာဒနာျပဳျခင္း ကိစၥ။ ၂/ ပစၧာဘတၱကိစၥ = ေနလြဲအခါ နဲ႔ ညေနပိုင္း၌ ပူေဇာ္ရန္လာသူတို႔၏ အပူေဇာ္ခံျပီး သင္႔ေတာ္ေသာ တရားေဟာျခင္းကိစၥ။ ၃/ ပုရိမယာမ ကိစၥ = ညဥ္႔ဦးယံ၌ ရဟန္းတို႔အား တရားေဟာျခင္း၊ကမၼဌာန္းေပးျခင္း စေသာ ကိစၥ။ ၄/ မဇၥိဳမယာမကိစၥ = သန္းေခါင္ယံ ၌ စၾကာ၀ဠာ တိုက္တစ္ေသာင္းမွ လာေရာက္ၾကကုန္ေသာ နတ္၊ျဗဟၼာတို႔၏ အေမးပုစၧာျပႆနာတို႔ကို ေျဖဆိုေတာ္မူျခင္းကိစၥ။ ၅/ ပစၧိမယာမ ကိစၥ = မိုးေသာက္ယံ ၏ ၃ ပံု ၊ ၁ ပံု တြင္ – ပထမတစ္ပံု၌ စၾကၤံၾကြေတာ္မူျခင္း ၊ ဒုတိယတစ္ပံု၌ သီဟေသယ်ျဖင္႔ လက္ယာနံေတာင္း ေလ်ာင္းစက္ေတာ္မူျခင္း၊ တတိယအပံု၌ မဟာကရုဏာျဖင္႔ စတုတၳစ်ာန္သမာပတ္ကို ၀င္စားေတာ္မူ၍ ထိုကရုဏာသမာပတ္မွ ထေတာ္မူေသာအခါ (အရုဏ္တက္ခါနီး) ယေန႔ ခြ်တ္ထိုက္ေသာ သတၱ၀ါကို ဗုဒၶစကၡဳျဖင္႔ ေလာက(၃)ပါးကို ၾကည္႔ေတာ္မူျခင္း ကိစၥ ။ သုတ္သီလကၡန္ အဌကထာ – မွ )



(၂၉) ပရိနိဗၺာန္ျပဳအ႔ံေသာေန႔၌ သားျပြမ္းဆြမ္းကို ဘုဥ္းေပးေတာ္မူသည္။



(၃၀) သမာပတ္၀င္စားျပီးမွ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူသည္။

ေန ့စဥ္ျမင္ေတြ ့ၾကားနာ ေျပာဆိုေနၾကရသမွ် တြင္သရဏီယတရား( ၆-ပါး) အားစြဲကိုင္၍သတိ ေဆာင္ႏိုင္ၾကမည္ဆိုပါအက်ဳိးတရား မ်ားျပားလွျပီး လူဘ၀ေနထိုင္မွူ အတြက္ေထာက္အကူမ်ား စြာရွိေၾကာင္း က်င့္ၾကံ သူတိုင္း သိရွိၾကေပမည္။

" သရဏီယ" ပါဠိစကား၏ျမန္မာအနက္မွာစကၠန္ ့တိုင္း(သို ့)အခ်ိန္တိုင္းသတိတရရွိျခင္းဟု အနက္္ျပန္သည္။ "သရဏီယ" တရားေတာ္မွ ခ်စ္ခင္ႏွစ္လိုဖြယ္ အရည္အေသြး( ၆-မ်ိဳး)ကိုဗုဒၶတရား ေတာ္လာအတိုင္း၊ ဗုဒၶကိုပမာ စံထားေရးသား သြားပါမည္။

သရဏီယ တရားစြဲျမဲသူတိုင္း ကိုခ်စ္ခင္ႏွစ္လိုသူ ေပါမ်ားၾကျပီး၊ ထိုသူေရာက္မလာႏိုင္ေသာ အရပ္တြင္သူသာရွိလွ်င္ ေကာင္းလိမ့္မည္ဟု တမ္းတၾကရ စျမဲျဖစ္သည္။ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္ ႏွင့္ေတြၾကံဳဖူးသူ တိုင္းကမၾကာမၾကာ သတိတရရွိ ေနၾကေပလိမ့္မည္။ လူမွူဆက္ဆံေရးျဖင့္ အဓိကရပ္တည္ထား ေသာလူသား၏ သေဘာသဘာ၀အတိုင္း မိမိကိုအမွတ္ရ ေနျခင္းကို ဆႏၵရွိလိုၾကေပမည္။

စီးပြားေရး၊ လူမူေရး ၊ပညာေရး မည္သည့္နယ္ပယ္ အသိုင္းအ၀န္းအတြက္မဆို လူထုအမ်ား ၏ခ်စ္ခင္ၾကည္ညိဳေလးစားျခင္း မခံရေသာ သူမ်ားသည္ေအာင္ျမင္မွူ အစစ္အမွန္္ကို ခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္ မည္မဟုတ္ေပ။ စစ္မွန္ေသာေအာင္ျမင္မွူ၏ ဇစ္ျမစ္ တည္တံ့ေမြးဖြားရာသည္ " သရဏီယ "တရားမွာ သာအေျချပဳၾကေပသည္။

ရိုေသေလးစားမွူတြင္ ခ်စ္ေၾကာက္႐ိိုေသ ႏွင့္မုန္းေၾကာက္႐ိုေသ ႏွစ္မ်ိဳး အနက္ "သရဏီယ" တရား ျဖင့္ျပည့္စံုသူမ်ား ရ႐ွိေသာ ႐ိုေသေလးစားမွူမ်ိဳးမွာ ခ်စ္ေၾကာက္႐ိုေသဟု သတ္မွတ္ရေပမည္။

မိမိလုပ္ငန္္းကိစၥမ်ား အတြက ္အျခားသူတို ့၏ လိုလားစြာ ပူးေပါင္းမူမ်ားစြာလိုအပ္ပါက သရဏီယ တရားသည္ အေကာင္းဆံုး စည္း႐ံုးေရးျဖစ္သည္။ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးသူမ်ားအၾကား ျငင္းခံုမွဳမျဖစ္ေစရန္ထိန္းကြပ္ ေပးႏိုင္ေသာ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းေကာင္း လည္းျဖစ္ေပသည္။ ညီညြတ္ မွ်တမွူမ်ား ကို ေ႐ွး႐ွဳေစေသာ အေကာင္းဆံုးက်င့္စဥ္မည္၏။အလြန္ေကာင္းျမတ္လွေသာ ဗုဒၶၾသ၀ါဒတစ္ခုအျဖစ္ သရဏီယ တရား( ၆-ပါး)ကိုအစဥ္တိုင္း ေျပာမည္ဆိုပါက-

(၁) ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ ကိုယ္အမူအရာရွိျခင္း
(၂) ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ ႏွူတ္အမူအရာရွိျခင္း
(၃) ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ လိုက္ေလွ်ာတတ္ျခင္း
(၄) ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ မွ်တေ၀ဖန္မွူ႐ွိျခင္း္
(၅) ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ႐ွိျခင္း
(၆) ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးဖြယ္ အသိပညာ႐ွိျခင္းတို ့ပင္ျဖစ္ပါသည္။

မွတ္ေက်ာက္တင္ခံမည္႕ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ...


စကားဦး။ ။ ဗုဒၶ၏ သဘာ၀ဓမၼေဒသာနာေတာ္မ်ားကုိ သိပၸံပညာျဖင့္ ႏႈိင္းယွဥ္၍ လူ႕သဘာ၀ဓမၼျဖစ္ေသာ ရုပ္အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ စိတ္အဖြဲ႕အစည္း တုိ႕၏ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲေနေသာ သဘာ၀တရားအား ထုိးထြင္းသိျမင္ႏုိင္ရန္ အာသီသျပဳလ်က္ ဆရာၾကီး ဦးေဌးေအာင္ ေဟာၾကားဆံုးမခ်က္မ်ားကို ေဒါက္တာတစ္ဦး၏ စုစည္းမူ႕ျဖင့္ တင္ျပထားေသာ စာအုပ္ကုိ ကုိးကားေဖာ္ျပလုိက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သဗၺညဳတ ညဏ္ေတာ္၊ အာသ၀ကၡယညဏ္ေတာ္တုိ႕ျဖင့္ သိေတာ္မူေသာ သဘာ၀အမွန္တရားမ်ားကုိ လူသားတုိ႕ နားလည္ႏဳိ္င္ေသာ နယ္အတြင္းမွ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႕ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေဒသနာေတာ္မ်ားသည္ သဘာ၀ဓမၼ ပညာပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းသဘာ၀ဓမၼေဒသနာေတာ္ကို ေဟာၾကားရာတြင္ အေၾကာင္းယုတိၱ ခုိင္လံုသည္ သက္ေသ သာဓက ျပည့္စံုသည္။ မည္သည့္နည္းႏွင့္မဆို စမ္းသပ္ခံႏုိင္သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ ယခု သိပၸံပညာ၏ ဘဘာ၀တရား ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲမူ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားသည္ ဗုဒၶေဟာၾကားခဲ့ေသာ ေဒသနာေတာ္မ်ားႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းၾကလာေၾကာင္းကို ေတြ႕ရွိေနရပါသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားက ညဏ္မ်က္စိဖြင့္ေပးသျဖင့္ အမွန္တကယ္ မရွိေသာ္လည္း ထပ္တလဲလဲ စြဲခဲ့ၾကေသာ ငါ၊ သူတစ္ပါး ဟူ၍ ယံုၾကည္စြဲျမဲေနေသာ သမုတိၱနယ္မွ ခံယူထားေသာ သဘာ၀တရားထက္ ေက်ာ္လြန္ကာ ပရမတၱနယ္မွ သဘာ၀အမွန္တရားမ်ား ရွိေၾကာင္း သိခဲ့ရပါသည္။ ပရမတၱနယ္မွ အမွန္တရားသည္ လူတြင္ ရုပ္တရားႏွင့္ နာမ္တရား ဟူ၍ နွစ္မ်ဳိးသာရွိေၾကာင္း ရွင္းျပခဲ့ပါသည္။


ရုပ္တရား(ရူပကၡႏၶာ)ႏွင့္ နာမ္တရား( နာမကၡႏၶာ) တုိ႕ပူးေပါင္း၍ စဥ္ဆက္မျပက္ လုပ္ငန္း လုပ္ေနေသာ သဘာ၀အမွန္တရား(သစၥာတရား)ကုိ စိတ္(နာမ္တရား)က တုိက္ရုိက္သိေအာင္ ၀ိပႆနာျဖင့္ ေလ့က်င့္ရပါတယ္။
ေရွးဦးစြာ ရုပ္တရားကို ပုိင္ျခားၾကည့္ျခင္းကို ရူပကၡႏၶပရိေစၧဒပညာ ဟုေခၚပါသည္ ယေန႕ေခတ္ ေဆးပညာက ခႏၶေဗဒပညာ (Anatomy) ဟုေခၚပါသည္။ ရုပ္တရားတြင္ အရုိး၊ အေသြး၊ အသား၊ စသည္တုိ႕ကုိ ဖံုးအုပ္ထားေသာ အေရျပား ရွိပါသည္။ ယင္းမွတစ္ဆင့္တက္၍ ရူပကၡႏၶပစၥယပရိဂၢဟပညာျဖင့္ ေဖာ္ျပပါ အစိတ္အပိုင္းတုိ႕သည္ အခ်င္းခ်င္း ရုိင္းပင္း၍ လုပ္ငန္းလုပ္ေနၾကပံုမ်ားကို ေလ့လာရသည္ ယင္းကို ယေန႕ေဆးပညာက ဇီ၀ကမၼေဗဒပညာ ဟုေခၚပါသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ရုပ္တရားတြင္ ရုပ္ခႏၶာကို ဖြဲစည္းထားေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ား အခ်င္းခ်င္း ရုိင္းပင္း၍ ရွင္သန္ေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေနပံုကို ဆင္ျခင္ျပီး ရုပ္ခႏၶာကို ဖြဲစည္းတည္ေဆာက္ထားသည့္ အခဲသေဘာရွိေသာ အစိတ္အပိုင္း (၂၀)မ်ဳိး၊ အရည္သေဘာရွိေသာ အစိတ္အပိုင္း (၁၂)မ်ဳိး၊ ေလသေဘာရွိေသာ အစိတ္အပိုင္း (၆)မ်ဳိး၊ အပူသေဘာရွိေသာ အစိတ္အပိုင္း(၄)မ်ဳိး၊ ဟူ၍ ေကာ႒ာသ အစိတ္အပိုင္းမ်ားကို (၄၂)မ်ဳိး ခြဲ၍ ေလ့လာနည္းကို ေပးထားသည္။ ရုပ္ခႏၶာကို ဖြဲ႕စည္းထားေသာ ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ၀ါေယာ၊ ေတေဇာ၊ ဆုိတဲ့ ဓာတ္ၾကီးေလးပါးကို သိရန္ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိဓာတ္ေလးပါးကို ပုိင္းျခား၍ ဆင္ျခင္ေသာ ကမၼ႒ာန္းကို စတုဓာတု၀၀တၱာန္ ကမၼ႒ာန္းဟု ေခၚဆုိပါသည္။


ယေန႕သိပၸံ ပညာက ေဖာ္ထုတ္ျပသျဖင့္ ကလာပ္စည္မ်ား အေၾကာင္းကို သိလာေသာအခါ အခဲ၊ အေရ၊ ေလ၊ အပူတုိ႕သည္ ရုပ္ခႏၶာကို ဖြဲ႕စည္းထားေသာ အေျခခံ(ယထာဘူတ) ဓာတ္ၾကီးေလးပါး ျဖစ္သည္ဟု လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္က ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ သင္ၾကားမူ႕သည္ မည္မွ်ေလးနက္၍ သိမ္ေမြ႕နက္နဲသည္ကုိ သိၾကရပါသည္။
အခဲသေဘာရွိေသာ အစိတ္အပိုင္းကိုေလ့လာလွ်င္ မာေသာ သေဘာရွိသည္။ ထင္ရွားေသာ အပိုင္းကုိ ျပရလွ်င္ အရုိးသည္ အမာဆံုးျဖစ္သည္ မာေသာဂုဏ္သတိၱ ရွိျခင္းေၾကာင့္ ခႏၶာတစ္ခုလံုးကုိ ထိန္းထားႏဳိင္ေၾကာင္းကို ဗုဒၶ၏ ရူပကၡႏၶာ ပရိေစၧဒပညာတြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ယေန႕ ေဆးပညာတြင္လဲ လက္ခံထားပါသည္။ အရည္သေဘာရွိေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားတြင္ ေသြး၊ ေခၽြး၊ ဆီး၊ မ်က္ရည္၊ ႏွာရည္ စသည္တုိ႕ပါ၀င္ပါသည္ အရည္သည္ စီးဆင္းျခင္း သေဘာရွိျပီး ေသးငယ္ေသာ အေပါက္တြင္းသို႕ စိမ့္၀င္ထြက္ႏုိင္ေသာ ဂုဏ္သတိၱရွိသည္။ ဤအရည္ပို္င္းတြင္ အေရးၾကီးဆံုးျဖစ္ေသာ ေသြးသည္ ရုပ္ခႏၶာ အနံအျပားသုိ႕ ေရာက္ရွိျပီး ကလာပ္စည္မ်ား၏ အေျမးပါးကုိ ျဖတ္၍ အသက္ရွင္သန္ေရးအတြက္ လုိအပ္ေသာ အဟာရႏွင့္ ေအာက္ဆီဂ်င္တုိ႕ကို ရုပ္ခႏၶာတစ္ခုလံုးသုိ႕ ေပးပုိ႕ႏုိင္သည္။ ေလသေဘာရွိေသာ အစိတ္အပို္င္းတြင္လဲ တြန္းကန္ႏဳိင္ျခင္း လွဳပ္ရွားႏုိင္ျခင္း၊ ဖိအားေပးႏဳိင္ျခင္း ဂုဏ္သတၱိရွိိပါသည္ ထုိ႕ေၾကာင့္ အစာမ်ဳိရာတြင္ ဖိအားေပးျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆုိးသည့္အခါ အညစ္အေၾကားစြန္႕သည့္အခါ အတြင္းမွ တြန္းကန္အားေပးျခင္း တုိ႕ လုပ္ေပးႏုိင္သည္။ အပူသေဘာသည္ ရုပ္ခႏၶာတြင္ အပူေငြ႕ရွိပါသည္ ၄င္းသည္ အပူစြမ္းအင္အျဖစ္တည္ရွိျပီး အပူစြမ္းအင္ကို ကလာပ္စည္မ်ားရွင္သန္ေရလုပ္ငန္းမ်ားမွ ရရွိသည္။ အခဲ၊ အရည္၊ ေလ တုိ႕သည္ အပူဓာတ္မ်ားရာတြင္ ျပန္႕ကားျပီး အပူဓာတ္နည္းလွ်င္ က်ဳ႕ံ၀င္ၾကပါသည္။ တစ္သမတ္တည္ရွိေသာ အပူဓာတ္က ထုိသုိ႕မျဖစ္ေအာင္ထိန္းသိမ္းေပးသည္ ရုပ္ခႏၶာတြင္ အပူစြမ္းအင္အျပင္ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္၊ မ်ားရွိသည္ဟု သိပၸံပညာက ေတြ႕ရွိခဲ့ပါသည္။ ရုပ္တရားတစ္ခုလံုးကို စိီစစ္ၾကည့္လုိက္ရင္ ဓာတ္ၾကီးေလးပါးမွ လြဲ၍ ဘာမွမရွိ ယင္းဓာတ္ၾကီးေလးပါးတစ္မ်ဳီးစီတြင္ ကိုယ္ပုိင္ ဂုဏ္သတၱိ တစ္မ်ဳိးစီ ရွိေနၾကျပီး အခ်ဳိးညီညီ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ရုပ္ခႏၶာ ရွင္သန္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္က ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ရုပ္ခႏၶာ၏ အေျခခံဓာတ္ၾကီးေလးပါးႏွင့္ ပက္သက္၍ ေလးေလးနက္နက္ပုိင္းျခား ၾကည့္တတ္ရန္ နည္းလမ္းေပးထားခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါသည္။
တစ္ဖန္ ေဆးပညာက ေယာက်္ားႏွင့္ မိန္းမ ျဖစ္ေစေသာ ဘာ၀ရုပ္တုိ႕သည္(ေဆးပညာေခၚ chromosome) အဖမ်ဳိးဥေခၚ အဖဖက္မွ ေယာက်္ားျဖစ္ေစေသာ ဘာ၀ရုပ္ႏွင့္ အမိမ်ဳိးဥတုိ႕ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ေပါင္းစပ္မိလွ်င္ ေယာက်္ားျဖစ္ျပီး အဖဖက္မွ မိန္းမျဖစ္ေစေသာ ဘာ၀ရုပ္ႏွင့္ အမိမ်ဳိးဥတုိ႕ ေပါင္းစပ္မိေသာအခါ မိန္းမျဖစ္ေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ေယာက်္ား၊ မိန္းမျဖစ္ျခင္းသည္ အမိမ်ဳိးဥႏွင့္ အဖမ်ဳိးဥတုိ႕ အေၾကာင္းအားေလ်ာ္စြာ ေပါင္းစပ္မိျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိပါသည္။
ဗုဒၶ၏ လူ႕သဘာ၀ဓမၼပညာတြင္ ပဋိသေႏၶ တည္ဆဲခဏတြင္ ေယာက်္်ားျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္း ကမၼသတိၱကေထာက္ပံလွ်င္ ေယာက်္ားျဖစ္ျပီး၊ မိန္းမျဖစ္ေစေသာ ကမၼသတၱိက ေထာက္ပ့ံလွ်င္ မိန္းမျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပထားပါသည္။ ပဋိသေႏၶတည္ျပီးခ်ိန္မွစ၍ လူ၏ ဗီဇနိယာမ(ေဆးပညာေခၚ genetic law) အတုိင္း ကလာပ္စည္မ်ား အဆင့္ဆင့္ တုိးပြားလာရာ အရြယ္ေရာက္သည့္ အခ်ိန္၌ ကလာပ္စည္ေပါင္း ကုေဋတစ္သိန္းေက်ာ္ရွိသည္။ ယင္းမွာ ရုပ္၏ ဗီဇနိယာမအတုိင္း အစိတ္အပို္င္း(ေကာ႒ာသ) ျဖစ္ေအာင္ဖြဲစည္းသည္။ ေဆးပညာက ကလာပ္စည္မ်ားသည္ တစ္စကၠန္႕တြင္ ငါးကုေဋ ပ်က္စီးေနၾကျပီး ငါးကုေဋ အသစ္ျဖစ္ေၾကာင္း ကိန္းဂဏန္းျဖင့္ေဖာ္ျပသည္။ ဗုဒၶ၏ ဓမၼပညာတြင္ ေဖာ္ျပေသာ ရုပ္ႏွင့္နာမ္ တုိ႕သည္ ျဖစ္ျခင္း၊ တည္ျခင္း ပ်က္ျခင္း၊ အစဥ္ကုိ မွန္ကန္ေၾကာင္း ေဆးပညာက ေထာက္ခံေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႕ ပ်က္ျခင္းႏွင့္ အသစ္ ျဖစ္ျခင္း အစဥ္သည္ ရုပ္ကလာပ္စည္တုိ႕၏ မတည္ျမဲျခင္းသေဘာ ၀ိပရိဏမ ဒုကၡဟုေခၚပါသည္၊ ၀ိပရိဏမ ဒုကၡသည္လည္း ဒုကၡသစၥာအနက္ တစ္ခက္ျဖစ္၍ သခၤ ါရ ဒုကၡကဲ့သုိ႕ ညဏ္ပညာျဖင့္သာ သိႏုိင္ေသာ ခႏၶာဒုကၡသစၥာျဖစ္ပါသည္။ ကလာပ္စည္းမ်ား ျဖစ္ျခင္းပ်က္ျခင္း ရပ္စဲေသာအခါ ေသျခင္း မရဏ ျဖစ္ေပၚသည္။ ေသးငယ္ေသာ ပရမာႏုျမဴေခၚ ကလာပ္စည္မ်ား ျဖစ္ပ်က္ပံုကို ဥပမာေပးရေသာ္ တီဗီဖန္သားျပင္အား ၾကည့္ရွဴ႕ျခင္းျဖင့္သိႏုိင္သည္ ေသးငယ္ေသာအစက္ေျပာက္ေလးမ်ား ေျပာင္းလည္းလွဳပ္ရွားျခင္ေၾကာင့္ အရုပ္ပံုမ်ားလွဳပ္ရွားေနျခင္း အျဖစ္ က်ေနာတုိ႕ အျမင္အာရုံတြင္ ထင္လာပါသည္။



ဗုဒၶသဘာ၀ဓမၼသည္ ပရမတၳတရား (၄)ပါးရွိေၾကာင္းေဟားၾကားခဲ့ပါသည္ သိပၸံပညာသည္ ရုပ္တရား ရုပ္တရားတပါးကိုသာ သိႏုိင္သည္ က်န္တရား သံုးပါးကို မသိႏုိင္ပါ။ ေနာက္ျပီး ဒိီပရမတၳတရား အေပါင္းတုိ႕ရဲ႕ ျဖစ္ပ်က္ ဆက္ႏြယ္ပံုကို ရွင္းျပဖုိ႕ နိယာမတရား ငါးပါး ရွိပါတယ္။
၁။ ဥတုနိယာမ။ ။ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာနိယာမမ်ား၊
၂။ ဗီဇနိယာမ။ ။ ဇီ၀ဆုိင္ရာ နိယာမမ်ား၊
၃။ စိတၱနိယာမ။ ။ စိတ္တို႕၏ ျဖစ္ျမဲသေဘာ၊
၄။ ကမၼနိယာမ။ ။ ကံတရားတုိ၏ ျဖစ္ျမဲသေဘာ၊
၅။ ဓမၼနိယာမ။ ။ သဘာ၀ဓမၼတုိ႕၏ ျဖစ္ျမဲသေဘာ၊
ဤသုိ႕ ေလာကၾကီးတြင္ အမွန္တကယ္ရွိေသာ နိယာမငါးပါးတြင္ သိပၸံပညာသည္ (၁) ႏွင့္ (၂) ကိုသာ သိနားလည္ႏဳိင္ျပီး က်န္နိယာမ တရားကို မသိနားမလည္ပါ။
ကမာၻေက်ာ္ သိပၸံပညာရွင္ အုိင္စတုိင္းေျပာသြားေသာ စကားရွိပါသည္။


Religion is lame without science and is blind without religion.
သိပၸံပညာမပါေသာ ဘာသေရးသည္ အက်ဴိးျဖစ္ျပီး ဘာသာေရးမပါေသာ သိပၸံပညာသည္ အကန္းျဖစ္သည္။
မွန္ပါသည္ ယခုမ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ လူသားမ်ား စား၀တ္ေနထုိင္ေရးအတြက္ သိပၸံပညာသည္ အမွန္တကယ္လုိအပ္ပါတယ္ သုိ႕ေသာ္ သိပၸံပညာသည္ ေျခလက္သန္စြမ္းသည့္ မ်က္မျမင္သူႏွင့္ အလားတူေနသျဖင့္ မ်က္စိႏွင့္တူေသာ ဗုဒၶသဘာ၀ဓမၼသည္ ပို၍ပင္ လုိအပ္ပါသည္။
ဂရိေတြးေခၚရွင္ (Socrates)ဆုိကေရးတီးကလည္း
လူသားတုိ႕သည္ အမွန္တရားကို သိေအာင္ ရွာၾကံရမည္။ အမွန္တရားကိုသိမွ အမွားကို မည္သူမွ် ျပဳလုပ္ေတာ့မည္မဟုတ္'
ဟု ဆုိခဲ့ပါတယ္။ မွန္ပါသည္ အမွန္တရားကို အမွန္တကယ္သိပါက အမွားတရားသည္ လွည့္စားလုိ႕မရေအာင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ထင္ေပၚေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းသို႕ အမွန္တရားကို အမွန္တကယ္သိႏုိင္ရန္ ဗုဒၶသဘာ၀ဓမၼကို သင္ယူေလ့လာ လုိက္စားျခင္းျဖင့္သာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ပါသည္။ဆုိကေရးတီးကပင္
All i know is that i know nothing ကၽႊႏုပ္၏ သိျမင္ခ်က္အားလံုးကို သတၳဳခ်လုိက္လွ်င္ ကၽႊႏုပ္သည္ ဘာမွမသိျခင္းဟူေသာ အေျဖကိုသာရသည္


ဟု ပညာရွိပီပီ ၀န္ခံခဲ့ပါသည္။ (Plato)ပေလတုိက အစစ္အမွန္တရားဟုသည္မွာ (Form)ပံုစံ သေဘာေဆာင္ေသာ နာမ္ေလာကျဖစ္သည္ ရုပ္ေလာကသည္ ပံု၏အသြင္လကၡဏာျဖစ္၍ အမွန္ရွိေသာ ေလာကမဟုတ္ဟုဆုိခဲ့ပါသည္။ ပေလတုိ႕၏ တပည့္ျဖစ္သူ (Aristotle)အရစၥတုိတယ္ကလဲ ရုပ္ေလာကႏွင့္ နာမ္ေလာကသည္ ခြဲမရေအာင္ ဒြန္တြဲ ဆက္စပ္ေနျပီး အေျခအေနအရ ေျပာင္းလဲေနသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ေတြးေခၚပညာရွင္တုိ႕သည္ ဆင္ျခင္းျခင္အဓိက၀ါဒ(Rationalism) ကုိဦးစားေပးၾကတယ္။ ထုိ႕ျပင္ ယခုအခါ စိတ္ခ်င္းဆက္သြယ္သည့္ တယ္လီ၏ပသီ (Telepathy)၊ စိတ္စြမ္းအင္အားျဖင့္ အရာ၀တၳဳမ်ားကုိ ေရႊ႕လ်ားေစႏုိင္ေသာ တယ္လီကုိင္းနက္ဆစ္(Telekinesis)၊ ဖံုးကြယ္ေနေသာ အရာမ်ားႏွင့္ ေ၀းလံသည့္အရပ္ေဒဒ၌ရွိေသာ အရာမ်ားကုိ ျမင္ေတြ႕ႏုိင္သည့္ ကလယ္ဗုိးယင့္(Clairvoyance)၊ အနာဂတ္တြင္ျဖစ္လာမည့္ အေၾကာင္းအရာတုိ႕ကုိ ၾကဳိတင္ျမင္ႏဳိ္င္ေသာ ပရီေကာ့နီရွင္း(Precognition)၊ စသည့္ မရစိတ္ပညာ(Parapsychology) တန္ခုိးမ်ား ရွိေၾကာင္းကိုလဲ စိတ္ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက လက္ခံထားၾကပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္ အဘယ္ေၾကာင့္ ဤကဲ့သုိ႕ေသာ ထူးျခားသည့္ စြမ္းရည္မ်ား ရွိေၾကာင္းကိုကား မရွင္းျပႏုိင္ၾကပါဘူး။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ သဘာ၀ဓမၼပညာက စိတ္ျဖစ္ပံု၊ ပ်က္ပံု၊ စိတ္ေၾကာင့္ရုပ္ျဖစ္ပံု၊ စိတ္ကုိျခယ္လွယ္ေနၾကေသာ ေစတသိက္မ်ားေၾကာင့္ စိတ္အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာင္းလဲပံု၊ ကုသုိလ္စိတ္ႏွင့္ အကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ပံု၊ ယင္းစိတ္တုိ႕ႏွင့္ ယွဥ္ျပီး အကုသုိလ္ကံ၊ အကုသုိလ္ကံ ေစတနာေၾကာင့္ သုဂတိႏွင့္ ဒုဂၢဘ၀မ်ား ျဖစ္ေပၚပံု၊ စ်ာန္အဘိညဏ္ရေအာင္ အားထုတ္လွ်င္ တယ္လီပသီ၊ ကလယ္ဗုိးယင့္၊ ပရီေကာ့နီရွင္း စသည့္တုိ႕ထက္ အဆမ်ားစြာပုိျပီး အစြမ္းထက္ေသာ ညဏ္ပညာရရွုိႏဳိင္ပံု၊ ဘ၀ကုိ တက္မက္တြယ္တာတတ္သည့္ တဏွာကုိ ၀ိပႆနာပညာျဖင့္ ပယ္သတ္ႏဳိင္ပံု၊ ထုိသို႕ ပယ္သက္လုိက္သည့္အခါ အခ်မ္းသာဆံုးျဖစ္ေသာ သႏၱိသုခကုိ ခံစားရပံု အလံုးစံုတုိ႕ကုိ တိတိက်က် ေဟာၾကားထားပါသည္။

ကမာၻေတြးေခၚပညာရွင္ၾကီးမ်ားသည္ ပရမတ္တရားအထိ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္ႏုိင္ၾကသည္ဟု တစ္ခ်ိဳ႕ပညာရွိတုိ႕က အဆိုျပဳေစကာမူ မရမတ္နယ္တုိ႕ အမွန္တကယ္မေရာက္ၾကပါဘူး ၊ သိပၸံပညာက ရုပ္ကုိ အက္တန္၊ ေမာလီက်ဴးမ်ား အျဖစ္သုိ႕လည္ေကာင္း၊ အီလက္ထရြန္၊ ပရုိတြန္၊ နယူထရြန္၊ အဆင့္ထိလည္ေကာင္း အေသးစိတ္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာႏဳိင္ေစကာမူ၊ စိတ္၊ေစသသိက္၊ နိဗၺာန္ တုိ႕၏အေၾကာင္းကို မသိျမင္ၾကပါ ထုိျပင့္ ယင္းပရမတ္တရားတုိ႕ အခ်င္းခ်င္းဆက္ႏြယ္ေနပံုကိုလည္း မသိနားမလည္ႏဳိင္ၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သိပၸံပညာက ပုဂၢဳိလ္ရွိသည္၊ ေယာက္်ားရွိသည္၊ မိန္းမရွိသည္၊ ေခြးေၾကာင္၊ ေမာ္ေတာ္ကား၊ေလယာဥ္ ရွိသည္ ဆုိေသာ ပညတ္အျမင္မ်ားကို မေျပာင္းလဲေစႏုိင္ပါ ပညတ္ေလာက အတြက္မူ ယင္းမွာ အတုိင္းအသာတစ္ခုထိ ျငင္းစရာမရွိေအာင္မွန္ပါသည္ သို႕ေသာ္ ဗုဒၶသဘာ၀ ပရမတ္တရားအရမွာမူ ထုိပညတ္ခ်က္မ်ားမရွိပါ။ ဥပမာ လူဟုသတ္မွတ္ထားေသာ ေလာကီအမွန္တရားကို ဆံပင္၊ေမြးညွင္း၊ ေျခသည္း၊လက္သည္း၊ အသား၊အေရ အေၾကာ၊အရုိး ဟု ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာလုိက္ပါက လူမရွိေတာ့ေပ ေကာ႒ာသ ၃၂ ပါးျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားျခင္းသာျဖစ္သည္။ ထုိ႕အတူ လူ၏ အစိတ္အပိုင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားေသာ ခံစားမူ႕ျဖစ္ေသာ ေ၀ဒနကၡႏၶာ၊ မွတ္သားမူ႕ျဖစ္ေသာ သညွာကၡႏၶာ၊ ေစ့ေဆာ္မူ႕ျဖစ္ေသာ သခၤ ါရကၡႏၶာ၊ သိမူ႕ျဖစ္ေသာ ၀ိညာနကၡႏၶာ၊ ဤနာမ္ခႏၶာေလးပါးကို လူဟု မသတ္မွတ္ႏုိင္ပါ၊ ရူပကၡႏၶာဆုိေသာ ရုပ္အစုႏွင့္ ေပါင္းစပ္လုိက္ေသာအခါမွသာ လူဟူေသာပညတ္ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။ ေမာ္ေတာ္ကား၊ ေလယာဥ္ စသည္တုိ႕မွာလဲ ထုိးနည္းလည္းေကာင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ တစ္စစီျဖဳတ္လုိက္ပါက ပညတ္အမွန္တရားသည္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါသည္။ ဗုဒၶ၏ သဘာ၀ဓမၼပညာသည္ စၾက၀ဠာအလံုးစံု၌ ရွိၾကေသာ သက္ရွိသက္မဲ့ အလံုးစံုတုိ႕ကို အေျခခံအက်ဆံုး ျဖစ္သည့္ ပရမတၳ တရားမ်ားျဖင့္ အရွိကုိအရွိအတုိင္း သဘာ၀အမွန္အတုိင္း ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာကာ ေ၀ဖန္စီစစ္ျပထားေသာ ပညာ ျဖစ္ပါသည္။




အတြင္းစိတ္(မေနာ၀ိညဏ္)
အျပင္စိတ္ငါးမ်ဳိးသည္ သိ သေဘာသက္သက္သာပါသည့္ စိတ္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ အျပင္စိတ္မ်ားျဖစ္ျပီးတုိင္း ေနာက္မွ ကပ္၍လုိက္ျပီး အဓိပၸါယ္ေဖာ္ေသာ အလုပ္လုပ္သည့္ စိတ္မ်ားသည္ အတြင္းစိတ္(မေနာ၀ိညဏ္)မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ အတြင္းစိတ္၏ တည္ရာသည္ အတြင္းဒြါရ ျဖစ္ျပီး မွီရာအာရုံသည္ အတြင္းအာရုံ(ဓမၼာရုုံ) ျဖစ္သည္။ အျပင္စိတ္မ်ားအာရုံကို အတြင္းစိတ္က ခံယူ၍ အတြင္းစိတ္၏ ျဖစ္လာေသာ အာရုံကုိ ဓမၼာရုံ ဟုေခၚသည္။ ထုိ႕ေၾကင့္ အျပင္ႏွင့္အတြင္း ေပါင္းလွ်င္ အာရုံေျခာက္မ်ဳိး ဒြါရေျခာက္ေပါက္ႏွင့္ စိတ္(၀ိညဏ္) ေျခာက္မ်ဳိးရွိသည္။ အျပင္စိတ္တြင္ သုခေ၀ဒနာႏွင့္ တြဲ၍ျဖစ္လွ်င္ အတြင္းစိတ္သည္ ေသာမနႆေ၀ဒနာႏွင့္ တြဲ၍ျဖစ္သည္။ အျပင္စိတ္သည္ ဒုကၡေ၀ဒနာႏွင့္ တြဲ၍ျဖစ္လွ်င္ အတြင္းစိတ္သည္ ေဒါမနႆေ၀ဒနာႏွင့္ တြဲ၍ျဖစ္သည္။ အျပင္စိတ္သည္ အဒုကၡမသုခ ေ၀ဒနာႏွင့္ တြဲ၍ျဖစ္လွ်င္ အတြင္းစိတ္သည္ ဥေပကၡာေ၀ဒနာႏွင့္ တြဲ၍ ျဖစ္သည္။ အျပင္စိတ္မ်ား ျဖစ္ျပီးတုိင္း အတြင္းစိတ္သည္ ေနာက္မွလုိက္၍ ျမင္စိတ္၊ ၾကားစိတ္ စသည္တုိ႕ အျပင္ ၄င္းတစ္မ်ဳိးတည္းလည္း အလုပ္လုပ္ပါသည္။ စိတ္ထဲတြင္ ေတြးေတာၾကံစည္ျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္းတုိ႕သည္ အတြင္းစိတ္လုပ္ငန္း ျဖစ္သည္။

ဗုဒၵ၏ လူ႔သဘာ၀ဓမၼပညာက မ်က္စိတစ္မွိတ္တြင္ စိတ္ေပါင္း ကုေဋတစ္သိန္းၿဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ၿပသည္။ မ်က္စိတစ္မွိတ္ ဟူေသာ အခ်ိန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၿမန္မာတို႔ တြက္ခ်က္ပံုကို သိရန္လိုသည္။

မ်က္စိ ၁၀ မွိတ္ = တစ္ခဏ
၁၀ ခဏ = တစ္ခရာ
၁၀ခရာ = တစ္ၿပန္
၆ၿပန္ = တစ္ဗီဇနာ
၁၅ ဗီဇနာ = တစ္ပါဒ္
၄ ပါဒ္ = တစ္နာရီ
၆၀ နာရီ = တစ္ရက္

အထက္ပါနည္းႏွင့္ တြက္လွ်င္ တစ္စကၠန္႔တြင္ မ်က္စိ ၂၅၀မိွတ္ရွိေၾကာင္း တြက္၍ရသည္။ သုိ႔ၿဖစ္ပါ၍ ဗုဒၶ၏ လူ႔သဘာ၀ဓမၼပညာက ေဖာ္ၿပေသာ စိတ္၏ၿဖစ္ႏႈန္းသည္ တစ္စကၠန္႔တြင္ ကုေဋ (၂ဒသမ၅)ကုေဋ ၿဖစ္သည္ဟု တြက္၍ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လူ႔သဘာ၀ဓမၼပညာက ေဖာ္ၿပေသာ စိတ္၏ၿဖစ္ႏႈန္းကို သိပၸံက တြက္ၿပေသာ တစ္စကၠန္႔တြင္ အလင္းလိႈင္းမ်ား မ်က္စိအၾကည္ရုပ္ကို ရိုက္ခတ္သည္႔ႏႈန္း ကုေဋ (၃) ကုေဋႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ အလြန္လ်င္ၿမန္စြာ ၿဖစ္၍ ပ်က္ေနၾကေသာ ၿမင္သိစိတ္ေလးမ်ား၏ ၿဖစ္တည္ပ်က္ အစဥ္အတန္းက ၿမင္မႈကို တစ္ဆက္တည္းဟု ထင္ရေအာင္ လုပ္ေပးသည္။

 တစ္ျခားဘာသာဝင္ေတြကဗုဒၶဘာသာရဲ႔အႏွစ္ခ်ဳပ္ကဘာလဲလို႕
လာေမးခဲ႔ရင္သူငယ္ခ်င္းတို႕ဘယ္လုိေျဖၾကမလဲ..............
ဒါဟာစဥ္းစားစရာပါ.......................
ရုတ္ရက္ေတာ႔.....ဘာေျဖရမွန္းမသိအက်ပ္ရိဳက္သြားမွာအေသအခ်ာပါပဲ...
ဒီေမးခြန္းဟာဗုဒၶဘာသာကိုကိုးကြယ္ၾကတဲ႔ဘာသာဝင္ေတြသာမက၊
ဗုဒၶဘာသာကိုစိတ္ဝင္စားၾကတဲ႔၊ေလ႔လာခ်င္ၾကတဲ႔
အျခားေသာဘာသာဝင္မ်ားအတြက္ပါသိသင္႔တဲ႔ေမးခြန္းတစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေမးခြန္းကိုတစ္ခါကဂ်ပန္နိင္ငံေရာက္ေနတဲ႔ဗုဒၶဘာသာ
သာသနာျပဳဆရာေတာ္တစ္ပါးေျဖေပးခဲ႔ဘူးပါတယ္......ဒီလိုပါ.........
................................................................
ဂ်ပန္နိင္ငံကိုဗုဒၶဘာသာျပန္႕နွံ႕ေရာက္ရွိစအခ်ိန္....
ဂ်ပန္နိုင္ငံမွာနဂိုရွိျပီးသားကိုးကြယ္မႈဂိုဏ္းဂဏေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက
ေနာက္မွေရာက္လာတဲ႔႔
ဗုဒၶဘာသာကိုစိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္။သိလည္းသိခ်င္ၾကပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္(...)ဂိုဏ္းကဂ်ပန္ဘုန္းေတာ္ၾကီးတစ္ခ်ိဳ႕နဲ႕ကိုရင္ေတြဟာ
ဗုဒၶဘာသာသာသနာျပဳဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းကိုေရာက္လာျပီး
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕လိုရင္းအနွစ္ခ်ဴပ္ဟာဘာလဲဆိုတာကိုသိခ်င္ပါ
သတဲ႔။
အဲဒီေတာ႕သာသနာျပဳဘုန္းေတာ္ၾကီးကအတိုဆံုးေျဖၾကားခဲ႔ပါတယ္။
...............................................................
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕လိုရင္းအနွစ္ခ်ဳပ္ဟာ...
(မေကာင္းမႈမွန္သမွ်ကိုမျပဳလုပ္ျခင္း)
(ေကာင္းမႈမွန္သမွ်ကိုျပဳလုပ္ျခင္း)
(မိမိ၏စိတ္ကိုျဖဴစင္ေအာင္ထားျခင္း)
တို႔ျဖစ္ပါတယ္တဲ႔................
....................................................................
ဒီအခါမွာဂ်ပန္းဘုန္းေတာ္ၾကီးေတြကဝိုင္းျပီးရယ္ၾကပါတယ္။
ဒါေလးမ်ားကြာတဲ႔.....ငါတို႕ေက်ာင္းကဟိုကိုရင္ေလးေတာင္
ဒီေလာက္ေတာ႔သိပါတယ္။။။။။။။လို႕ေျပာပါတယ္........
.....................................................
အဲဒီေတာင္ျမန္မာဘုန္းေတာ္ၾကီးကဘာျပန္ေျပာသလဲဆိုေတာ႕..
ဟုတ္ပါတယ္...ဒီအေၾကာင္းအရာကိုသိတာျဖစ္နိင္ပါတယ္။။။။
ဒါေပမယ္႕.........ငါ႔ရွင္........အသင္ဒီအသက္ဒီအရြယ္ေရာက္တဲ႔အထိ္......
မေကာင္းမႈေတြမျပဳပဲေရွာင္က်ဥ္နိင္ခဲ႔ျပီလား
ေကာင္းမႈေတြအျမဲျပဳလုပ္နိုင္ပါရဲ႕လား
မိမိစိတ္ကိုျဖဴစင္ေအာင္ထားနိုင္ပါျပီလား...........
လို႔ေမးတဲ႔အခါ........ျပန္ေျပာနိင္စရာစကားမရွိခဲ႔ပါဘူး.......
...............................................................................
ဟုတ္ပါတယ္......
ဗုဒၶဘာသာမွာသိေနရံုတစ္ခုတည္းနဲ႔ျပီးျပည္႕တာမဟုတ္၊
သိထားတာေတြကိုလက္ေတြ႕က်င္႔ၾကံအားထုတ္မွသာ
ျပီးျပည္႔စံုတဲ႔ဘာသာဝင္ေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။

ျမတ္စြာဘုရားပြင္႕ေတာ္တဲ႔အကာလကိုၾကည္႔မယ္ဆိုရင္လည္း၊
ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူသည္မွပရိနိဗၺာန္စံသည္အထိေဟာၾကားသမွ်တရားေတြအားလံုးဟာ။
ဒီ(၃)ခ်က္ကိုပဲဦးတည္ရည္ရြယ္ေဟာၾကားခဲ႔တာျဖစ္ပါတယ္။
.................................................................................
မေကာင္းမႈမွန္သမွ်ကိုေရွာင္က်ဥ္ျခင္းဆိုတဲေနရာမွာ
စိတ္နဲ႔ျ႔ပဳတဲ႔မေကာင္းမႈ
ကိုယ္နဲ႔ျပဳတဲ႔မေကာင္းမႈ
နႈတ္နဲ႔ျပဳလုပ္တဲမေကာင္းမႈ
ဆိုတဲ႔မေကာင္းမႈေတြအားလံုးမွေ၇ွာင္က်ဥ္နိုင္ဖို႔ဆုိလို႕တာပါ။
ေကာင္းမႈေတြမွန္သမွ်ျပဳလဳပ္ျခင္းဆိုတဲ႔ေနရာမွာလည္း
စိတ္နဲ႔ျ႔ပဳတဲ႔ေကာင္းမႈ
နႈတ္နဲ႔ျ႔ပဳတဲ႕ေကာင္းမႈ
ကိုယ္နဲ႔ျ႔ပဳတဲ႕ေကာင္းမႈ
ဆိုျပီးလုပ္နိုင္သမွ်ေသာေကာင္းမႈေတြကိုအျမဲမျပတ္လုပ္နိုင္
ၾကဖို႔ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မိမိစိတ္ကိုျဖဴစင္ေအာင္ထားျခင္းဆိုတဲ႕ေနရာမွာ
စိတ္ဆိုတာမေကာင္းမႈမွာေပ်ာ္ေမြ႕တတ္တဲ႔သေဘာရွိေလေတာ႔
အဲဒီစိတ္ကေလးကိုအသိ၊သတိနဲထိမ္းျပီးဘဝကိုပဲ႔ကိုင္သြားေလ
ဖို႔ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါတယ္။.
.....................................................................

အေျပာလြယ္သေလာက္အလုပ္ရခက္ခဲပါတယ္။
လူေလာကထဲမွာပံုစံအမိ်ဳးအမ်ိဳးနဲ႔ရပ္တည္ေနရတဲ႔လူသားဘဝမွာ
အဲဒီလိုမေကာင္းမႈေတြကေရွာင္က်ဥ္နိုင္ဖို႔ဆိုတာ.....
မျဖစ္နိင္ဘူးလို႔လြယ္လြယ္ေျပာၾကတယ္။တကယ္ေတာ႔မျဖစ္နိုင္ဘူးဆိုတာ
မရွိ..ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။လြယ္ေတာ႔မလြယ္ကူဘူးေပါ႕ဗ်ာ။ဦးေႏွာက္ကိုသံုးျပီး
မေကာင္းတဲအလုပ္ေတြမလုပ္ျဖစ္ေအာင္။ေကာင္းတဲ႔အလုပ္ေတြလုပ္ျဖစ္ေနေအာင္။
မိမိစိတ္ကေလးကိုျဖဴစင္သန္႔ရွင္းေနေအာင္လုပ္ဖို႔ဆိုတာတကယ္တမ္းလုပ္ဖို႔ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။
လုပ္နို္င္ဖို႔အတြက္
ဒါေတြဟာမေကာင္းမႈ၊ဒါေတြဟာေကာင္းမႈ
ခြဲျခားသိနိုင္မယ္႔ဘာသာေရးဗဟုသုတလိုအပ္တယ္။
သိတဲ႔အတိုင္းေရွာင္က်ဥ္ဖို႕၊လိုက္နာက်င္႕သံုးနိင္ဖို႔
ဘာသာအေပၚယံုၾကည္
တဲ႔သဒၶါတရားလိုအပ္တယ္။
...................................................................
ေနာက္ဆံုးပိတ္ေျပာခ်င္တာေလးက
ဗုဒၶဘာသာဟာယံုၾကည္ေနရံုသက္သက္မျပီး၊
လိုက္နာက်င္႔သံုးမွသာျပီးျပည္႔စံုတဲ႕ကိုယ္႔အားကိုယ္ကိုးဘာသာတစ္ခု
ျဖစ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။
.................................................................
မိုးရြာတဲအခါ
မိုးေရမစိုေအာင္ ထီးေဆာင္း ရပါမယ္ ..........
ဒီလိုသိထားျပီး...........
တကယ္တမ္းမိုးရြာတဲ႔အခါ
ထီးပါဖို႕လိုပါတယ္၊မိုးမစိုေအာင္ပါလာတဲ႔ထီးကို ဖြင္႕ေဆာင္းဖို႔လည္းလိုပါတယ္။
ထီးပါေနရံုနဲ႔မရပါဘူး။ အရာရာအားလံုးဟာ သင္႕အေပၚမွာပဲမူတည္ပါတယ္။

 ကမာၻပ်က္ေတာ႕မယ္ဆိုျပီးေတြးေၾကာက္ေနတဲ႕သူေတြအတြက္ပါ...


ဘေလာ ့ဂ္ေတြေပၚမွာေတာ ့သူမ်ားေတြေၿပာေန၊ေရးေနႀကတာေတြ ့ဖူးပါတယ္...
၂၀၁၂ မွာ ကမာၻပ်က္မယ္၊ ဘာၿဖစ္မယ္၊ ညာၿဖစ္မယ္နဲ ့.....

ဒါနဲ ့ကုိယ္ကုိးကြယ္ယံုႀကည္တဲ ့ဘာသာတရားကဒီအေႀကာင္းနဲ ့ပါတ္သက္ၿပီးဘယ္လုိ
မ်ားေဟာထား၊ေၿပာထားတာေတြမ်ားရွိ သလဲလုိ ့ေလ ့လာႀကည္ ့လုိက္ေတာ ့ဒီလုိ
ကမာၻပ်က္တာနဲ ့ပါတ္သက္တာေလးေတြေတြ ့ရလုိ ့ ဒီတက္ဂ္ထားတာေလးမေၿပာခင္ဗဟုသုတ
အေနနဲ ့အရင္ၿပန္ေၿပာခ်င္ပါေသးတယ္...

အခုလုိပဲ ကမာၻႀကီးပ်က္ေတာ ့မယ္တုိ ့၊ ဘာတုိ ့ဆုိၿပီးမၿဖစ္ေသးတာေတြၿဖစ္ေတာ ့မယ္ ့အ
ေႀကာင္းသတင္းစကားေတြကုိ တစ္ဦးစႏွစ္ဦးစကေန လူအမ်ားစုေပါင္းၿပီးေၿပာဆုိႀကတာကုိ
ေကာလာဟလ လုိ ့ေခၚပါတယ္...
တစ္ကယ္အမွန္ၿဖစ္ေပၚလာမယ္ ့အရာေတြရွိသလုိ ဟုတ္မလုိလုိနဲ ့ၿဖစ္မလာတာေတြလည္း
ရွိသေပါ ့...ဒါကအရပ္ထဲကေကာလာဟလ ေပါ ့...( အရပ္စကားနဲ ့ေၿပာယင္ေကာလဟာလ
လုိ ့အမ်ားစုက ဆုိႀကပါတယ္...)

အဲဒီေကာလာဟလ ကလည္းငါးမ်ဴိးေတာင္ရွိဆုိပဲ....
(၁) ကပၸေကာလာဟလ
ကမာၻပ်က္မည္ ့ေကာလာဟလ

(၂) စကၠဝတၱိေကာလာဟလ
စႀက၀ေတးမင္းေပၚေပါက္လာမည္ ့ေကာလာဟလ

(၃)ဗုဒၶေကာလာဟလ
ၿမတ္စြာဘုရားပြင္ ့ထြန္းေပၚေပါက္လာမည္ ့ ( ဘုရားၿဖစ္ေအာင္က်င္ ့ႀကံအားထုတ္မည္ ့သူ
ေပၚေပါက္လာမည္ ့) ေကာလာဟလ

(၄)မဂၤလေကာလာဟလ
(ပရိတ္ႀကီး ၁၁ သုတ္ထဲက ) မဂၤလသုတၱန္ေပၚေပါက္လာရန္အတြက္ ႀကဳိတင္ၿပီးၿဖစ္ေပၚေသာ
ဘယ္အရာကမဂၤလာရွိတယ္...စသည္ၿဖင္ ့ေၿပာဆုိႀကေသာ ေကာလာဟလ

(၅)ေမာေနယ်ေကာလာဟလ
က်င္ ့နုိင္ခဲ ေသာ ဘုရားသာသနာတြင္၊က်င္ ့နုိင္ခဲေသာ မဂ္ဖုိလ္နိဗၺာန္သုိ ့မ်က္ေမွာက္ၿပဳေစ
နုိင္ေသာအက်င္ ့တရား ေကာလာဟလ
တုိ ့ၿဖစ္ပါတယ္....

ဒီေနရာမွာေတာ ့ ကမာၻပ်က္မယ္ ့အေႀကာင္းမုိ ့ ကမာၻႀကီးတစ္ကယ္ပဲပ်က္ေတာ ့မည္ေလာ...
ကမာၻတစ္ခုဟာ ဘယ္ေလာက္ႀကာႀကာတည္တံ ့သလဲဆုိတာေလးကိုပဲ ဗဟုသုတအၿဖစ္ၿပန္
လည္တင္ၿပခ်င္ပါတယ္...
အခုလက္ရွိ ကမာၻကို ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားအရ ဘဒၵ ကမာၻလုိ ့ေခၚပါတယ္....
ဗုဒၶဘုရားငါးဆူပြင္ ့မယ္ ့ကမာၻေပါ ့....
အခုထက္ထိ ဘုရားေပါင္းေလးဆူပြင္ ့ခဲ ့၊ ၿဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ခဲ ့ၿပီးတာမုိ ့ေနာက္ထပ္ ဗုဒၶဘုရား
တစ္ဆူ ( အရိေမတၱိယ် ဘုရား ) ပြင္ ့ထြန္းေပၚေပါက္ဖုိ ့က်န္ပါေသးတယ္...
အဲဒီအတြက္ ဒီကမာၻႀကီးဟာလံုး၀ ကုိပ်က္စီးသြားဖုိ ့မရွိပါ....
လူအေၿမာက္အမ်ား ေသေႀကပ်က္စီးမယ္ ့ သဘာ၀ေဘးအႏ ၱရယ္ေတြ၊ စစ္ပဲြေတြ၊ ေရာဂါေဘး
အႏ ၱရာယ္ေတြ၊ အငတ္ေဘးေတြေတာ ့ၿဖစ္မွာပါ...သုိ ့ေသာ္ သက္ရွိလူသား၊တိရိစာၦန္ေတြ တစ္
ဦးတစ္ေယာက္မွ်မက်န္ရေအာင္ အလံုးစံုပ်က္စီးၿခင္းကေတာ ့မၿဖစ္နုိင္ေသးပါဘူး...

ကြ်န္ေတာ္ ့အထင္ေတာ ့လူေတြရဲ ့ကုိယ္က်င္ ့သီလေတြ အႀကီးအက်ယ္ခ်ဴိးေဖာက္ႀကတဲ ့အခါ၊
ကာမဂုဏ္အာရံုေတြကုိ အလြန္အမင္း၊အႀကီးအက်ယ္ မွားမွားယြင္းယြင္းခံစားသံုးေဆာင္ႀကတဲ့
အခါ၊ေမတၱာ၊ကရုဏာ၊မုဒိတာ၊ဥေပကၡာ စတဲ ့ ၿဗဟၼစုိ တရားေတြအႀကီးအက်ယ္ေခါင္းပါးလာတဲ ့
အခါေတြမွာ လူေတြသံေ၀ဂတရားေတြရေစဖုိ ့ဒီလုိေကာလာဟလ ေတြေပၚေပါက္လာရတယ္
လုိ ့ပဲထင္ပါတယ္...

ကဲ....
ကမာၻပ်က္မယ္ ့ေကာလာဟလအေႀကာင္းေလး ပါဠိေတာ္ဘာသာၿပန္ကေတာ ့ဒီလုိဆုိထားပါတယ္...

ကပၸေကာလာဟလ

ကမ ၻာၾကီး ပ်က္ေတာ့မည္ဟု အုတ္အုတ္က်က္က်က္ ျဖစ္ျခင္းကို ကပၸေကာလာဟလဟူ၍ေခၚဆို၏။
ကမ ၻာပ်က္လုနီးလာေသာ အခါ မပ်က္မီႏွစ္ေပါင္းတသိန္းက ၾကိဳတင္၍ ေလာကဗ်ဴဟာ အမည္ရွိ
ေသာကာမာဝစရနတ္တို႔သည္ နီၿမန္းေသာအဝတ္တို႔ကို ဝတ္ဆင္ၾကျပီးလွ်င္ ဆံပင္ကိုဖားယားခ်
ကုန္၍ ငိုယိုေသာမ်က္ႏွာမွ မ်က္ရည္တို႔ကို သုတ္ကာသုတ္ကာအလြန္မသက္သာေသာ အသြင္အ
ျပင္ အျခင္းအရာတို႔ျဖင့္ လူတို႔သြားလာရာ ခရီးလမ္းတို႔၌ လွည့္လည္ၾကကုန္လွ်က္

အခ်င္းတို႔….
ဤႏွစ္မွစ၍ေနာက္ အႏွစ္တသိန္းလြန္ေသာ အခါ၌ ဤကမ ၻာေလာကၾကီးသည္ပ်က္စီးေတာ့ေပမည္၊
မဟာသမုဒၵရာ သည္ ခန္းေျခာက္ေတာ့မည္၊မဟာသမုဒၵရာသည္လည္းေျခာက္ခန္းေတာ့မည္၊
ပထ၀ီေျမၾကီးသည္၎၊ျမင္းမိုရ္ေတာင္မင္းသည္ ၎၊ဤအလံုးစုံတို႔သည္(မီးဖ်က္မည့္ကမ ၻာျဖစ္လွ်င္)
မီးေလာင္၍ပ်က္စီးကုန္လိမ့္မည္၊(ေရဖ်က္မည့္ကမ ၻာျဖစ္လွ်င္)ေရလႊမ္းမိုး၍ ပ်က္စီးကုန္လိမ့္မည္၊
(ေလဖ်က္မည့္ကမ ၻာျဖစ္လွ်င္)ေလျပင္းေလၾကမ္းတိုက္ခတ္၍ ပ်က္စီးကုန္လိမ့္မည္၊ျမင္းမိုရ္ သမုဒၵရာ
တို႔၏ တည္ရာ ဤမဟာပထဝီေျမၾကီးမွသည္ ျဗဟၼာ့ျပည္တိုင္ေအာင္ ဤကမ ၻာေလာကၾကီး ပ်က္စီးလိမ့္မည္၊

အိုအခ်င္းတို႔…
သင္တို႔ သည္ ေမတၱာတရားကိုပြားမ်ားၾကကုန္ေလာ့၊ကရုဏာတရားကိုပြားမ်ားၾကကုန္ေလာ့၊မုဒိတာ
တရားကိုပြားမ်ားၾကကုန္ေလာ့၊ ဥေပကၡာျဗဟၼစိုရ္ တရားကိုပြားမ်ားၾကကုန္ေလာ့။အမိ အဖတို႔ကို
ရိုေသစြာ ျပဳစုလုပ္ေၾကြးၾကကုန္ေလာ့၊သက္ၾကီးသူအို ရိုေသထိုက္သူတို႔ကို ရိုေသၾကကုန္ေလာ့၊
ကုသိုလ္ေကာင္းမႈတို႔၌ အစဥ္ႏိႈးၾကားၾကကုန္ေလာ့၊မေမ့မေလ်ာ့ၾကကုန္လင့္…. ဟူ၍ အႏွံ႔အျပား
လူအေပါင္းတို႔ၾကားသိေလာက္ေအာင္ ေၾကြးေၾကာ္ၾကကုန္၏၊ဤသို႔ေၾကြးေၾကာ္သည္ကို အေၾကာင္း
အစျပဴ၍ ကမ ၻာၾကီးပ်က္ေတာ့မည္တဲ့…ကမ ၻာၾကီးပ်က္ေတာ့မည္တဲ့ ဟူ၍ လူအမ်ားစုရံုးကာ
ေနရာအႏွံ႔အျပား၌ အုတ္အုတ္က်က္က်က္ ေျပာဆိုၾကျခင္းကို ကပၸေကာလာဟလ
ဟူ၍ေခၚဆိုၾကပါသည္။

ကမာၻပ်က္မယ္ ့ေကာလာဟလေတာ ့သိရၿပီ....
ကြ်န္ေတာ္တုိ ့ေနထုိင္ရာဒီကမာၻႀကီးဘယ္ေလာက္သက္တမ္းရွည္သလဲ၊ရွည္မလဲဆုိတာကုိေရာ
ထုိထုိပါဠိေတာ္မ်ားမွာဘယ္လုိေၿပာထားသလဲဆုိေတာ ့....

ပဗၺတသုတ္

သာဝတၴိျပည္၌ သီတင္းသံုး ေနေတာ္မူ၏၊
ထိုအခါ ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္ၿပီးလွ်င္ ျမတ္စြာ ဘုရားကို ရွိခိုးလ်က္
တစ္ခုေသာ ေနရာ၌ ထိုင္ေနၿပီးေသာ္ ျမတ္စြာဘုရားအား...

အရွင္္ဘုရား ကမၻာသည္ အဘယ္မွ်ေလာက္ ရွည္ပါသနည္း ဟု ေလွ်ာက္၏။

ရဟန္း ကမၻာသည္ ရွည္လ်ားလွ၏၊ ထိုကမ ၻာကို ဤမွ်ေသာ ႏွစ္တို႔ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊
ဤမွ်ေသာ ႏွစ္အရာတို႔ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ဤမွ်ေသာ ႏွစ္အေထာင္တို႔ ဟူ၍
လည္းေကာင္း၊ ဤမွ်ေသာ ႏွစ္အသိန္းတို႔ ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေရတြက္ျခင္းငွါ မလြယ္ဟု
မိန္႔ေတာ္မူ၏။

အရွင္ဘုရား ဥပမာကို ျပဳျခင္းငွါ တတ္ေကာင္းပါ၏ေလာဟု ေလွ်ာက္ျပန္၏။ ရဟန္း
တတ္ေကာင္း၏
ဟု ျမတ္စြာဘုရားသည္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ရဟန္း ဥပမာေသာ္ကား
မကြဲမျပတ္ေသာ အေခါင္းမရွိေသာ တစ္ခဲနက္ျဖစ္ေသာ ေက်ာက္ေတာင္ႀကီးသည္
အလ်ားအားျဖင့္ တစ္ယူဇနာ အနံအားျဖင့္ တစ္ယူဇနာ အေစာက္အားျဖင့္
တစ္ယူဇနာ ရွိ၏၊ ထို ေက်ာက္ေတာင္ႀကီးကို ေယာက်္ားသည္ အႏွစ္တစ္ရာ အႏွစ္
တစ္ရာ လြန္ေသာအခါ၌ ကာသိတိုင္းျဖစ္ အဝတ္ျဖင့္ တစ္ႀကိမ္တစ္ႀကိမ္သာ
ပြတ္တိုက္ရာ၏၊ ရဟန္း ထိုေက်ာက္ေတာင္ႀကီးသည္ ဤလုံ႔လျဖင့္ လ်င္စြာသာလွ်င္
ကုန္ျခင္းဆံုးျခင္းသို႔ ေရာက္ရာ၏၊ ကမၻာသည္ ကုန္ျခင္းဆံုးျခင္းသို႔ မေရာက္ရာ။

ရဟန္း ကမၻာသည္ ဤသို႔ ရွည္လွစြာ၏၊ ရဟန္း ဤသို႔ ရွည္လ်ားလွေသာ ကမၻာတို႔၏
တစ္ခုေသာကမၻာ ဟူ၍ မေျပာဆိုအပ္၊ ကမၻာတစ္ရာ ဟူ၍ မေျပာဆိုအပ္၊ ကမၻာ
တစ္ေထာင္
ဟူ၍ မေျပာဆိုအပ္၊ ကမၻာတစ္သိန္း ဟူ၍ မေျပာဆိုအပ္။

ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းသည္ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း-
ရဟန္း ဤသံသရာ၏အစကို မသိႏိုင္၊ ေရွ႕အစြန္းသည္။ပ။ ရဟန္းတို႔ ဤသို႔လွ်င္ အလံုးစံုေသာ
သခၤါရတို႔၌ ၿငီးေငြ႕ျခင္းငွါ သင့္လွသည္ သာလွ်င္တည္း၊ တပ္ျခင္း ကင္းျခင္းငွါ သင့္လွသည္
သာလွ်င္တည္း၊ လြတ္ေျမာက္ျခင္းငွါ သင့္လွသည္ သာလွ်င္တည္းဟု ေဟာေတာ္မူ၏။ 128

ပဗၺတသုတ္၊ ပဌမဝဂ္၊ နိဒါနဝဂၢသံယုတ္ပါဠိေတာ္။


ဒါကေတာ ့လက္ရွိကမာၻႀကီးရဲ ့အေႀကာင္းေပါ ့....
ဒီလက္ရွိကမာၻႀကီးမတုိင္မီကလည္း တစ္ၿခားကမာၻေတြလည္းရွိခဲ ့ေသးသလုိ၊ ဒီကမာၻႀကီးပ်က္စီး
ၿပီးသြားယင္လည္းေနာက္ကမာၻအသစ္ေတြေပၚလာဦးမွာပါပဲ...ဤသို ့ၿဖစ္လာလုိက္၊ပ်က္သြားလုိက္
သည္ကုိပင္လွ်င္၊ ဘ၀ေတြအႀကိမ္ႀကိမ္ၿဖစ္ေနရသည္ကုိပင္လွ်င္ သံသရာဟုေခၚရသည္ မဟုတ္ပါ
လား....
ကဲ...
ႀကဳံႀကဳိက္လုိ ့တစ္ဆက္တည္းပဲ ကုန္လြန္ပ်က္သုန္းခဲ ့ၿပီးေသာကမာၻမ်ားအေႀကာင္းလဲ ေလာက
ဗဟုသုတ၊ ဓမၼဗဟုသုတအၿဖစ္ဖတ္လုိက္ပါဦး...

သာဝကသုတ္


သာဝတၴိျပည္၌ သီတင္းသံုး ေနေတာ္မူ၏၊
ထိုအခါ၌ မ်ားစြာကုန္ေသာ ရဟန္းတို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္၍ တစ္ခုေသာ ေနရာ၌ ထိုင္ေနၿပီးလွ်င္။ပ။ ျမတ္စြာဘုရားအား အသွ်င္ဘုရား ေရွး၌ ေက်ာ္လြန္ကုန္ၿပီးေသာ ကမၻာတို႔သည္ အဘယ္မွ်ေလာက္ မ်ားပါကုန္သနည္းဟု ေလွ်ာက္၏။ ရဟန္းတို႔ ေရွး၌ ေက်ာ္လြန္ကုန္ၿပီးေသာ ကမၻာတို႔သည္ မ်ားလွကုန္၏၊ ထိုလြန္ကုန္ၿပီးေသာ ကမၻာတို႔ကို ဤမွ်ေသာ ကမၻာတို႔ ဟူ၍ လည္း
ေကာင္း၊ ဤမွ်ေသာ ကမၻာအရာတို႔ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ဤမွ် ေသာ ကမၻာအေထာင္တို႔ ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ဤမွ်ေသာ ကမၻာအသိန္း တို႔ ဟူ၍ လည္းေကာင္း ေရတြက္ ျခင္းငွါ မလြယ္ ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။

အသွ်င္ဘုရား ဥပမာကို ျပဳျခင္းငွါ တတ္ေကာင္းပါ၏ေလာဟု ေလွ်ာက္ျပန္၏။ ရဟန္းတို႔
တတ္ေကာင္း၏
ဟု ျမတ္စြာဘုရားသည္ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌
အႏွစ္ တစ္ရာ အသက္တမ္းရွိသည္ ျဖစ္၍ အႏွစ္တစ္ရာ အသက္ရွည္ကုန္ေသာ တပည့္
'သာဝက' ေလးေယာက္တို႔သည္ ေန႔တိုင္း ေန႔တိုင္း ကမ ၻာကပ္ေပါင္းတစ္သိန္း ကမ ၻာကပ္ေပါင္း
တစ္သိန္းကို ေအာက္ေမ့ကုန္ရာ၏၊ ထိုသို႔ ေအာက္ေမ့စဥ္ အႏွစ္တစ္ရာ အသက္တမ္း ရွိသည္
ျဖစ္၍ အႏွစ္တစ္ရာ အသက္ရွည္ကုန္ေသာ ဤတပည့္ 'သာဝက' ေလးေယာက္တို႔သည္
အႏွစ္တစ္ရာ ကို လြန္ေသာအခါ၌ ေသျခင္းကို ျပဳကုန္ရာ၏၊ ရဟန္းတို႔ ထိုတပည့္ 'သာဝက' ေလးေယာက္တို႔သည္ ကမ ၻာတို႔ကို ကုန္ေအာင္ မေအာင့္ေမ့ႏိုင္သည္သာတည္း။

ရဟန္းတို႔ ေရွး၌ ေက်ာ္လြန္ကုန္ၿပီးေသာ ကမ ၻာတို႔သည္ ဤသို႔ မ်ားလွကုန္၏၊ ထိုကမ ၻာတို႔ကို
ဤမွ်ေသာ ကမ ၻာတို႔ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ဤမွ်ေသာ ကမ ၻာ အရာတို႔ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊
ဤမွ်ေသာ ကမ ၻာအေထာင္တို႔ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ဤမွ်ေသာ ကမ ၻာအသိန္းတို႔ ဟူ၍
လည္းေကာင္း ေရတြက္ျခင္းငွါ မလြယ္ကုန္။

ထိုသို႔ျဖစ္ျခင္းသည္ အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း-
ရဟန္းတို႔ ဤသံသရာ၏ အစကို မသိႏိုင္။ပ။
လြတ္ေျမာက္ျခင္းငွါ သင့္လွသည္သာလွ်င္တည္း ဟု ေဟာေတာ္မူ၏။

သာဝကသုတ္၊ ပဌမဝဂ္၊ နိဒါနဝဂၢသံယုတ္ပါဠိေတာ္။

ကဲ...ဒါေတြကေတာ ့ကမာၻႀကီးပ်က္မွာနဲ ့ဆုိင္တဲ ့ဗဟုသုတေတြပဲေပါ ့...
အထက္ပါဗဟုသုတမ်ားကုိ ဆရာေလးတစ္ပါးရဲ ့သုခကာမိဘေလာ ့ နဲ ့ ဆရာေတာ္
ဦးေလာကနာထရဲ ့ဓမၼစာမ်က္ႏွာမ်ား မွရယူၿပီးၿပန္လည္တင္ၿပပါတယ္...

ေလာကသုတ၊ ဓမၼသုတ မ်ားတုိးတက္ပြားမ်ားနုိ္င္ပါေစ...

နိဗၺာန္ဆိုတာ ဘာလဲဟုေမးလွ်င္ အေျဖမရိွတတ္ေသာ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ နိဗၺာန္ကို တျခားေသာ ဘာသာမ်ားမွလည္း သူတို႕၏ ေကာင္းကင္ဘံု  ႏွင္႕ တူသေယာင္ေယာင္ ေရးသားေျပာဆိုခ်က္မ်ားလည္း ျငင္းခုန္ခဲ႕ဖူးပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခု Post ေလးနဲ႕ပဲ အေတာ္မ်ားမ်ား သိရိွသြားခဲ႕မယ္ဆိုရင္ပဲ ေက်နပ္ပါျပီ...


နိဗၺာန္ဟူေသာ တရားသည္ တကယ္ပင္ ရွိပါသလားဘုရား။ အကယ္၍ ရွိပါက ထုိတရားသည္ အဘယ္မွာနည္း။ မည္သည့္တရားႏွင့္ တူပါသနည္း ဘုရား။

(ေလွ်ာက္ထား ေမးျမန္းသူ- ဘုံပုိင္ၿမိဳ႕ ပြဲစားႀကီး မစၥတာ လက္(က္) ဒါ၀ါလား၊ ေျဖဆုိသူ ဆရာေတာ္ အရွင္ အရိယဓမၼ)

အရွင္ အရိယဓမၼ။ ဒကာႀကီးရဲ႕ အေမးပုစာၦဟာ တစ္ခ်က္ခုတ္ သုံးခ်က္ျပတ္ ေမးခြန္းပဲ ဒကာႀကီးရဲ႕။ ေမးခြန္းကုိ ေျဖရာမွာ ဦးပဥၨင္းဟာ တာ၀န္သုံးခုကုိ တခါတည္း ထမ္းေဆာင္ရလိမ့္မယ္။

ပထမတာ၀န္က နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ တကယ္ရွိေၾကာင္း ျပဖုိ႔ ျဖစ္တယ္။

ဒုတိယ တာ၀န္ကေတာ့ နိဗၺာန္ဟာ ဘယ္ေနရာမွာ ရွိတယ္ဆုိတာ ျပဖုိျဖစ္တယ္။

တတိယ တာ၀န္ကေတာ့ နိဗၺာန္ရဲ႕ အသြင္အျပင္ လကၡဏာ ကုိ ေဖာ္ထုတ္ျပဖုိ႔ျဖစ္တယ္။

ပထမဆုံး တာ၀န္ျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ တကယ္ရွိေၾကာင္း ျပဖုိ႔ရာ ဒကာႀကီးကုိ ဦးပဥၨင္းက ျပန္ၿပီး ေမးရလိမ့္ဦးမယ္။ ကဲ ဒကာႀကီးကလည္း ေျဖပါဦး။

ဆရာေတာ္။ ယေန႔ ကမာၻေပၚမွာ ရွိေနၾကတဲ့ လူေတြ အားလုံးဟာ အသက္ ၁၀၀ ထိေအာင္ ေနၾကရပါ့မလား။

၀ါးလား။ အသက္ ၁၀၀ ထိေအာင္ ေနၾကရမွာ မဟုတ္ပါဘူး ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ သူတို႔ တေတြ ဘာျဖစ္ကုန္ၾကပါမလဲ ဒကာႀကီး

ဤတြင္ ဆရာေတာ္က သင္ပုန္းေပၚတြင္ တဖက္မွ နိဗၺာန္ဟူေသာ တရား တကယ္တန္း တည္ရွိေနပုံႏွင့္ အျခားတဖက္မွ စၾကာ၀ဠာ ႀကီးႏွင့္ တကြ ဤစၾကာ၀ဠာ ႀကီးေပၚတြင္ ရွိရွိသမွ်ေသာ သတၱ၀ါတုိ႔၏ မတည္မၿမဲ ေဖာက္ျပန္တတ္သည့္ သေဘာတုိ႔ကုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ႏႈိင္းယွဥ္ေရးသားျပပါသည္။



စၾကာ၀ဠာႀကီး


ဆန္႔က်င္ဘက္နိဗၺာန္


ေသျခင္းတရား ရွိ၏။

ေသျခင္းတရား မရွိ။


အုိျခင္းတရား ရွိ၏။

အုိျခင္းတရား မရွိ။


နာျခင္းတရား ရွိ၏။

နာျခင္းတရား မရွိ။


ဒုကၡႏွင့္ ဆင္းရဲျခင္း ရွိ၏။

ဒုကၡႏွင့္ ဆင္းရဲျခင္း တုိ႔မွ ကင္းၿငိမ္းသည့္ တကယ့္ခ်မ္းသာသုခ ရွိ၏။


မတည္ၿမဲ။

တည္ၿမဲ၏။


စိတ္ႏွင့္ ကံတုိ႔၏ ဖန္ဆင္းမႈ။

စိတ္ႏွင့္ ကံတုိ႔က မဖန္ဆင္း။( အသခၤတဓာတ္)။


ပ်က္စီး၏။(အနိစၥ)

မပ်က္စီးႏိုင္။(နိစၥ)


အစအဆုံး ရွိ၏။

(အာဒိအနႏၲ)

အစအဆုံး မရွိ။


(အနာဒိအနႏၱ)

မသန္႔ရွင္းေခ်။

သန္႔ရွင္း၏။


ေမြးဖြားၾကရ၏။(ဇာတိ)

ေမြးဖြားၾကရျခင္း မရွိ။(အဇာတိ)


မသိမျမင္ျခင္၊ စြဲလမ္းျခင္း၊ လုိခ်င္တပ္မက္ျခင္း၊ စိတ္ဆုိးျခင္း၊ ၾကမ္းတမ္းျခင္း၊ ရန္ၿငိဳးဖြဲ႔ျခင္း စသည့္ တရားမ်ား ရွိ၏။(အ၀ိဇၹာ၊ ဥပါဒါန္၊ ေလာဘ၊ ေဒါသ)

ဤ တရားမ်ား အားလုံးမွ ကင္းစင္၏။


သံေယာဇဥ္ႀကိဳး (၁၀) ေခ်ာင္းျဖင့္ ေႏွာင္ဖြဲ႔ထား၏။
မည္သည့္ သံေယာဇဥ္ႀကဳိးမွ် မရွိ။


အေႏွာင္အဖြဲ႔ရွိ၏။

လြတ္လပ္၏။


သံသရာ အတြင္း၌ရွိ၏။

သံသရာမွ လြတ္ေျမာက္၏။


အရသာမ်ား ရွိ၏။

လြတ္ေျမာက္သည့္ အရသာ တစ္ခုတည္းသာ ရွိ၏။


အာသာေျပမႈ မရွိ။

အာသာေျပလ်က္ရွိ၏။


ခ်ဳိးႏွိမ္၍ ရ၏။(သံ၀ရ သေဘာရွိ၏)

ခ်ဳိးႏွိမ္၍ မရ။(အသံ၀ရ သေဘာရွိ၏)


အကန္႔အသတ္ရွိ၏။

အကန္႔အသတ္ မရွိ။


ခံစားျခင္း(ေ၀ဒနာ) ႏွင့္ တပ္မက္ျခင္း (တဏွာ)တရားတုိ႔ျဖင့္ အီေန၏။

ေ၀ဒနာႏွင့္ တဏွာတရားတုိ႔မွ လြတ္ေျမာက္၏။


တကယ္မရွိ။( ပရမတ္ မဟုတ္)၊ မၿမဲ။

တကယ္ရွိ၏။(ပရမတ္)၊ ၿမဲ၏။


စၾကာ၀ဠာသည္ တကယ္မရွိ။

နိဗၺာန္သည္ တကယ္ရွိ၏။


ဆရာေတာ္။ (အထက္ပါအတုိင္း သင္ပုန္းႀကီးေပၚ ၌ ေရးသားျပၿပီးေနာက္) ကဲဒကာႀကီး ၊ အခု ဦးပဥၨင္း ေရးျပထားတဲ့ ဆန္းစစ္ခ်က္အရ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ တကယ္တမ္း ရွိတယ္ဆုိတာကုိ လက္ခံႏိုင္ရဲ႕လား။


၀ါးလား။ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ တကယ္ရွိတယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဆရာေတာ္ ရွင္းျပတဲ့ အခ်က္အားလုံးကုိ တပည့္ေတာ္ လက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သတၱ၀ါေတြမွာ ဇာတိတရား ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားရတယ္ ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိေတာ့ တပည့္ေတာ္ ဦးေခါင္းထဲမွာ မရွင္းေသးဘဲ ျဖစ္ေနပါတယ္ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ဒါျဖင့္ ဦးပဥၨင္းက ရွင္းျပရေသးတာေပါ့။ ဒကာႀကီး၊ ေမြးဖြားျခင္း(ဇာတိတရား) ဆုိတာဟာ ေသျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းတရားပဲ။ နိဗၺာန္ေရာက္ၿပီးမွ သတၱ၀ါ တစ္ဦးဦးဟာ ဖြားရဦးမယ္ဆုိရင္ ထုိသတၱ၀ါဟာ ေသရမွာ အမွန္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလုိ ေသျခင္းတရား ရွိေနရင္ နိဗၺာန္ဟာ ေမြးဖြားျခင္း၊ အုိျခင္း၊ နာျခင္း၊ ေသျခင္းဆုိတဲ့ တရားေတြ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ တရားမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ျမစ္တစ္စင္းဟာ ျမစ္ဖ်ားခံရာ ေဒသမွာ ေမြးဖြားၿပီးေတာ့ ျမစ္၀အထိဟာ ဒီျမစ္ရဲ႕ တသက္တာ ဘ၀ပဲ။ ဒီနည္းတုိင္းပဲ သတၱ၀ါ တစ္ဦးဦးရဲ႕ ဘ၀တစ္သက္တာဟာ ေမြးဖြားတဲ့ အခါက စၿပီး ေသတဲ့ အခါမွာ အဆုံးသတ္ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားထဲမွာ ေမြးဖြားျခင္းဆုိတဲ့ တရားမရွိေတာ့ဘူး။ ေမြးဖြားျခင္းနဲ႔ ေသျခင္းဟာ ႀကိဳးတေခ်ာင္းတည္းဘဲ။ အစတဖက္က ေမြးဖြားျခင္းဆုိတာျဖစ္ၿပီး က်န္အစ တဖက္က ေသးျခင္းပဲ။ သည့္အျပင္ အခ်က္တခ်က္လည္း ရွိေသးတယ္။ အဲဒါက ေမြးဖြားျခင္းနဲ႔ ေသျခင္းတုိ႔ဟာ ဒုကၡတရားေတြလည္း ျဖစ္တယ္။ ၿမဲလည္း ၿမဲတဲ့ တရားေတြလည္း မဟုတ္ၾကဘူး ဒကာႀကီး။


၀ါလား။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္ျဖင့္ ေမြးဖြားျခင္းႏွင့္ ေသျခင္းတရားတုိ႔ အေၾကာင္းကုိ တပည့္ေတာ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္ပါၿပီ ဆရာေတာ္။ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာလည္း ေမြးဖြားျခင္း၊ ေသျခင္းဆုိတဲ့ တရားတုိ႔ရဲ႕ ကင္းၿငိမ္းရာ ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိလည္း သိျမင္နားလည္ပါၿပီ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ အခု ဒကာႀကီးက နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ အဟုတ္အမွန္ ရွိေၾကာင္းကုိ ယုံယုံၾကည္ၾကည္နဲ႔ လက္ခံပါၿပီဆုိေတာ့ ဦးပဥၨင္းက နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ ဘယ္ေနရမွာ ရွိပါသလဲဆုိတဲ့ ဒုတိယ အဆင့္ေမးခြန္းကုိ ေျဖၾကားရဦးမယ္။


အထက္က ဦးပဥၨင္းရွင္းလင္းျပခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားအရ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရား ကိန္း၀ပ္ဘုိ႔ရာ ေနရာဌာနရွိလုိ႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အကယ္၍ ေနရာဌာန တစ္ခု ရွိခဲ့လွ်င္ ထုိေနရာဌာနရဲ႕ မူလ ဗီဇ တရားရွိရမယ္။ မူလဗီဇ တရားရွိတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ထုိတရားဟာ ပ်က္စီး ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားရမယ္။ အမွန္ကေတာ့ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ ပထ၀ီ၊ ေတေဇာ၊ အာေပါ၊ ၀ါေယာ ဆုိတဲ့ မဟာဘုတ္ႀကီးေလးပါးနဲ႔ ဘာမွ် မပတ္သက္ဘူး။ ကင္းလြတ္တယ္။ ဒီမဟာဘုတ္ႀကီးေလးပါနဲ႔ ကင္းလြတ္လုိက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ဘာတရားမွ် မရွိဘူး။ ဘာရုပ္၀တၳဳမွ် မရွိဘူး။ ဘာအသြင္သဏ ၭာန္မွလဲမရွိဘူး။ ဘယ္ေနရာဌာနမွလဲမရွိဘူး။ ဒီမဟာဘုတ္ႀကီးေလးပါး စုေပါင္းျဖစ္ေပၚရတဲ့ တရားဟူသမွ်မွာ ပ်က္စီးခ်ဳပ္ၿငိမ္းရတာႀကီးဘဲ။ ဘာျပဳလို႔လည္းဆိုေတာ့ စတင္ျဖစ္ေပၚျခင္း(ဇာတိ)၊တိုးတက္ဖြံ႔ၿဖိဳးျခင္း၊ပ်က္စီးယုိယြင္းျခင္း၊ခ်ဳပ္ၿငိမ္းျခင္း ဆိုးတဲ့ တရားေတြဟာ ဒီမဟာဘုတ္ႀကီးေလးပါးတို႔ရဲ႕ မူလဗီဇကပါလာတဲ့ သေဘာေတြျဖစ္လို႔ဘဲ။ ဒါကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့တရားတည္ရွိ ဘို႔အတြက္ ေနရာဌာနဆိုတာ မလိုဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္ဟာ ထင္ရွားသြားၿပီ ဒကာႀကီး။


၀ါးလား။ ဒီလုိနိွဗၺာန္တရားကိန္း၀င္ဘို႔ ေနရာဌာနရယ္လို႔ မရွိရင္
ဒီတရားဟာ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီးရွိႏိုင္ပါ့မလဲဘုရား။


ဆရာေတာ္။ ကဲဒါျဖင့္ရင္ ဒကာႀကီးကို ဦးပဥၨင္းက ျပန္ေမးရဦးမယ္။


၀ါးလား။ မွန္ပါ့ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ေလာကမွာ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားရွိပါသလား ဒကာႀကီး။


၀ါးလား။ ရွိပါတယ္ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ဒကာႀကီး ဒီ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားကုိ ျမင္ဖူးသလား။


၀ါးလား။ မျမင္ဖူးပါဘူး ဆရာေတာ္။ ဒီတရားဟာ မျမင္ႏိုင္ မျမင္အပ္တဲ့ တရားပါ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ဒါျဖင့္ရင္ ဒီ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားဟာ ရွိတယ္လုိ႔ ဒကာႀကီး ဘယ္လုိလုပ္ၿပီး သိပါသလဲ။


၀ါးလား။ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားကုိ စိတ္အာ႐ုံနဲ႔ သညာသေဘာနဲ႔ သိပါတယ္ ဆရာေတာ္။

ဆရာေတာ္။ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားဟာ အဘယ္အရပ္ အဘယ္ေဒသမွာ ကိန္း၀ပ္ပါသလဲ ဒကာႀကီး။


၀ါးလား။ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားဟာ ဘယ္ေနရာ ဘယ္ဌာနမွ မကိန္း၀တ္ပါဘူး ဘုရား။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီတရားဟာ ေပၚေပါက္လုိက္၊ ေပ်ာက္ကြယ္လုိက္၊ တဖန္ေပၚေပါက္လုိက္နဲ႔ အစဥ္တစုိက္ ျဖစ္ပ်က္ေနပါတယ္ ဘုရား။


ဆရာေတာ္။ “ေလ” ဆုိတဲ့တရားဟာ ရွိသလား။


၀ါးလား။ ေလ ဆုိတဲ တရားဟာ ရွိပါတယ္။ ဒီေလဆုိတဲ့ တရား မရွိဘဲနဲ႔ တပည့္ေတာ္တုိ႔ဟာ အသက္ရွင္မေနႏိုင္ပါဘူး ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ဒကာႀကီး ေလကုိ ျမင္ရသလား။


၀ါးလား။ မျမင္ရပါဘူး ဆရာေတာ္။ ေလဟာ ျမင္ႏိုင္တဲ့ တရားမဟုတ္ပါဘူး။


ဆရာေတာ္။ ေလဟာ ရွိတယ္ဆုိတာကုိ ဘယ္လုိလုပ္ၿပီး သိေအာင္လုပ္သလဲ ဒကာႀကီး။


၀ါးလား။ ေလကုိ တပည့္ေတာ္ရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ အတြင္းမွာေရာ အျပင္မွာပါ ေလရဲ႕ အားကုိ စမ္းသပ္ ေတြ႕ထိျခင္းအားျဖင့္ ေလဆုိတဲ့ တရားဟာ တကယ္ရွိတယ္ဆုိတာ သိရပါတယ္ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ဒါျဖင့္ ေလဟာ ဘယ္မွာ ကိန္း၀ပ္ေနသလဲ ဒကာႀကီး။


၀ါးလား။ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားလုိပါပဲ ဆရာေတာ္။ ေလဟာလည္း အဆက္မျပက္ ျဖစ္ေပၚကြယ္ေပ်ာက္ေနတဲ့ တရားပါပဲ ဘုရား။


ဆရာေတာ္။ “ဥာဏ္ပညာ” တုိ႔ ၊ “ေလ” တုိ႔ ဆုိတဲ့ တရားေတြဟာ တကယ္တမ္း ရွိပါလ်က္နဲ႔ ဘယ္ေနရာ ဘယ္ေဒသမွာ ကိန္း၀ပ္လ်က္ ရွိတယ္လုိ႔ မျပႏိုင္သလုိဘဲ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာလည္း တကယ္ရွိေသာ္လည္း ဘယ္ေနရာ ဘယ္ေဒသမွာ ကိန္း၀ပ္တယ္လုိ႔ မျပႏိုင္ဘူး ဒကားႀကီး။ “ဥာဏ္ပညာ” ဆုိတဲ့ တရားနဲ႔ “ေလ” ဆုိတဲ့ တရားတုိ႔ တကယ္တမ္း ရွိတယ္ဆုိတာကုိ အာ႐ုံခံစားျခင္း၊ ေတြထိျခင္း ဆုိတဲ့ သေဘာတုိ႔နဲ႔သာ သိႏိုင္နားလည္ႏို္င္သလုိ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ တရားဟာ တကယ္ရွိတယ္ဆုိတာကုိလည္း အရဟတၱမဂ္၊ အရဟတၱဖုိလ္ ရေနၾကတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားရဲ႕ ေလာကုတၱရာဥာဏ္၊ အာသ၀ကၡယဥာဏ္တုိ႔ျဖင့္သာ သိျမင္နားလည္ႏိုင္တယ္။ ကဲ ဒကာႀကီး ေၾကနပ္ၿပီလား။


၀ါးလား။ ေက်နပ္ပါၿပီ ဆရာေတာ္။ “ဥာဏ္ပညာ” နဲ႔ “ေလ” ဆုိတဲ့ တရားေတြလုိပဲ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ တကယ္ရွိေသာ္လည္း ဘယ္ေနရာ ဘယ္ဌာနမွာ ကိန္း၀ပ္တယ္လုိ႔ ျပလုိ႔ မျဖစ္ႏိုင္တာကုိလဲ သေဘာေပါက္ပါၿပီ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ကဲ ဒုတိယ ျပႆနာ ရွင္းသြားၿပီ ဆုိရင္ တတိယ ျပႆနာျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္ဟာ မည္သည့္တရားနဲ႔ တူပါသလဲဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိ ဆက္႐ွင္း ၾကရလိမ့္ဦးမယ္။ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ အထက္က ႐ွင္းျပခဲ့ သလုိပဲ ဒီေလာကႀကီးနဲ႔ သတၱိ၊ အရည္အခ်င္း၊ အသြင္အျပင္၊ ဂုဏ္လကၡဏာတုိ႔ မွစ၍ ဘယ္ဘက္ကမွ် မတူဘဲ လုံးလုံး ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ တရား ျဖစ္ေနေလေတာ့ နိဗၺာန္ကုိ ယၡဳ ေတြ႔ျမင္ေနၾကတဲ့ အရာ၀တၳဴေတြ ႐ုပ္၀တၳဴေတြနဲ႔ ဘယ္လုိမွ ႏိႈင္းယွဥ္ျပလုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ေပဘူး ဒကာႀကီးရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ဥပမာေလး တစ္ခုနဲ႔ ေတာ့ ႐ွင္းျပရလိမ့္မယ္ ဒကာႀကီး နားေထာင္ေပေတာ့။


၀ါးလား။ မွန္ပါ့ နာလ်က္ပါ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ေ႐ွးက ဘုရင္ႀကီးတပါးရွိသတဲ့။ ဒီဘုရင္ႀကီးဟာ အျခားဘုရင္ အဆူဆူ ကေၾကာက္႐ြံ႕ ႐ုိေသၿပီး လက္ေဆာင္ပဏၰာေတြ ႀကိဳ႕ရေလာက္ေအာင္ ဘုန္းတခုိး ႀကီးသတဲ့။ ေ႐ႊ ေငြ ေက်ာက္ သံ ပတၱျမား ေတြဆုိတာကလည္း ခန္႔မွန္းေရတြက္လုိ႔ မရႏိုင္ေအာင္ ေပါသတဲ့။ စစ္သည္အင္အားကလည္း အလြန္ႀကီးမားေတာင့္တင္း သတဲ့။ သူ႔ကုိ လုပ္ေကၽြးျပဳစုၾကတဲ့ ေမာင္းမ မိႆံကလည္း ေထာင္ေသာင္းမကဘူးတဲ့။ အခ်က္အျပဳတ္ အေက်ာ္အေမာ္ေတြကလည္း ရသာမ်ဳိးစုံတဲ့ ခဲဘြယ္ေဘာဇဥ္ ခ်ဳိခ်ဥ္ယမကာေတြကုိ အမ်ဳိးေပါင္း မေရမတြက္ႏိုင္ေအာင္ စီမံၿပီး ပြဲေတာ္မ်ား ဆက္သၾကရသတဲ့။ ဒီလုိ အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာေတြကုိ ခံစားစံစား ေနရတဲ့ ဘုရင္ႀကီးဟာ တေန႔ၾကေတာ့ ကု႒ႏူနာေရာဂါ စြဲကပ္လာသတဲ့။ ဒီေရာဂါ စြဲကပ္လာတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ဘုရင္ႀကီးဟာ အထက္ကေျပာခဲ့တဲ့ စည္းစိမ္ေတြကုိလဲ မခံစားႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေမာင္းမမိႆံေတြနဲ႔လဲ မေပ်ာ္ပါးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေနာက္ဆုံး အာ႐ုံငါးပါးမွာ ဘယ္အာ႐ုံမွ မခံစားႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒီစက္ဆုတ္႐ြံ႐ွာဖြယ္ေကာင္းလွတဲ့ ေရာဂါအတြက္ အခ်ိန္ရွိသ၍ေ႐ြ႕ စိတ္ႏွလုံး ဆင္းရဲႏြမ္းရိေနရသတဲ့။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဘုရင္ႀကီးဟာ က်န္းမာေရးနဲ႔ ထီးနန္းစည္းစိမ္ကုိ လဲပစ္ရသည္အထိ က်န္းမာေအာင္ လုပ္မယ္ဆုိၿပီး သံႏၷိ႒ာန္ခ်လုိက္သတဲ့။ အဲဒီလုိ သံႏၷိ႒ာန္ ခ်ၿပီးတဲ့ေနာက္ “ဘယ္သူမဆုိ သူ၏ေရာဂါကုိ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္လုိရွိရင္ ထီးနန္းစည္းစိမ္နဲ႔တကြ သူ႔ရဲ႕ ရတနာ ေ႐ႊေငြေတြကုိပါ ဆုလာဘ္အျဖစ္နဲ႔ ရလိမ့္မယ္” လုိ႔ တုိင္းျပည္အတြင္း ေက်ျငာလုိက္သတဲ့။ သူကိုယ္တုိင္ကေတာ့ ေရာဂါေ၀ဒနာ ကင္း႐ွင္းသြားၿပီး အရင္ကလုိ က်န္းမာလာတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ ထီးန္းကုိ စြန္႔ၿပီး ရေသ့အသြင္နဲ႔ ေတာရမွီေနေတာ့မယ္လုိ႔ စိတ္ကုိ ပုိင္းျဖတ္ထားသတဲ့။ ဒီလုိ ေက်ျငာလုိက္ေတာ့ တုိင္းျပည္အတြင္း အလြန္နာမည္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလွတဲ့ သမားေတာ္ႀကီးေတြဟာ ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ ေရာဂါကုိ လာေရာက္ကုသၾကသတဲ့။ ဒါေပမယ့္ သမားေတာ္ႀကီးမ်ားစြာဟာ ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ ေရာဂါကုိ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ မကုသႏိုင္ၾက႐ွာဘူးတဲ့။ ေနာက္ဆုံးသမားေတာ္ႀကီး တစ္ဆူေရာက္လာၿပီး ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ေရာဂါကုိ “သုံးလနဲ႔ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လုိ႔ သုံးလနဲ႔ ေပ်ာက္ကင္းရင္ အ႐ွင္မင္းျမတ္ကတိထားေတာ္မူတဲ့ အတုိင္း ထီးနန္းကုိသာ ေပးပါ။ မေပ်ာက္ကင္းရင္ ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးရဲ႕ ဦးေခါင္းကုိ ျဖတ္ပစ္ပါ ဘုရား ” လုိ႔ ေလွ်ာက္ထားၿပီး ကုသတဲ့။

ဒီသမားေတာ္ႀကီးဟာ တကယ့္ကုိ ကၽြမ္းက်င္တတ္ေျမာက္တဲ့ သမားေတာ္ႀကီးဆုိေတာ့ ေျပာတဲ့အတိုင္းပဲ သုံးလလဲၾကာေရာ ဘုရင္ႀကီးဟာ ပကတိအတုိင္း က်န္းမာသြားသတဲ့။ ေရာဂါနဲ႔ ပတ္သတ္လုိ႔ ဘာအငုတ္အရင္း မွ မရွိေတာ့ဘူးတဲ့။ ဒါနဲ႔ ဘုရင္ႀကီးက သူ႔ကတိအတုိင္း ထီးနန္းႏွင့္တကြ ရတနာ ေ႐ႊ ေငြ ေတြကုိ သမားေတာ္ႀကီး လက္ထဲအပ္ၿပီး ေတာထြက္ကာ ရေသ့ဘ၀နဲ႔ သစ္တပင္ရင္း ၀ါးတပင္ေအာက္မွာ ေက်ာင္းသခၤမ္း ကေလး ေဆာက္ၿပီး တရားက်င့္ေနသတဲ့။ သူ႔ရဲ႕စိတ္ဓာတ္ဟာလည္း ခ်မ္းသာသုခနဲ႔ အလြန္ျပည့္စုံေနသတဲ့။ ဒီေတာ့ ဘုရင္ႀကီးဟာ ထီနန္းစည္းစိမ္နဲ႔တကြ ရတနာ ေ႐ႊ ေငြ ေတြထက္ က်န္းမာေရးဟာ တကယ္ၾကေတာ့ တယ္ၿပီးအဖုိးတန္ပါကလားလုိ႔ ကုိယ္ေတြ သိျမင္နားလည္လာၿပီး “ ေအာ္ ေလာကတြင္ က်န္းမာျခင္းထက္ အဖုိးတန္းတဲ့ ရတနာကား မရွိေခ် တကား ” လုိ႔ ဥဒါန္းက်ဴးလုိက္သတဲ့။

(ထိ႔ုေနာက္ ဆရာေတာ္က မစၥတာ လက္ကဒါ ၀ါးလားအား)


ကဲဒကာႀကီး က်န္းမာျခင္းဆုိတဲ့ တရားဟာ ဒီဘုရင္ႀကီး ဥဒါန္းက်ဴးသလုိ လူတဦး တေယာက္အား စိတ္ဓာတ္အားျဖင့္ ခ်မ္းသာသုခနဲ႔ ျပည့္စုံေအာင္ ဖန္တီးႏိုင္ရဲ႕လား။ ဒီတရား အမွန္ေကာ ရွိရဲ႕လား။


၀ါးလား။ ဒီဘုရင္ႀကီးေျပာသလုိ တကယ္ဘဲ လူေတြရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ကုိ ခ်မ္းသာသုခ ေပးႏိုင္တဲ့ အဖုိးျဖတ္လုိ႔ မရေကာင္းတဲ့ က်န္းမာျခင္းဆုိတဲ့ တရား႐ွိေၾကာင္းကုိ ကုိယ္တုိင္အေတြ႔အႀကဳံနဲ႔ ၀န္ခံပါတယ္ ဆရာေတာ္။


ဆရာေတာ္။ ကဲ ဒါျဖင့္ ဒီက်န္းမာျခင္းဆုိတဲ့ တရားဟာ ဘယ္လုိပုံပန္း သဏၭာန္႐ွိတယ္ဆုိတာကုိ ေျပာျပႏိုင္ပါ့မလား။


၀ါးလား။ ဒီက်န္းမာျခင္းဆုိတဲ့ တရားမွာ အသြင္သဏၭာန္ ႐ုပ္ျဒပ္ ရယ္လုိ႔ မ်က္စိနဲ႔ ၾကည့္လုိ႔ေတာ့ မျမင္ရပါဘူး ဘုရား။ ဒါေပမယ့္ ဒီတရားရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူးကုိေတာ့ ဘယ္သူမွ် မျငင္းပယ္ႏိုင္ပါဘူး ဘုရား။


ဆရာေတာ္။ အဲ ဒကာႀကီး ေျပာတဲ့အတို္င္း က်န္းမာျခင္းဆုိတဲ့ တရားဟာ တကယ္ရွိၿပီး ဒီတရားရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူးကုိ လူသားေတြဟာ ခံစာေနရေသာ္လဲ ဘယ္သူကမွ် က်န္းမာျခင္းဆုိတဲ့ တရားဟာ ဘာနဲ႔ တူတယ္၊ ဘယ္လုိ ကုိင္တြယ္စမ္းသပ္လုိ႔ ရတယ္၊ ဘယ္လုိ အဖုိးတန္တယ္ ဆုိတာကုိ ကို္င္တြယ္ ျပသလုိ႔ မျဖစ္သလုိဘဲ နိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာလဲ စၾကာ၀ဠာႀကီးအတြင္းမွာ ရွိတဲ့ သတၱ၀ါ အနႏၲတုိ႔ ခံစားေနၾကရတဲ့ ပဋိသေႏၶေနရျခင္း၊ အုိရျခင္း၊ နာရျခင္း၊ ေသရျခင္း ဆုိတဲ့ ဆင္းရဲ ဒုကၡေတြနဲ႔ တကြ အျခားဒုကၡေတြကပါ လြတ္ၿငိမ္းေအာင္ ဖန္တီးႏိုင္တာကေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီနိဗၺာန္ဆုိတဲ့ တရားဟာ ျဖဴတယ္၊ ၀ါတယ္၊ နီတယ္၊ ညိဳတယ္လုိ႔လည္း ေျပာျပလုိ႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ လုံးတယ္၊ ျပားတယ္၊ ရွည္တယ္၊ တုိတယ္လုိ႔လည္း ေျပာျပလုိ႔ မျဖစ္ဘူး။ ဒီတရားကုိ ရတဲ့လူမွဘဲ ကုိယ္တုိင္ ေတြ႔ႀကံဳခံစားစားၿပီး သိအပ္တဲ့ တရားပဲ ဒကာႀကီးရဲ႕။ ကဲ နိဗၺာန္ဟာ ဘယ္လုိ အဆင္းသဏၭာန္နဲ႔ ျပည့္စုံသလဲဆုိတဲ့ ဒကာႀကီးရဲ႕ ပုစာၦနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ဒကာႀကီး ႐ွင္းသြားၿပီလား။


၀ါးလား။ မွန္ပါ့ ဆရာေတာ္။ ယၡဳ ျပလိုက္တဲ့ ဥပမာနဲ႔ဘဲ ရွင္းသြားပါၿပီ ဆရာေတာ္။


၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ပုံႏွိပ္ခဲ့ေသာ ဘိကၡဴအရိယဓမၼ (B.A) ၏ ဗုဒၶ ၀ါဒျပႆနာမ်ား စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

ေဟတုပစၥေယာ = ဟိတ္ေျခာက္ပါးျဖစ္၍ ပစၥယုပၸန္တရားတို႔အား အျမစ္သဖြယ္ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
( ေရေသာက္ျမစ္လွ်င္၊ ယင္းသစ္ပင္ကို၊ စည္ပင္ေစမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ၊ ေဟတုပစၥည္းေခၚ )

အာရမၼဏပစၥေယာ = အာ႐ံုေျခာက္ပါးျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
( ေတာင္ေဝွးႀကိဳးတန္း၊ သူမစြမ္းကုိ၊ မပန္းရေစ၊ ထိုင္ထေစမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ၊ အာရမၼဏေခၚ )

အဓိပတိပစၥေယာ = အႀကီးအမွဴးျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
( စၾကာမင္းရွင္၊ အုပ္စိုးသြင္သို႔၊ ၿပိဳင္ရွင္မရိွ၊ စိုးအုပ္ဘိ၊ အဓိပတိေခၚ )

အနႏၲရပစၥေယာ = အျခားမဲ့ (တဆက္တည္း အၾကားမရိွ) ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(စၾကာမင္းဖ်ား၊ နတ္ရြာလားေသာ္၊ သားႀကီးနန္းရ၊ ျဖစ္ရပမာ၊ ျခားရာမရိွ၊ ေက်းဇူးရိွ)

သမနႏၲရပစၥေယာ = ေကာင္းစြာ အျခားမဲ့ (တဆက္တည္း အၾကားမရိွ) ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(စၾကာမင္းဖ်ား၊ ေတာထြက္သြားေသာ္၊ သားႀကီးနန္းရ၊ ျဖစ္ရပမာ၊ ျခားရာမရိွ၊ ေက်းဇူးရိွ)

သဟဇာတပစၥေယာ = အတူတကြ ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း၊
(ဆီမီးေတာက္ေသာ္၊ အလင္းေပၚသို႔၊ ထို႔တူတသီး၊ ပစၥည္းပစၥယုပၸန္၊ အတူျဖစ္ဟန္ကို)

အညမညပစၥေယာ = အခ်င္းခ်င္းအျပန္လွန္ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း၊
(သစ္သားသံုးခြ၊ ခ်င္းခ်င္းမသို႔၊ အညမညံ၊ ျပန္လွန္သမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ)

နိႆယပစၥေယာ = မီွရာျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း၊
(သစ္ပင္တည္ရာ၊ ေျမပမာလွ်င္၊ မီွရာတည္မႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ)

ဥပနိႆယပစၥေယာ = အားႀကီးေသာ အေၾကာင္းျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(မိုးႀကီးပမာ၊ သတၱဝါေတြ၊ တည္ေနႏိုင္မႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ၊ ဥပနိႆယေခၚ)

ပုေရဇာတပစၥေယာ = ေရွး၌ ျဖစ္ႏွင့္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ကမၻာဦးက၊ ေနႏွင့္လသို႔၊ ေရွ႔ကျဖစ္လာ၊ ေနာက္ကျဖစ္လာသည့္၊ တရားစုစု၊ ေက်းဇူးျပဳ)

ပစၧာဇာတပစၥေယာ = ေနာက္၌ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(လင္းတငယ္ေသာ္၊ အစာေမွ်ာ္သို႔၊ ေနာက္ေပၚလာသည့္၊ ပစၥည္းတရားစု၊ ေက်းဇူူးျပဳ)

အာေသဝနပစၥေယာ = အဖန္တလဲလဲ မီွဝဲထံုအပ္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ေရွးေရွးထံုထား၊ နံ႔သာလားသို႔၊ ေရွ႔ဖ်ားက်မ္းဂန္၊ ေလ့လာသန္လပ္၊ ေနာက္ထပ္က်မ္းဂန္၊ အျမင္သန္သည္၊ ဧကန္အာေသဝနသေဘာတည္း။)

ကမၼပစၥေယာ = အေၾကာင္းကံျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(မ်ဳိးေစ့အလား၊ ပမာထား၍၊ ႏွစ္ပါးေသာကံ၊ အေျခခံကာ၊ ေဝဘန္သမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ)

ဝိပါကပစၥေယာ = အက်ဳိးျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ခ်မ္းရိပ္နားေန၊ သြန္းေလေျပသို႔၊ ကံေနအလား၊ အျဖစ္မ်ားမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ)

အာဟာရပစၥေယာ = ေထာက္ပ့ံ ခိုင္ခံေစတတ္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(အိမ္ကို က်ားကန္၊ ျဖစ္ရဟန္သို႔၊ သ႑ာန္တူစြ၊ ေထာက္ပံ့မသည့္၊ အာဟာရျဖစ္မႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ။)

ဣၿႏၵိယပစၥေယာ = အစိုးရသည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(မိမိဆိုင္ရာ၊ ကိစၥမွာလွ်င္၊ ေကာင္းစြာစိုးရ၊ ျဖစ္ရစင္စစ္၊ ပေဒသရာဇ္၊ စိုးအုပ္လွစ္သို႔)

စ်ာနပစၥေယာ = ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုသို႔ကပ္၍ စူးစူးစိုက္စိုက္ ႐ႈတတ္သည္၏ အျဖစ္ျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(သစ္ပင္ေတာင္ငူ၊ တတ္သသူသည္၊ ေအာက္သူတို႔အား၊ ၾကည့္ေျပာျငားသို႔။)

မဂၢပစၥေယာ = သံသရာမွ ထြက္ေျမာက္ေၾကာင္းနည္းလမ္းျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ပမာကူသို႔၊ ေဆာင္ယူပို႔သို႔၊ ထို႔တူနိဗၺာန္၊ ေရာက္ေၾကာင္းမွန္ျပဳ၊ ေက်းဇူးျပဳ။)

သမၸယုတၱပစၥေယာ = ယွဥ္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(စတုမဓူ၊ ေရာသည့္တူေပ၊ စိတ္ေစႏွစ္ပါး၊ ခြဲျခားမရ၊ ယွဥ္ၾကသမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ။)

ဝိပယုတၱပစၥေယာ = မယွဥ္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ရသေျခာက္ပါး၊ ေရာစပ္ထားသို႔၊ ျခားနားမတူ၊ ျဖစ္ဟန္မူသို႔၊ ထို႔တူမျခား၊ ေက်းဇူးျပဳ။)

အတၳိပစၥေယာ = ထင္းရွားရိွဆဲျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ျမင့္မိုရ္ေျမႀကီး၊ ေထာက္ပ့ံနည္းသို႔၊ ပစၥည္းသတၱိ၊ ေက်းဇူးရိွ၊ အတၳိပစၥည္းေခၚ။)

နတၳိပစၥေယာ = မရိွသည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ၿငိမ္းေသေလၿပီး၊ ဆီမီးတႏၲဳ ေက်းဇူးျပဳသို႔၊ ထို႔တူမွတ္ဘိ၊ မရိွသမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ။)

ဝိဂတပစၥေယာ = ကင္းမဲ့ခ်ဴပ္ေပ်ာက္သည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(ေနေရာင္ေပ်ာက္ကင္း၊ လေရာင္လင္းသို႔၊ ခ်ဳပ္ကင္းေလမႈ၊ ေက်းဇူးျပဳ။)

အဝိဂတပစၥေယာ = မကင္းသည္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးျပဳတတ္ေသာ တရားလည္းေကာင္း။
(သမုဒၵရာ၊ ငါးေပ်ာ္ရာသို႔၊ မကင္းေသာအား၊ ယင္းတရားစု၊ ေက်းဇူးျပဳ။)

ဣတိ၊ ဤသို႔။ စတုဝီသတိ ပစၥယာ၊ ႏွစ္ဆယ့္ေလးပစၥည္းတို႔သည္။ မဟာပကရေဏ၊ အနႏၲနယ သမႏၲ မဟာပ႒ာန္းက်မ္းႀကီး၌။ ဌိတာ၊ တည္ကုန္သည္။ ေဟာႏၲိ၊ ျဖစ္ကုန္၏။

မွတ္ခ်က္။ အရွင္သုနႏၵာလကၤာရ မွမၽွေ၀ပါသည္

ဒီပို႕စ္ေလးရဲ႕ အမွားအမွန္မ်ားကို လြတ္လပ္စြာေထာက္ျပေဖ၀န္ႏုိင္ပါသည္။

၁။ ယခုၾကံဳေတြ႕ေနတဲ့ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား သာသနာတြင္းမွာ ကုိယ္တုိင္ ရဟန္းသာမေဏ
သီလရွင္၀တ္ျပီး ပရိယတ္၊ ပဠိပတ္သာသနာျပဳတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၂။ မိမိရင္မွျဖစ္တဲ့သား၊ သူတစ္ပါးရင္မွ ျဖစ္တဲ့သားေတြကုိ
ရဟန္းခံေပးျခင္း၊ ရွင္ျပဳေပးျခင္းျပဳတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၃။ မိခင္ဖခင္တုိ့ကုိ ၀တ္ေက်တန္းေက်မဟုတ္ဘဲ စိတ္ပါလက္ပါ
ရိုေသစြာျပဳစုလုပ္ေကၽြးတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၄။ သရဏဂံုသီလ မျပတ္ ေဆာက္တည္ေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၅။ ဘုရားသာသနာ တည္စိမ့္ေသာဌာ ေစတီ၊ ပုထိုး၊ စည္းခံု ဥမင္လိုဏ္ေခါင္း ဇရပ္
စသည္တုိ့ကုိ ျပဳျပင္တဲ့ပုဂၹိဳလ္၊ အသစ္ေဆာက္လုပ္လွဴးဒါန္းတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၆။ ေဗာဓိေညာင္ပင္ စုိက္ပ်ဳိးေသာ ပုဂၹိဳလ္၊ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၇။ ေရတြင္း ေရကန္ ေရအိမ္ စတုဒီသာ ေက်ာင္းဇရပ္ တံတား ျပဳျပင္ေသာပုဂၹိုဳလ္၊
အရုဏ္ဆြမ္း ေန့ဆြမ္း ေလာင္လွဴေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၈။ ရဟန္းတုိ့အား ပစၥည္းေလးပါး လွဴဒါန္းေထာက္ပံံ့ေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၉။ ကမၼ႒ာန္းဘာ၀နာ ပြားမ်ားအားထုတ္ေသာ ပုဂၹိဳလ္

အားလံုး ဧကန္မုခ် ေျမၾကီး လက္ခတ္မလြဲ၊ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ကုိ
ဖူးေျမာ္ရျပီး နိဗၹာန္ကုိရမယ္။



အရိေမေတၱယ်ဘုရား


ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ တကယ္လို႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ေဟာဒီကမာၻမွာ
ေနာင္ပြင္ေတာ္မူမဲ႔ ျမတ္စြာဘုရားအေၾကာင္းကို သိခ်င္ၾကမယ္လို႔ထင္ပါတယ္
တခ်ိဳ႔လည္း သိျပီးျဖစ္ေနၾကမွာပါ မသိရေသးတဲ႔ သူေတြအတြက္
ဒီပိုစ္႔ေလးကိုတင္လိုက္တာပါ ဒီေမးလ္ေလးကို ပို႔ေပးတ႔ဲ အရွင္၀ိမလ၀ံသကို
အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္ဘုရား။ ေနာင္ပြင္႔ေတာ္မူမည္႔ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ ကို
ရိွခိုးကန္႔ေတာ႔လိုက္ပါတယ္ ဘုရား

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေနထုိင္ေသာေဟာဒီကမာၻမွာဘုရားငါးဆူပြင့္မယ္လို႔
မွတ္သားၾကားသိဖူးပါတယ္ အခုဘုရားေလးဆူးပြင့္ထြန္းျပီးပါျပီ
ေနာင္ပြင့္လတၱံေသာ ျမတ္စြာဘုရားမွာ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ ဟုသိရပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာတိုင္းရဲ ႔ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္းက နိဗၺာန္ျဖစ္ပါတယ္
“အလြန္ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းေသာဘုရားရွင္ရဲ့ တရားေတာ္အားနာၾကားျပီး
ေရွ႔ေတာ္မွာတင္ကြ်တ္တမ္း၀င္ နိဗၺာန္စံရမယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆုံးေပါ့ဗ်ာ။”

အဲဒီအတြက္ ကြ်န္ေတာ္တိုဘုရားရွင္ ေဟားၾကားခဲ့သည့္အတိုင္း လိုက္လုပ္ဖို႔
လုိပါတယ္ …သုံးခ်က္ထဲပါ

၁။ မေကာင္းမွု ကိုေရွာင္ရမယ္ ။

၂။ ေကာင္းမွု ကိုေဆာင္ျပီးအစဥ္ျပဳလုပ္ေနရမယ္ ။

၃။ စိတ္ကို ျဖဴစင္ေအာင္ထားရပါမယ္ ။

ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ကပိၸလဝတ္ျပည္ နိေျဂာဓာရံုေက်ာင္းမွာ
သီတင္းသံုးေနတဲ႔အခ်ိန္ အရွင္သာရိပုတၱရာ၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္အရ
အရဟတၱဖိုလ္စ်ာန္သမာပတ္ ဝင္စားျပီး အဇိတရဟန္း ေနာင္အနာဂတ္ကာလမွာ
အရိေမေတၱယ်ဘုရား ျဖစ္ေတာ္မူမည္႔အေႀကာင္းကို ေဟာႀကားေတာ္ မူပါတယ္။
အရိေမေတၱယ်ဘုရားေလာင္းက တစ္သေခ်ၤႏွင္႔ ကမၻာတစ္သိန္း
ပါရမီေတြျဖည္႔က်င္႔ျပီး တုသိတာနတ္ျပည္မွာရိွေနမယ္။

ေနာင္ပြင္႔ေတာ္မူမည္႔အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္အေႀကာင္း

အေလာင္းေတာ္နတ္သားက လူ႕ျပည္ကိုဆင္းျပီး ပဋိသေႏၶေနဖို႔ရာအတြက္
ဘုရားေလာင္းတို႔ရဲ႔ ထံုးတမ္းအစဥ္အလာ ဓမၼတာအရ ပဋိသေႏၶယူေတာ႔မယ္ဆိုရင္
ႀကည္႔ျခင္းငါးပါး အရင္ႀကည္႔ျပီးမွ ပဋိသေႏၶယူေလ႔ရိွႀကတယ္။

ႀကည္႔ျခင္းငါးပါးျဖင္႔ႀကည္႔ေတာ္မူျခင္းက-

(၁)ဘုရားျဖစ္မည္႔ေခတ္အခါကာလကား အႏွစ္တစ္သိန္းမွစျပီး ေအာက္ျဖစ္ေသာကာလ
အႏွစ္တစ္ရာတန္းမွစျပီး အထက္ျဖစ္ေသာကာလ (တစ္သိန္းႏွင္႔ တစ္သိန္းေအာက္-
၁၀၀အထက္)

(၂)ဘုရားျဖစ္ရာက်ြန္းကား ဇမၺဴဒိပ္က်ြန္း

(၃)ဘုရားပြင္႔ရာေဒသကား မဇၥ်ိမေဒသ

(၄)ဘုရားေလာင္းျဖစ္ရာ အမ်ိဳးကား မင္းမ်ိဳး ပုဏၰားမ်ိဳး

(၅)မယ္ေတာ္၏အသက္အပိုင္းအျခားကား ဘုရားေလာင္းေမြးျပီးခုနစ္ရက္သာေနရျခင္း

ပဋိသေႏၶယူုျခင္း

ေကတုမတီျပည္………..သခၤစႀကဝေတးမင္းႏွင္႔တိုင္ပင္ႀကံစည္ဘက္ကိုးကြယ္ရာျဖစ္ေသာ
အတိတ္ အနာဂတ္ကိုသိျမင္ႏိုင္ျပီးပစၥဳပန္သံသရာအစီးအပြားကို ဆံုးမတတ္ေသာ
သုျဗဟၼပုဏၰားႀကီး၏ ျဗဟၼဏဝတီပုေဏၰးမဝမ္းမွာ ပဋိသေႏၶေနလိမ္႔မည္။

ျဗဟၼဏဝတီပုေဏၰးမဝမ္းမွာဆယ္လျပည္႔တဲ႔အခါမွာ ဣသိပေတနသမင္ေတာမွာ မယ္ေတာ္
ျဗဟၼဏဝတီသည္ထိုင္လ်က္လည္းမဟုတ္ အိပ္လ်က္လည္းမဟုတ္ဘဲ ရပ္လ်က္သာလွ်င္
သစ္ပင္၏အကိုင္းအခက္ကိုကိုင္လ်က္
ေမေတၱယ်ကိုဖြားေတာ္မူလိမ္႔မည္။ဘုရားေလာင္းနဲ႔အတူ
တစ္ခ်ိန္တည္းဖြားေတာ္မူတဲ႔ဖြားဘက္ေတာ္ ၁၈
ကုေဋအားလံုးအမတ္ေတြခ်ည္းျဖစ္မယ္။ အဇိတဟူေသာအမည္ကိုသာေပးလိမ္႔မယ္။
ဘုရားေလာင္းအဇိတမင္းသားဟာဖြားလွ်င္ဖြားခ်င္း ခုနစ္ဖဝါးလွမ္းျပီး
ေျခေတာ္ခ်တိုင္းခ်တိုင္း ႀကာပြင္႔ေတြေပၚေပါက္လိမ္႔မယ္။

ဖြားလွ်င္ဖြားခ်င္း ခုနစ္လွမ္းလွမ္းျပီး “ယခုဘဝကား
ငါ႔အဖို႔ေနာက္ဆံုးဘဝတည္း ေနာက္ထပ္ဘဝမရိွေတာ႔ျပီ အာသေဝါကင္းသည္
ျဖစ္ေသာေႀကာင္႔ျငိမ္းေအးလတံၱ႔”
ဟူေသာစကားကိုအရပ္ေလးမ်က္ႏွာကိုႀကည္႔ျပီးေျပာဆိုလိမ္႔မယ္။

ျပာသာဒ္ေလးေဆာင္ေပၚလာျခင္း

အဇိတမင္းသားေလာကစည္းစိမ္ခံစားဖို႔ရာေနမင္း၏ေရာင္ျခည္ကဲ႔သို႔လူသားေတြမ်က္စိျဖင္႔စိန္းစိန္းမႀကည္႔ဝံ႕တဲ႔
အေရာင္တလက္လက္ျဖင္႔
ရတနာအေရာင္ထြန္းလင္းေျပာင္တဲ႔တင္႔တယ္ခံ႕ညားေသာျပာသာဒ္ေလးေဆာင္ေပၚေပါက္လာလိ္မ္႔မည္။ျပာသာဒ္ေလးေဆာင္ကို
တစ္ေဆာင္မွာ ပရိေဘာဂအသံုးအေဆာင္ အျပည္႔အစံုပါတဲ႔တိုက္ခန္းက ခုနစ္ေထာင္စီ
တစ္ဖက္တစ္ဖက္မွာ ပတၱျမားေက်ာက္မ်က္ရြဲစီေသာနဝရတ္ကိုးပါးနဲ႔ ျပည္႔စံုေသာ
ပလႅင္ခုနစ္ေထာင္စီ ရတနာခုနစ္ပါးႏွင္႔ျပည္႔စံုေသာ ထီးျဖဴခုနစ္ေထာင္စီ
ခုတင္ေညာင္ေစာင္းခုနစ္ေထာင္စီ ျပာသာဒ္တစ္ေဆာင္ကို တိုက္ခန္းက

ခုနစ္ေထာင္စီဆိုေတာ႔ ျပာသာဒ္ေလးေဆာင္ဆိုရင္ တုိက္ခန္းေပါင္း ၂၈၀၀၀
ရိွမယ္။ ျပာသာဒ္တစ္ေဆာင္တစ္ေဆာင္ကို ေရႊအိုးႀကီးကတစ္လံုးစီ။

ေရႊအိုးတစ္လံုးစီရဲ႔အဝကား တစ္ယူဇနာက်ယ္မယ္။ ေရႊအိုး၏အေမာက္ကား
ေျမႀကီးနဲ႔အမွ်ေအာက္ေျမႀကီးအဆံုးထိ သံုးလို႔မကုန္ဘူး။ ဒါတင္မကေသးဘူး

ေရႊအိုးတစ္လံုးစီမွာ ပေဒသာပင္ႀကီးေျခာက္ပင္စီ ေပါက္လိမ္႔မယ္။
ျပာသာဒ္တစ္ေဆာင္ တစ္ေဆာင္မွာ ဆဒၵန္ဆင္မင္းခုနစ္ေထာင္ ေလာဟကသိေႏၶာျမင္း
တစ္ေထာင္ျဖင္႔ ေမာင္းႏွင္ရေသာရထားခုနစ္ရာ
ေမာင္းမေပါင္းတစ္ေသာင္းေျခာက္ေထာင္က ဆိုတီးမွဳတ္ေျဖေဖ်ာ္ဖို႔ရာ

ကေခ်သည္အမ်ိဳးသမီးခုနစ္ေထာင္တို႔ျဖင္႔ေဖ်ာ္ေျဖႀကလိမ္႔မည္။

အဇိတမင္းသားအိမ္ေထာင္ျပဳျခင္း

အခ်ိန္တန္လို႔အရြယ္ေရာက္တဲ႔အခါ
စႏၵမုကၡီအမ်ိဳးသမီးနဲ႔အိမ္ေထာင္ျပဳလိမ္႔မည္။ စႏၵမုကၡီအမ်ိဳးသမီးကလည္း
သူမတူ နတ္သမီးတမွ်အလြန္လွပျပီး သူ႕ရဲ႔ခႏၶာကိုယ္အနံ႔ကား
စႏၵကူးသရကၡန္အနံ႕လိုေမႊးႀကိဳင္ေနမယ္။ ခႏၶာကိုယ္အသားကလည္း ဝါဂြမ္းကဲ႔သို႔
ႏူးညံ႕မယ္။ ခႏၶာကိုယ္အေရာင္က ဆယ္႔ႏွစ္ေတာင္အတြင္း မီးမထြန္းဘဲ
အေရာင္တဝင္းဝင္းထိန္ေနမယ္။
အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ဟာဘယ္ေလာက္ဘုန္းႀကီးလိုက္မလဲဆိုတာ
ရွင္ဘုရင္မဟုတ္ဘဲနဲ႔
အဇိတမင္းသားဘဝေလာက္ရိွတာေတာင္မွသခၤစႀကဝေတးမင္းႏွင္႔တကြ
ျမိဳ႔ေပါင္းရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္က ရွင္ဘုရင္ေတြနတ္သားေတြက
ေဝယ်ဝစၥလုပ္ေပးခ်င္လို႔ျပဳလုပ္ခြင္႔ေပးဖို႔လာျပီးေတာင္းပန္ႀကတယ္တဲ႔။
အဇိတမင္းသားက အက်ြႏု္ပ္မွာ ဖြားဘက္ေတာ္ ၁၈ ကုေဋအမတ္ႀကီးႏွင္႔တကြ
ဆင္ျမင္းရဲမက္ဗိုလ္ပါေတြ ရိွပါတယ္။ အလိုမရိွေတာ႔ပါဟု ေျပာလႊတ္လိမ္႔မယ္။

သားေတာ္ဖြားျမင္ျခင္း

အဇိတမင္းသားဟာ ျပသာဒ္ေလးေဆာင္မွာ ေလာကီစည္းစိမ္ခံစားေနစဥ္မွာ
အႏွစ္တစ္ေသာင္းျပည္႔တဲ႔အခါက်ရင္ ျဗဟၼာဝံသ ဆိုတဲ႔

သားေယာက်ာ္းေလးေမြးဖြားလိမ္႔မယ္။

နိမိတ္ေလးပါးျမင္ျခင္း

ျဗဟၼာဝံသ သားေယာက်ာ္းေလးေမြးဖြားျပီးတဲ႔အခါ ဘုရားရွင္တို႔ရဲ႔
ထံုးတမ္းစဥ္လာ ဓမၼတာအရ ဥယ်ာဥ္ကထြက္စဥ္မွာ သူအို သူနာ သူေသ ရဟန္း

နိမိတ္ႀကီးေလးပါးေတြ႕ျမင္ရရင္ သံေဝဂတရားေတြရလာျပီးေတာ႔
ေတာထြက္မည္႔အႀကံျဖစ္ေပၚလာလိမ္႔မည္။ ဒိဗ်ာဝဒါန ေမေတၱယ်ဗ်ာကရဏဝဒါန (၃၆-၃၇)
မွာျပဆိုထားတာကေတာ႔ သခၤမင္း၏ ယဇ္တိုင္အပိုင္းပိုင္းျပတ္သည္ကို ျမင္ရျပီး
သံေဝဂျဖစ္ျပီးေတာထြက္လိမ္႔မည္လို႔ျပဆိုထားတာရိွေသးတယ္။
ဘယ္လိုပံုနည္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေတာကေတာ႔ထြက္မွာပါပဲ။ အဇိတမင္းသား
ေတာထြက္မယ္႔အႀကံစိတ္ကို သခၤစႀကဝေတးမင္းက သိတဲ႔အခါ
အဇိတမင္းသားေပ်ာ္ေအာင္ဆိုျပီးေတာ႔ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ေသာ
ကေခ်သည္ေတြျမိဳ႔သူ ျမိဳ႔သား နိဂံုးဇနပုဒ္သူ မင္းသားမင္းေျမး သူေဌး
သူႀကြယ္စေသာ လူအေပါင္းတို႔က ပန္းနံ႔သာစြဲလ်က္ အဇိတမင္းသားကို ျခံရံျပီး

ေနႀကလိမ္႔မယ္။ နတ္ျဗဟၼာေတြကလည္း နတ္တို႔ရဲ႔ ထီး တံခြန္ ပန္းနံ႔သာ
ေရႊေပါက္ေပါက္ ေငြေပါက္ေပါက္ စသည္တို႔ျဖင္႔ ဘုရားေလာင္းျပာသာဒ္
မိုးႀကီးရြာသကဲ႔သို႔ အျပည္႔အလွ်ံျခံရံခစားေနႀကလိမ္႔မယ္။ လူ႔ဘဝ
ကာမဂုဏ္ထဲမွာေပ်ာ္ေအာင္ေျဖေဖ်ာ္ေနႀကတာ။

အဇိတမင္းသားေတာထြက္ေတာ္မူျခင္း

အဇိတမင္းသား ေတာထြက္မယ္ဆိုတဲ႔ စိတ္အႀကံကို သခၤစႀကဝေတးမင္းႏွင္႔တကြ
တိုင္းသူျပည္သား လုူေတြအားလံုးသိသြားႀကတဲ႔အခါမွာ ဘယ္ေန႔ ဘယ္ရက္
ဘယ္အခ်ိန္မွာ အဇိတမင္း ေတာထြက္မယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းအသံကို အားလံုးသိသြားႀကေတာ႔
နန္းတြင္းသူ နန္းတြင္းသား ျမိဳ႕သူျမိဳ႕သားေတြ ေတာရြာဇနပုဒ္က လူေတြ
မင္းသား မင္းေျမး သူေဌး သူႀကြယ္အစရိွတဲ႔ လူေပါင္းမ်ားစြာႏွင္႔တကြ
စႏၵမုကၡီ သားေတာ္ ျဗဟၼာဝံသ အလုပ္အေက်ြးကေခ်သည္ေတြေရာ အဇိမင္းရဲ႔
ျပာသာဒ္ထဲမွာ ေတာထြက္ရင္လိုက္ဖို႔ရာအတြက္ျပည္႔လွ်ံျပီးေတာ႔ေနမယ္။
ေတာထြက္မည္႔ အခ်ိန္လည္းေရာက္ေရာ လူေပါင္းမ်ားစြာျပည္႔ေနတဲ႔ ျပာသာဒ္ႀကီးဟာ
ဘုရားေလာင္းတန္ခိုးေတာ္ႀကာင္႔လည္းေကာင္း
စႀကဝေတးမင္းအာဏာေႀကာင္႔လည္းေကာင္း နတ္ျဗဟၼာတို႔
တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔လည္းေကာင္း ဟသာၤမင္းပ်ံသကဲ႔သို႔
ေကာင္းကင္ယံသို႔ပ်ံတက္ျပီး ကံ႕ေကာ္ပင္ရိွရာအရပ္သို႔ ေကာင္းကင္ယံခရီးျဖင္႔
ေတာထြက္သြားႀကလိမ္႔မယ္။ နတ္ျဗဟာၼမ်ား ပို႔ေဆာင္ျခင္း ေကာင္းကင္ယံ ဟသာၤပ်ံ
ျပာသာဒ္ႀကီးကို ျဗဟာၼမင္းက သံုးယူဇနာ ရိွေသာထီးကိုကိုင္ျပီး လိုက္မယ္။
သိႀကားမင္းက အေတာင္ေျခာက္ဆယ္ရိွေသာ လက္ယာရစ္ ခရုသင္းကိုကိုင္လ်က္ သာဓု
သံုးႀကိမ္ေခၚျပီးလိုက္မယ္။ သုတဝံနတ္သားက သားျမီးယပ္ကိုကိုင္ျပီးလိုက္မယ္။
တုသိတာနတ္သားက ပတၱျမားယပ္ကိုကိုင္ျပီးလိုက္မယ္။ ပဥၥသၤိခနတ္သားက
ေစာင္းကိုကိုင္္မယ္။ ေလာကပါလနတ္သားေလးေယာက္က သန္လ်က္ကိုကိုင္မယ္။
ႏွစ္သိန္းရွစ္ေသာင္းရိွတဲ႔ ဘီလူးစစ္သည္ေတြက လက္နက္ကိုယ္စီကိုင္မယ္။
နတ္သမီးေတြက ရတနာပုေဋာင္းကိုကိုင္မယ္။ အသူရာနတ္တို႔က သီခ်င္းဆိုျပီးေတာ႔
နတ္တို႔၏ တံခြန္ကိုကိုင္မယ္။ နတ္မင္းတို႔က ပတၱျမားရိွေသာ
ဆီမီးကိုကိုင္မယ္။ ဂဠဳန္တို႔က ေစာင္းတီးလိုက္မယ္။ ဂႏၶဗၺနတ္တို႔က
ေစာင္းတီးျပီးလိုက္မယ္။ ဟသာၤပ်ံေကာင္းကင္ျပာသာဒ္ထဲမွာ ေတာထြက္လို႔
လိုက္ႀကမည္႔ ပရိသတ္ေတြက ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္တဲ႔။ ေကာင္းကင္ယံျပာသာဒ္ပ်ံနဲ႔
ေဆြစံုမ်ိဳးစံု သားနဲ႔ မယားနဲ႔ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ပရိသတ္နဲ႔ အျခံအရံနဲ႔
ေကာင္းကင္ခရီးျဖင္႔ ကံ႕ေကာ္ပင္ရိွရာသို႔ ေတာထြက္မွာ။
အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ဟာ ကံ႕ေကာ္ပင္ေအာက္မွာပြင္႔မွာပါ။
ကံ႔ေကာ္ပင္ဆီေရာက္တဲ႔အခါမွာ အဇိတမင္းသားက ကံ႕ေကာ္ပင္ေအာက္မွာ
ဒုကၠခရစရိယာကို က်င္႔ေတာ္မူပါမယ္။ အဇိတမင္းသားဟာ ဒုကၠခရစရိယာကို
ေျခာက္ရက္က်င္႔ေတာ္မူရံုမွ်နဲ႔ ဘုရားစင္စစ္ျဖစ္လိမ္႔မည္။
စႏၵမုကၡီမိဖုရားက အဲဒီေနရာမွာပဲ နတ္ႀသဇာနဲ႔ျပည္႔စံုတဲ႔
ႏြားႏို႔ဆြမ္းလွဳလိမ္႔မယ္။

သဗၺညဳတဥာဏ္ရသည္႔အခ်ိန္

ညေနခ်မ္းအခ်ိန္ေရာက္သည္႔အခါ ကံ႕ေကာ္ပင္နဲ႔ မနီးမေဝး
ရတနာခုနစ္ပါးနဲ႔ျပည္႔စံုတဲ႔ အျမင္႔ ၆၄ေတာင္ရိွတဲ႔
ေရႊပလႅင္ေပၚေပါက္လာလိမ္႔မယ္။ ထိုေရႊပလႅင္အထက္ဝယ္
ထက္ဝက္ဖြဲ႔ေခြထိုင္ေနေတာ္မူလ်က္ အေရွ႔ေလာကဓာတ္ကိုႀကည္႔ျပီး နတ္ပရိသတ္နဲ႔
လူပရိသတ္ေတြျခံရံလ်က္ မာရ္နတ္ရဲ႔႔ရန္ကိုေအာင္ျမင္လိမ္႔မယ္။ ညဥ္႔ဦးယံမွာ
ပုေဗၺနိဝါသႏုႆတိဥာဏ္ကိုရမယ္။ သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္မွာ ဒိဗၺစကၡဳဥာဏ္ကိုရမယ္။
မိုးေသာက္ယံအခ်ိန္ အာသဝကၡယဥာဏ္ေတြရျပီးေတာ႔
ေနဝန္းႀကီးေပၚေပါက္လာတဲ႔အခ်ိန္က်ေတာ႔ သစၥာေလးပါးကိုသိျပီး
သဗၺညဳတဥာဏ္ကိုရမယ္။

ဘုရားပြင္႔တဲ႔ကံ႕ေကာ္ပင္ရဲ႔ လံုးပတ္က အဲဒီေခတ္အခါမွာ လူေတြရဲ႔ အေတာင္နဲ႔
အေတာင္ခုနစ္ဆယ္ရိွမယ္။ အကိုင္းအခက္ ကိုးကိုင္း ခက္မကိုးျဖာလို႔ေခၚတယ္။
ကံ႕ေကာ္ပင္ရဲ႔ အနံ႕ေတြက ေလေအာက္ကိုဆယ္ယူဇနာ ေလအထက္ကို ဆယ္ယူဇနာေမႊးမယ္။
ကံ႕ေကာ္ပြင္႔ေတြက ႏြားလွည္းဘီးေလာက္ႀကီးမယ္။ ဘုရားျဖစ္တဲ႔ေန႔ကစျပီး
ပြင္႔ႀကတဲ႔ ကံ႕ေကာ္ပြင္႔ေတြဟာ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံတဲ႔ေန႔က်မွ
ေႀကြႀကေတာ႔မွာ။ အဲဒီကံ႕ေကာ္ပင္ကို ဘယ္ငွက္မွ မနားဝံ႕ႀကဘူး။
ျဖတ္ေက်ာ္မပ်ံ႕ဝံ႕ႀကဘူး။ ကံ႕ေကာ္ပင္းနားေရာက္တဲ႔ငွက္တိုင္း သတၱဝါတိုင္း
ကံ႕ေကာ္ပင္ကို လက္ယာရစ္သံုးပတ္ပတ္ျပီးမွ သြားႀကလိမ္႔မယ္။ ျဗဟၼာမင္းက
တရားေဟာရန္ ေတာင္းပန္ျခင္း အဲဒီကံ႕ေကာ္ပင္ရဲ႔ အနီးအနားမွာပဲ
သီတင္းသံုးေနတဲ႔အခ်ိန္ ေလးဆယ္႔ကိုးရက္ေက်ာ္လြန္တဲ႔အခါ
ပြင္႔ေတာ္မူသြားႀကတဲ႔ ဘုရားရွင္တိုင္းရဲ႔ ထံုးတမ္းအစဥ္အလာအရ
ျဗဟၼာမင္းႀကီးရဲ႔ေလာကဂရုကို ခံယူမယ္။ ျဗဟၼာမင္းကေတာင္းပန္မွ တရားေဟာရတာက
ပြင္႔ေတာ္မူသြားႀကတဲ႔ ဘုရားရွင္တိုင္းရဲ႔ ဓမၼတာျဖစ္လို႔ ေဟာရတာ။
ဘုရားမပြင္႔မီ ဗာဟိရကာလမွ လူဝတ္ေႀကာင္မ်ား ရေသ႔ ပရိဗိုဇ္ ရဟန္း
ပုဏၰားတို႔ေတြဟာ ျဗဟၼာေတြကိုသာ အေလးဂရုျပဳ ကိုးကြယ္ေနႀကတာ။ တေလာကလံုးက
အေလးအျမတ္ျပဳေသာ ျဗဟၼာႀကီးက ျမတ္စြာဘုရားအား အေလးျပဳ
ညႊတ္တြားကိုင္းရွိဳင္းလာလွ်င္ တစ္ေလာကလံုးပင္ ျမတ္စြာဘုရားကို
အေလးျပဳညႊတ္တြားကိုင္းရိွဳင္းလာလိမ္႔မယ္။ အဲဒါကို ေလာကဂရု
ယူလိုက္တာလို႔ေခၚတယ္။

ဓမၼစႀကာတရားေဟာႀကြျခင္း

ျဗဟၼာမင္းထံမွ တရားေဟာရန္ဝန္ခံျပီးျပီဆိုလွ်င္ပဲ ဣသိပတနဥယ်ာဥ္ေတာသို႔
ဓမၼစႀကာတရားေဟာဖို႔ရန္ႀကြလိမ္႔မယ္။ ဘုရားရွင္ေျခေတာ္အစံုကို ခံအံ႕ေသာငွာ
ေျမႀကီးကိုခြင္းျပီး အေတာင္သံုးဆယ္ရိွတဲ႔ ႀကာပြင္႔ႀကီး ၂၄ ေတာင္ရိွတဲ႔
ႀကာပြင္႔ငယ္ေတြက ဘုရားရွင္ေျခခ်တိုင္း ေျခခ်တိုင္း ပြင္႔ေပးလိမ္႔မယ္။
လူပရိသတ္ ရွစ္ယူဇနာ နတ္ပရိသတ္ စႀကာဝဠာတိုက္အျပည္႔ ျဗဟၼာျပည္အထက္ဆံုး
အကနိ႒ဘံုတိုင္ေအာင္ ပရိသတ္ေတြကို ထန္းသီးလံုးေလာက္ႀကီးေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္
ေျခာက္ပါးလႊတ္ျပီး ဓမၼစႀကာတရားေဟာတဲ႔အခါမွာ လူပုဂၢိဳလ္ ကုေဋတစ္သိန္း
နတ္ျဗဟၼာေတြက ကုေဋတစ္သိန္း က်ြတ္တမ္းဝင္ႀကလိမ္႔မယ္။

ဘုရားရွင္၏တန္ခိုးေတာ္

ဘုရားရွင္၏တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ေရႊပန္းဆိုင္း ေငြပန္းဆိုင္း
ပုလဲပန္းဆိုင္း သႏၱာပန္းဆိုင္းတို႔ျဖင္႔ တန္ဆာဆင္လ်က္ ရတနာခုနစ္ပါးႏွင္႔
ျပည္႔စံုျပီး ဆယ္႔ႏွစ္ယူဇနာက်ယ္ဝန္းတဲ႔ ဗိမာန္မ်က္ႏွာက်က္သည္
ဓမၼစႀကာတရားဦးေဟာသည္႔ေန႔မွစျပီး ပရိနိဗၺာန္ဝင္စံသည္႔တိုင္ေအာင္
ေန႔ညအျမဲပင္လိုက္ပါျပီး မ်က္ႏွာက်က္အျဖစ္ မိုးကာျပီးေနမယ္။
အရိေမေတၱယ်ဘုရား ေနသန္႔စင္ေသာအခါ ေနဖို႔ရာအတြက္ ေျမႀကီးတို႔ကိုခြဲျပီး
ရတနာသံုးပါးႏွင္႔ျပည္႔စံုေသာ ၁၂ ယူဇနာက်ယ္ဝန္းတဲ႔
ေရႊမ႑ပ္ႀကီးေပၚေပါက္လိမ္႔မယ္။ ဘုရားရွင္တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔
မိတာန္ပန္းဆိုင္း တုရင္တိုင္ ထီး တံခြန္ ဆီမီး တန္ေဆာင္း ရတနာမ႑ပ္ႀကီးဟာ
ဘုရားရွင္တရားေဟာရာ ဌာနတိုင္းမွာ အိမ္မွာေဟာမယ္ဆိုရင္ အိမ္ေပါက္ဝ
ေက်ာင္းမွာေဟာမယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းေပါက္ဝ ျမိဳ႔မွာေဟာမယ္ဆိုရင္ ျမိဳ႔မွာ
ေတာမွာေဟာမယ္ဆိုရင္ ေတာမွာ စတဲ႔ ေဟာတဲ႔ေနရာတိုင္းမွာ ေကာင္းကင္ယံကေနျပီး
အျမဲတမ္း ပရိနိဗၺာန္စံအထိ လို္က္ပါေနမွာ။

ရုပ္ျမင္သံႀကားေမေတၱယ်ဘုရား

အရိေမေတၱယ်ဘုရား တရားေဟာတဲ႔အခါ ဘယ္ျမိဳ႔ ဘယ္ေဒသ ဘယ္အရပ္ ဘယ္ရြာေဒသ ဇနပုဒ္
အိမ္ကပဲေဟာေဟာ စႀကဝဠာတိုက္တစ္ေသာင္းလံုး ဘုရားရွင္ရဲ႔
တရားေဟာအသံကိုႀကားေနရမယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႔ ပံုသဏၭာန္ကိုလည္းျမင္ေနရမယ္။
ရုပ္လည္းျမင္ရမယ္ အသံလည္းႀကားရမယ္။ မျမင္ခ်င္လို႔ မ်က္စိမွိတ္ထားလည္း
မရဘူး။ မႀကားခ်င္လို႔နားပိတ္ထားလည္းမရဘူး။
ဘုရားရွင္ရဲ႔တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ၃၁ ဘံုအကာအရံမရိွ
ဖီလာထုတ္ခ်င္းေပါက္ျမင္ႀကရမွာ။ အေပၚႀကည္႔ရင္ နတ္သား နတ္သမီး
ျဗဟၼာေတြျမင္ရမယ္။ ေအာက္ငံု႕ႀကည္႔ရင္ ငရဲျပည္မွာ ခံစားေနရတဲ႔
ငရဲဒုကၡမ်ိဳးစံုကိုျမင္ရေတာ႔ ငရဲေရာက္ေအာင္
အကုသိုလ္ေတြျပဳရဲဖို႔မရိွေတာ႔ဘူး။
အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ရဲ႕တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ေယာက်ာ္းဆိုရင္ နတ္သားလို
မိန္းမဆိုရင္ နတ္သမီးလို ေခ်ာေမာလွပေတြခ်ည္းျဖစ္ရာ ရုပ္မေခ်ာ
အဂၤါမစံုတစ္ေယာက္မွမရိွ။ အကုန္းအကြ အကန္း အႏူအဝဲေရာဂါသည္ေတြ လံုးဝမရိွ။
အသက္ငါးရာျပည္႔တဲ႔အရြယ္ေရာက္ရင္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးေတြ
အိမ္ေထာင္ျပဳႀကလိမ္႔မယ္။ ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦး ခိုက္ရန္ေဒါသမရိွ ျပႆနာမရိွ
ကြဲကြာသြားျခင္းလည္းမရိွ။ အျမဲအဆင္ေျပမယ္။ ရာသက္ပန္ေပါင္းသင္းရမယ္။
အမ်ိဳးသမီးတိုင္းမွာ ပတၱျမားနားေတာင္း လက္စြပ္ လက္ေကာက္
ေျခက်င္းစသည္တို႔ဟာ ေရႊအိုးႀကီးေတြထဲက ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ယူဝတ္ႀကမွာ။
ေရႊမဝတ္နိုင္တဲ႔သူမရိွဘူးတဲ႔။ စားစရာပေဒသာပင္ေတြမွာ
ယူစားခ်င္တဲ႔အခ်ိန္ယူစားလို႔ရတယ္။ က်န္းမာေရးအေနနဲ႔ႀကည္႔မယ္ဆိုရင္လည္း
ဘာေရာဂါမွကိုမရိွဘူး။ ေန႕ညခြဲမရ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ရဲ႔
တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ကမၻာေလာႀကီးဟာ ေန႔အခါ ညအခါရယ္လို႔မရိွ ေန႔ေရာညပါ
အျမဲတမ္းလင္းထိန္ျပီးေတာ႔ မနက္ပြင္႔တဲ႔ပန္း ညပြင္႔တဲ႔ပန္း မနက္ပန္း ညပန္း
ႀကက္တြန္သံေတြကို ႀကည္႔ရွဳနားေထာင္ျပီး ေန႔ညခြဲယူရလိမ္႔မယ္။
ပရိနိဗၺာန္စံမည္႔အရြယ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ
ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူျပီးတဲ႔အခ်ိန္ကစျပီး ကုေဋခုနစ္ရာေသာ ပရိသတ္တို႔ကို
ေခ်ခ်ြတ္ေတာ္မူျပီးလွ်င္ အႏွစ္ရွစ္ေသာင္းျပည္႔တဲ႔အခ်ိန္မွာ

ပရိနိဗၺာန္စံဝင္လိမ္႔မယ္။ ဒါေပမယ္႔ သာသနာေတာ္က
အႏွစ္ႏွစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း ျပည္႔တဲ႔အခါ ဘဒၵကမၻာႀကီးသည္ အခ်ိန္တန္လွ်င္
ပ်က္ျပီး ကမၻာတစ္သိန္းကာလလံုး ဘုရားမပြင္႔ေတာ႔ဘူးတဲ႔။ ဘုရားမပြင္႔တဲ႔
ကမၻာတစ္သိန္းေက်ာ္လြန္ေသာအခါ မ႑ကမၻာျဖစ္ျပီးေတာ႔ ဥတၱရာမမင္းသည္
ရာမသမၺဳဒၶဘုရားျဖစ္လိမ္႔မယ္။ ပေသနဒီေကာသလမင္းက ဓမၼရာဇာဘုရားျဖစ္လိမ္႔မယ္။
အဲဒီ မ႑ကမၻာမွာဘုရားႏွစ္ဆူပြင္႔ျပီးပ်က္စီးသြားတဲ႔အခါ သာရကမၻာျဖစ္ေပၚျပီး
အဘိဘူဘုရားတစ္ဆူသာပြင္႔လိမ္႔မယ္။ သာရကမၻာပ်က္ျပီး
ကမၻာတစ္သိန္းဘုရားမပြင္႔ဘဲေနျပီးေတာ႔ ကမၻာတစ္သိန္းေက်ာ္လြန္ေသာအခါ
ျဖစ္ေပၚလာမယ္႔ ကမၻာမ်ားမွာ ဒီဃေသာနိအသူရိန္နတ္သား စႏၵနီပုဏၰား၊ သုဘလုလင္
ေတာေဒယ်ပုဏၰား ၊ နာဠာဂီရိဆင္မင္း ပလေလယဆင္မင္းတို႔ အစဥ္အတိုင္း
ဘုရားျဖစ္လိမ္႔မယ္။ အရိေမေတၱယ်ဘုရားဖူးေျမာ္ရန္ ျပဳလုပ္ရမည္႔ကုသိုလ္
ယခုႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ႔ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား သာသနာကာလအတြင္းမွာ ကိုယ္တိုင္
ရဟန္းသာမေဏ သီလရွင္ဝတ္ျပီး ပရိယတ္ ပဋိပတ္ သာသနာျပဳေနတဲ႔ပုဂၢိဳလ္
မိမိရင္မွျဖစ္တဲ႔သား သူတစ္ပါးရင္မွျဖစ္တဲ႔သားေတြကို ရဟန္းခံေပးျခင္း
ရွင္ျပဳေပးျခင္းျပဳတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ မိခင္ဖခင္ေက်းဇူးရွင္ေတြကို
ဝတ္ေက်တမ္းေက်မဟုတ္ဘဲ စိတ္ပါလက္ပါျပဳစုလုပ္ေက်ြးေသာပုဂိၢဳလ္
သရဏဂံုသီလမျပတ္ေဆာက္တည္ေသာပုဂၢိဳလ္ ဘုရားသာသနာတည္စိမ္႔ေသာငွာ ေစတီပုထိုး
စည္းခံု ဥမင္လိုဏ္ေခါင္း ဇရပ္စသည္တို႔ကို ျပဳျပင္တဲ႔ပုဂၢိဳလ္
အသစ္ေဆာက္လုပ္လွဳဒါန္းတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ ေဗာဓိေညာင္ပင္စိုက္ပ်ိဳးေသာပုဂၢိဳလ္
ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းေသာပုဂၢိဳလ္ ေရတြင္း ေရအိုင္ ေရကန္ စတုဒိသာေက်ာင္းဇရပ္
တံတားျ႔ပဳျပင္ေသာပု ၢိဳလ္ အရုဏ္ဆြမ္း ေန႔ဆြမ္းမျပတ္ေလာင္းလွဳေသာပုဂၢိဳလ္
ရဟန္းတို႔အားပစၥည္းေလးပါးတို႔ျဖင္႔ေထာက္ပံ႕လွဳဒါန္းေသာပုဂၢိဳလ္
ကမၼဌာန္းဘာဝနာပြားမ်ားအားထုတ္ေသာပုဂၢိဳလ္…. အဲဒီ
ပုဂၢိဳလ္ေတြအားလံုး ဧကန္မုခ် မလြဲမေသြ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲ
အရိေမေတၱယ်ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးေျမာ္ရျပီး နိဗၺာန္ကိုရမယ္။ အဲဒါက
ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားကိုယ္တိုင္ေျပာျပခဲ႔တဲ႔ ကုသိုလ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

အရိေမေတၱယ်ျမတ္စြာဘုရားေလာင္းေျပာျပခဲ႔တဲ႔ ကုသိုလ္ေတြကေတာ႔…..
မဟာေဝသႏၱရာဇာတ္ေတာ္ကို ေန႔ခ်င္းကုန္ေအာင္နာႀကားႀကေသာသူတို႔သည္
က်ြႏု္ပ္ဘုရားမျဖစ္မီအႀကား သံသရာ၌ က်င္လည္ေလသမွ်မွာလည္း
စိတ္ႏွင္႔ကိုယ္ကို အစိုးရ၍ လူေကာင္း နတ္ေကာင္း စည္းစိမ္ေကာင္းကို
ခံစားရျပီး က်ြႏု္ပ္ဘုရားျဖစ္ေသာအခါ ေရွးဦးစြာ ဖူးေတြ႕ရ၍
ပဋိသမိၻဒါပညာေလးပါးႏွင္႔တကြ ရဟႏၱာအျဖစ္ကို
မခ်ြတ္မလြဲရႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္လို႔ ရွင္မာလဲမေထရ္ျမတ္အား
အရိေမေတၱယ်ျမတ္စြာဘုရားေလာင္းက ေျပာျပေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။

စာေရးသူတို႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ပန္းတုိင္သည္ နိဗၺာန္ျဖစ္သကဲ့သုိ႔ အျခားဘာသာမ်ား၏ ပန္းတုိင္မ်ားသည္လည္း နိဗၺာန္နည္းတူ ေကာင္းကင္ဘံုရွိၾကပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မိမိတုိ႔ဆိုင္ရာ ပန္းတုိင္မ်ား၏အေၾကာင္းကုိ ေျပာျပဖုိ႔ဆုိလွ်င္ မည္သူကမွ် ျပည့္စံုလံုေလာက္ေအာင္ မေျပာျပႏုိင္ၾကပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္မည္သူမွ်မေရာက္ဖူးၾကေသးလုိ႔ပါ။ ေရာက္ဖူးသူကလည္း ျပန္လည္၍ေျပာျပရုိးထံုစံမရွိေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ေျပာျပမည့္လူေရာ နားေထာင္ဖတ္ရႈ႕မည့္လူေရာ ပန္းတုိင္ကို မေရာက္ဖူးလုိ႔သာ ယခုလုိ ဘ၀ဇာတ္ခံုေပၚမွာ က်င္လည္ေနၾကရတာပါ။ တကယ္လုိ႔မ်ား ပန္းတုိင္ကုိေရာက္မယ္ဆုိလွ်င္ မည္သူမွ်လည္း ေမးမည္မဟုတ္၍ မည္သူမွ်လည္း နားေထာင္ဖတ္ရႈ႕ရန္ မလုိေတာ့ေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ မိမိတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ပန္းတုိင္ကုိေရာက္ေနေသာေၾကာင့္ပါတည္း။

အဲဒီလုိ မိမိတုိ႔တစ္ခါမွမေရာက္ဖူးသည့္ေနရာအေၾကာင္းကုိ ေျပာျပရမယ္ဆုိလွ်င္ ေျပာျပသူေရာ နားေထာင္ဖတ္ရႈ႕သူေရာ ျပည့္စံုလံုေလာက္စြာ သိရွိနားလည္ရန္ ခက္ခဲပါသည္။ ဥပမာ-အေမရိကန္ႏုိင္ငံကုိ မေရာက္ဖူးသူအခ်င္းခ်င္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေၾကာင္းကုိ ဘယ္လုိရွိတယ္၊ ဘယ္လုိျမင္ရတယ္။ အဲဒီမွာဘယ္လုိေနရတယ္။ ဘယ္လုိစိတ္ခ်မ္းမႈေတြခံစားရတယ္ဆုိတာ ႏွစ္ေယာက္လံုး ကုိယ္တုိင္မခံစားဖူးေသာေၾကာင့္ တိက်ခုိင္မာသည့္ အေျဖကုိရဖုိ႔ ခဲယဥ္းေပလိမ့္မည္။

သုိ႔ေသာ္ စာေရးသူအား မိမိတုိ႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ပန္းတုိင္ျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္အေၾကာင္းကုိ ေမးလာသျဖင့္ နိဗၺာန္ကုိေရာက္ေအာင္ႀကိဳးစားခဲ့သူမ်ား၏ကုိယ္တုိင္အေတြ႕အႀကံဳခံစားခ်က္မ်ား၊ ေရာက္ေအာင္မည္သုိ႔မည္ပံု ျပဳလုပ္ရမည့္ဆုိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ တင္ျပေပးလုိက္ရေပသည္။ ကုိယ္တုိင္မေရာက္ဖူးသူမ်ားျဖစ္၍ နားမလည္မႈမ်ား မရွင္းလင္းမႈမ်ားရွိလွ်င္ ကုိယ္တုိင္ပဲေရာက္ေအာင္ ျပဳလုပ္က်င့္ႀကံၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းပါရေစ။ ဦးဇင္းကုိယ္တုိင္လည္း ေရာက္ေအာင္ေတာ့ ပါရမီျဖည့္ေနလ်က္ပါ။

စာေရးသူအား ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းေလးကေတာ့

က်ေနာ္တစ္ခုေလာက္ေမးခ်င္ပါတယ္။ နိဗၺာန္ဝင္ေတာ့မဲ့ အရိယာပုဂိၢဳလ္တစ္ေယာက္သည္ သႈပရိနိဗၺာန္ျပဳခါနီးမွာ နိဗၺာန္ကိုႀကိဳၿပီး ျမင္ရပါသလား။ ဘယ္လိုျမင္ရပါသလဲ။ ဘာေၾကာင့္နိဗၺာန္လို႔ေျပာနိင္တာလဲ။ ဒီေမးခြန္းေလးမ်ားကုိ ေက်းဇူးျပဳၿပီး ေျဖၾကားေပးေတာ္မူပါဘုရား။

ခုေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းမ်ားကုိ အစအဆံုးနားလည္ေအာင္ ဘယ္လုိျပဳလုပ္လွ်င္ ဘယ္လုိရမယ္၊ ဘယ္လုိျမင္မယ္၊ဘယ္လုိခံစားရတယ္ဆုိတာေတြ ေပၚလြင္ေအာင္တရားသေဘာေလးပါ ေရးသားတင္ျပေပးလုိက္ပါတယ္။ ေသခ်ာဖတ္ၿပီး နားလည္ေအာင္ အဖန္ဖန္သံုးသပ္ၾကည့္လွ်င္ေတာ့ သိျမင္ရွင္းလင္းလာပါလိမ့္မယ္။

ပထမဦးဆံုး နိဗၺာန္ကုိ သိျမင္ခံစားေရာက္ရွိဖုိ႔ရန္အတြက္ ၀ိပႆနာအရင္ မွတ္ရပါမယ္။ ၀ိပႆနာစရႈ႕တဲ့အခါ မိမိခႏၶာကုိယ္မွာ ေ၀ဒနာထူးထူးျခားျခားေပၚတဲ့သူဆုိရင္ ေ၀ဒနာကုိရႈ႕ပါ။ စိတ္ထူးထူးျခားျခားေပၚတဲ့သူဆုိရင္ စိတ္ကုိရႈ႕ပါ။ မိမိခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ ျဖစ္ပ်က္မႈကို သိျမင္တယ္ဆုိရင္ ခႏၶာကုိယ္ကုိ အာရံုျပဳရႈ႕ပါ။ မိမိဉာဏ္မွာ တရားသေဘာမ်ားကုိ နားလည္သေဘာေပါက္တယ္ဆုိရင္ တရားမ်ားကုိ ဆင္ျခင္စဥ္းစားရႈ႕မွတ္ေပးပါ။ အဲဒီလုိရႈ႕မွတ္ပြားမ်ားမႈမ်ားလာရင္ သံသရာစက္ကုိ လည္ေစတတ္တဲ့ ကိေလသာေတြ ပါးပါးသြားပါလိမ့္မယ္။ ကုိယ္ႀကိဳက္ရာကုိယ္႐ႈလို႔ ေ၀ဒနာျဖစ္ပ်က္ေတြဆံုး၊ စိတ္ျဖစ္ပ်က္ေတြဆံုး၊ ႐ုပ္ျဖစ္ပ်က္ေတြဆံုးသြားရင္ မဂၢင္ရွစ္ပါးျပည့္တဲ့ မဂၢသစၥာအစစ္ေပၚလာပါမယ္။ တစ္မဂ္ေပၚရင္ ေသာတာပန္၊ ေနာက္တစ္မဂ္ေပၚရင္ သကဒါဂါမ္၊ ေနာက္တစ္မဂ္ထပ္ေပၚေတာ့ အနာဂါမ္၊ ေနာက္တစ္မဂ္ထပ္ေပၚလာပါက ရဟႏၲာျဖစ္သြားပါတယ္။ အဲဒီလို ေနာက္ဆံုးမဂ္သိျမင္ဆုိက္ေရာက္ၿပီးဆုိလွ်င္ ေနာက္ခႏၶာႀကီး မလာႏုိင္မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။

အဲဒီလုိခႏၵာကုိယ္ဆက္မျဖစ္ေတာ့တဲ့ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္ေတြစုတိစိတ္က်ေတာ့ ဒုကၡေတြ အကုန္သိမ္းသြားပါတယ္။ ဇာတိဒုကၡ၊ ဇရာဒုကၡ၊ ဗ်ာဓိဒုကၡ၊ မရဏဒုကၡ၊ ေသာက၊ ပရိေဒ၀၊ ဒုကၡ၊ ေဒါမနႆ ဥပါယာသေတြ မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္ ပရိနိဗၺာန္စံတာသည္ ဒုကၡသိမ္းသြားတာပဲလုိ႔ မွတ္ရပါမယ္။ ပုထုဇဥ္ေတြ ေသၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒုကၡဆက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒုကၡသိမ္းတဲ့ပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ဒုကၡဆက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ ျခားနားသြားေအာင္ မဂ္က လုပ္ေပးလုိက္တာပါ။

ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္သည္ စုတိစိတ္က်ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေနာင္ခႏၶာ ေနာင္ဇာတိေတြမရေတာ့ဘဲ ဒုကၡသိမ္းလို႔ ဒုကၡၿငိမ္းသြားပါတယ္။ ပုထုဇဥ္မ်ားစုတိစိတ္က်ၿပီးရင္ေတာ့ ဒုကၡ၀န္ထုပ္တစ္ခုကိုခ်ၿပီး ခႏၶာဒုကၡ၀န္ထုပ္ တစ္ခါေျပာင္းထမ္းရပါတယ္။ ဒုကၡ၀န္ေျပာင္းထမ္းတဲ့ သေဘာေလးပဲ တစ္ဘ၀ႏွင့္တစ္ဘ၀ ကြာျခားသြားတာကုိပဲ ဘ၀ေျပာင္းတဲ့လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ အေသဒုကၡၿပီး အေနဒုကၡအသစ္ျပန္ယူလုိက္တဲ့ သေဘာပါ။ ရဟႏၲာမ်ားမွာ အေသဒုကၡၿပီးတာနဲ႔ အေနဒုကၡမရွိေတာ့ပါဘူး။ သူ႔ဒုကၡေတြ ဒီမွာတင္ ထားပစ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ဒုကၡေတြ အကုန္သိမ္းသြားပါတယ္။ ကိေလသာေတြ ကင္းစင္ေအာင္လုပ္ထားတဲ့ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္သည္ ဒုကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္း ႐ုပ္သိမ္းတာကို နိဗၺာန္လုိ႔ေခၚပါတယ္။ အေသဒုကၡေတြသိမ္းၿပီး အေနဒုကၡေတြ မလာတာမျဖစ္ေတာ့တာဟာ နိဗၺာန္ပါပဲ။

ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္စုတိၿပီးေနာက္ ဘယ္ၾကြသြားလဲဆုိရင္ သူ႔ဒုကၡေတြ သူ႔မဂ္ဉာဏ္နဲ႔ သူသိမ္းသြားၿပီး ဒုကၡခပ္သိမ္းၿငိမ္းတဲ့ နိဗၺာန္ကုိ ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒုကၡသေဘာမွ သုခသေဘာသို႔ သက္ေရာက္သြားတာ၊ ဒုကၡခ်ဳပ္၍ သုခေပၚလာတာကို နိဗၺာန္လုိ႔ ေခၚဆုိရပါတယ္။ ပုထုဇဥ္ကေတာ့ ဒီဘ၀ အေသဒုကၡၿပီး အေနဒုကၡနဲ႔ ျပန္ဆက္ရတယ္။ ရဟႏၲာပုဂၢိဳလ္က ဒုကၡသိမ္းတဲ့ပုဂၢိဳလ္၊ ပုထုဇဥ္က ဒုကၡဆက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဦးဇင္းတုိ႔သတၱ၀ါမ်ားသည္ မဂ္ဉာဏ္ ဖိုလ္ဉာဏ္ရေအာင္လုပ္ေနၾကျခင္းသည္ ဒုကၡသိမ္းခ်င္လုိ႔၊ ဒုကၡသိမ္းရာနိဗၺာန္ကုိ ရခ်င္ လုိခ်င္လုိ႔ လုပ္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

နိဗၺာန္ဘယ္မွာရွိသလဲဆုိတာကုိ ရွင္းလင္းထင္ျမင္ေအာင္ ဥပမာေလးနဲ႔ ေျပာျပပါမယ္။ မီးေလာင္းေနတဲ့အခါ ေလာင္းေနတဲ့မီးေတြၿငိမ္းသြားလွ်င္ အဲဒီေလာင္းေနတဲ့မီးေတြ ဘယ္ေရာက္သြားလဲဆုိတာ တိက်မွန္ကန္စြာ မည္သူမွ်မေျပာႏုိင္ေပ။ ထုိ႔အတူ နိဗၺာန္ဆုိတာ ဒုကၡေတြၿငိမ္းသြားတာကုိ ေခၚျခင္းေၾကာင့္ မိမိသႏၱာန္မွာ ဒုကၡမရွိေတာ့တာကုိ နိဗၺာန္ေရာက္သြားတယ္လုိ႔ ေျပာရပါမယ္။ တကယ္ေတာ့ နိဗၺာန္ဆုိတာ ေနရာဌာနနဲ႔တည္ရွိေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ နိဗၺာန္ရဲ႕တည္ရာဌာနကုိ ေျပာပါညႊန္ျပပါဆုိရင္ေတာ့ မိမိခႏၶာကုိယ္သႏၱာန္မွာရွိတဲ့ ဒုကၡေတြဟာ မီးပံုႀကီးကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေနၿပီး အဲဒီမီးေတြၿငိမ္းသြားေသာအခါ ဘယ္မွာေရာက္သြားသလဲလုိ႔ ေသခ်ာမေျပာႏုိင္ပဲ မီးၿငိမ္းရာကုိသာ ေျပာျပႏုိင္သလုိ မိမိခႏၶာကုိယ္ထဲမွာရွိေသာ ဒုကၡဆင္းရဲေတြ ဘယ္မွာေပ်ာက္သြားလဲဟု မေျပာျပႏုိင္ေသာ္လည္း မိမိခႏၶာကုိယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ခ်မ္းသာမႈကုိပဲ နိဗၺာန္ရဲ႕ေနရာဌာနဟု ညႊန္ျပေျပာဆုိရပါမယ္။

တဖန္ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ဘယ္လုိဒုကၡၿငိမ္းျခင္းေတြ ခံစားရသလဲဆုိတာကုိလည္း ဦးဇင္း ဥပမာေလးနဲ႔ ေျပာျပေပးပါမယ္။ ကင္ဆာေရာဂါကဲ့သုိ႔ ဆင္းရဲျခင္းဒုကၡမ်ားစြာ ခံစားေနရေသာ လူနာတစ္ေယာက္သည္ သူ႔ဒုကၡမ်ားကုိ မခံစားႏုိင္တဲ့အခါ ဆရာ၀န္ျဖစ္သူက သူ႔အား ခ်မ္းသာမႈေလးအနည္းငယ္ေတာ့ ရပါေစဆုိၿပီး အိပ္ေဆးထုိးေပးလုိက္ပါတယ္။ အဲဒီလူနာဟာ အိပ္ေဆးထုိးေပးလုိက္တဲ့အခ်ိန္ကစၿပီး တစ္ညလံုးသူ႔မွာ နာက်င္မႈစတဲ့ဆင္းရဲေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေနပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အိပ္ေဆးအရွိန္ကုန္လာတဲ့အခါ လူနာႏုိးလာပါတယ္။ သူအိပ္ေဆးေၾကာင့္ အိပ္ေပ်ာ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆင္းရဲေတာ့ ၿငိမ္းေနပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ သူဘာခံစားရလဲဆုိေတာ့ ဘာမွလည္း မခံစားရပါဘူး။ ေကာင္းတာမခံစားရေသာ္လည္း ဆင္းရဲဒုကၡေတြကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေနပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ သူႏုိးလာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ အနာေရာဂါရဲ႕ နာက်င္မႈဒုကၡေတြ ခံစားရျပန္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိေလသာမ်ားကုန္ေအာင္ လုပ္ထားတဲ့ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕သႏၱာန္မွာ ဘယ္လုိၿငိမ္းခ်မ္းမႈခ်မ္းသာကုိ ခံစားရသလဲဆုိရင္ လူနာအိပ္ေဆးထုိးထားတဲ့အခ်ိန္၌ ခံစားမႈမရွိဘဲ ဆင္းရဲဒုကၡေတြၿငိမ္းေနတဲ့ ခ်မ္းသာမႈမ်ိဳးကုိ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာလုိ႔ ဥပမာတင္စားေျပာရပါမယ္။ ဒါက အားလံုးနားလည္ေအာင္ ဥပမာႏိႈင္းယွဥ္ၿပီး ေရးလုိက္ရတာပါ။ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာဟာ ဒီထက္မက သာလြန္မွာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ ဒီေလာက္ဆုိ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းမ်ားထဲက နိဗၺာန္ကုိ ႀကိဳတင္ျမင္ႏုိင္သလား၊ ဘယ္လုိျမင္ရတာလဲဆုိတာ နားလည္ေလာက္မည္ ထင္ပါတယ္။

ယခုေရးသားရေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ စာေရးသူကုိယ္တုိင္ မေတြ႕မျမင္မေရာက္မခံစားဖူးေသးေသာ အေၾကာင္းအရာကုိ ေရးသားတင္ျပရျခင္းေၾကာင့္ မွန္ကန္တိက်ေသာ အေျဖဟုမဆုိႏုိင္သလုိ စာဖတ္သူမ်ားလည္း ကုိယ္တုိင္မေတြ႕၊ မျမင္၊ မေရာက္ဖူးေသးေသာအေၾကာင္းအရာကုိ ဖတ္ရျခင္းေၾကာင့္ မွန္ကန္တိက်ေသာ အေျဖကုိ ရခ်င္မွရပါလိမ့္မည္။ သုိ႔ေသာ္ စာေရးသူသည္ ဤခက္ခဲေသာ အေၾကာင္းအရာကုိစာဖတ္သူမ်ားအေပၚ ေမတၱာေစတနာအားႀကီးလြန္၍သာ ေရာက္ေအာင္ႀကိဳးစားခဲ့သူမ်ား ေဟာေျပာေရးသားခဲ့ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကုိအေျခခံၿပီး အနီးစပ္ဆံုးမွန္ကန္ေအာင္ ေရးသားတင္ျပေပးလုိက္ျခင္ ျဖစ္ပါသည္။

သတၱ၀ါတုိင္းဟာ ဆင္းရဲဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးမွ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာကုိေတာ့ လုိခ်င္ၾကပါလိမ့္မည္။ အဲဒီလုိ လုိခ်င္လွ်င္ေတာ့ ဆင္းရဲဒုကၡေတြၿငိမ္းၿပီး ခ်မ္းသာမႈသာရွိတဲ့ နိဗၺာန္ကုိရေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိမလုပ္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ ဆက္တုိက္ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ သံသရာစက္၀ုိင္းႀကီးထဲမွာ က်င္လည္က်ရဦးမွာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ အားလံုး ဒုကၡေတြထပ္မျဖစ္ေအာင္ ကုိယ့္ဒုကၡသူမ်ားဒုကၡေရာက္မည့္အရာမ်ားမွ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳရင္း နိဂံုးခ်ဳဳပ္လုိက္ရပါေပသည္။



အရွင္ေကာမလ(ခ)ဆန္နီေနမင္း
sanninaymin@gmail.com
http://www.sanninaymin.com/
ကုိလံဘုိၿမိဳ႕၊ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ။





 မဂၢင္(၈)ပါးတရားေတာ္မ်ားကို လြယ္ကူသည္ဟု ေ၀ဖန္ၾကေသာ တျခားဘာသာ၀င္မ်ား သိရင္အလို႕ငွာ (၀ါ) မသိေသးေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား သိေစရန္အလို႕ငွာ တင္ျပအပ္ပါသည္။

မဂၢင္(၈)ပါးတရားတုိ႔မွာ-


သမၼာ ဒိ႒ိ ( ေကာင္းစြာယံုၾကည္ျခင္း)
သမၼာ သကၤေပၸါ ( ေကာင္းစြာႀကံစည္ျခင္း)
သမၼာ ၀ါစာ( ေကာင္းစြာေျပာဆုိျခင္း)
သမၼာ ကမၼေႏၲာ (ေကာင္းစြာျပဳမူျခင္း)           
သမၼာ အာဇီေ၀ါ(ေကာင္းစြာအသက္ေမြးျခင္း)
သမၼာ ၀ါယါေမာ(ေကာင္းစြာအားထုတ္ျခင္း)
သမၼာ သတိ (ေကာင္းစြာသိရွိျခင္း)
သမၼာ သမာဓိ (ေကာင္းစြာတည္ၾကည္ျခင္း) တုိ႔ျဖစ္ေလသည္။
                         ျမတ္စြာဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ မဂၢင္(၈)ပါးတရားေတာ္တုိ႔အား ၾကည္ညိဳႏုိင္ရန္ ျမန္မာမွဳျပဳ၍ ျပန္လည္ ပူေဇာ္ေဖာ္ျပ အပ္ပါသည္-
၁။ မွန္စြာယူျခင္း
(က) အလုပ္ႏွင့္ အလုပ္၏အက်ိဳးေပးကုိ လက္ခံယံုၾကည္ရန္။
(ခ) မနာလုိ၊ မေက်နပ္မျဖစ္ရန္၊ မုဒိတာပြားရန္။
(ဂ) ၀န္တုိ၊ ကပ္ေစးနဲမလုပ္ရန္၊ ၀န္မတုိ၊ေစတနာထားရန္။
(ဃ) ဆုိဆံုးမခက္ျခင္းမလုပ္ရန္၊ ဆုိဆံုးမလြယ္ျခင္းလုပ္ရန္။
(င) အယူသည္းျခင္းမလုပ္ရန္၊ အယူမသည္း အမွန္ကုိလက္ခံရန္၊ ဒုကၡ သမုဒယ နိေရာဓ မဂၢ သစၥာ မ်ားကုိ သိျမင္ေအာင္ လုပ္ရန္။

၂။ မွန္စြာႀကံျခင္း
(က)သူပ်က္ရန္ႀကံ/ကုိယ္ပ်က္ရန္ႀကံ မလုပ္ရန္၊ သူေကာင္းရန္ႀကံ၊ ကုိယ္ေကာင္းရန္ႀကံရန္။
(ခ) ေဒါသထြက္ျခင္း မလုပ္ရန္၊ သနားျခင္းလုပ္ရန္။
(ဂ) ရန္ၿငိဳးဖဲြ႕ျခင္းမလုပ္ရန္ (ခြင့္လႊတ္)ေမတၱာထားျခင္းလုပ္ရန္။
(ဃ) သူေက်းဇူးကုိ ေခ်ဖ်က္ျခင္း မလုပ္ရန္၊ ကုိယ့္ေက်းဇူးကုိ ေခ်ဖ်က္ျခင္း လုပ္ရန္။

၃။ မွန္စြာေျပာျခင္း
(က) ဆဲဆုိမေျပာရန္၊ သာသာေလးေျပာ၊ ေကာင္းေကာင္းေျပာရန္။
(ခ) ကုန္းတုိက္မေျပာရန္၊ ခ်ီးမြမ္းေျပာရန္။
(ဂ) အႏွစ္မဲ့စကားမေျပာရန္၊ အႏွစ္ရွိစကားေျပာရန္။
(ဃ) လိမ္လည္မေျပာရန္၊ အမွန္ေျပာရန္။
(င) မိမိအျပစ္ကုိ ဖံုးကြယ္လွည့္ပတ္ မေျပာရန္၊ သူ႔အျပစ္ကုိ တတ္ႏိုင္သေရြ႕ ဖံုးကြယ္ေပးၿပီး ေျပာရန္။

၄။ မွန္စြာျပဳျခင္း
(က) ညွင္းဆဲျခင္း မျပဳရန္၊ ၾကင္နာျခင္း၊ ယုယျခင္းျပဳရန္။
(ခ) သတ္ျခင္းမျပဳရန္၊ ကယ္တင္ျခင္းျပဳရန္။
(ဂ) ေမထုန္မႈျပဳျခင္း(မူးယစ္သာယာျခင္း)မျပဳရန္၊ ခ်မ္းသာမႈျပဳျခင္း (မမူးမရစ္သာယာျခင္း)ျပဳရန္။
(ဃ) ဂုဏ္ႀကီးသူႏွင့္ ဖက္ၿပိဳင္ (အ႐ုိအေသမျပဳႏိုင္) ျခင္းမျပဳရန္၊ ဂုဏ္ႀကီးသူႏွင့္ မဖက္ၿပိဳင္ (အ႐ုိအေသျပဳ) ျခင္းျပဳရန္။
(င) သူတစ္ပါးကုိ အထင္ေသးျခင္း၊ ႏွိမ့္ခ်ျခင္းမျပဳရန္၊ သူတစ္ပါးကုိ ဂုဏ္ေဖာ္ေပးျခင္း ျပဳရန္။
(စ) မိတ္ေဆြတုႏွင့္ ေပါင္းျခင္းမျပဳရန္၊ မိတ္ေဆြစစ္ႏွင့္ ေပါင္းျခင္းျပဳရန္။

၅။ မွန္စြာအသက္ေမြးျခင္း
(က) ခုိးယူျခင္းမျပဳရန္၊ ေပးကမ္းျခင္းျပဳရန္။
(ခ) သူ႔ဥစၥာကုိ ရရန္ႀကံျခင္းမလုပ္ရန္၊ ကုိယ့္ဥစၥာကို ရရန္ႀကံရန္။
(ဂ) မွားစြာအလုပ္လုပ္ (စီးပြားရွာ)ျခင္း မလုပ္ရန္၊ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ပညာတစ္ခုခု၌ ကၽြမ္းက်င္ျခင္း ျပဳရန္။
(ဃ) အလုပ္တာ၀န္မေက်ျခင္းကုိ မလုပ္ရန္၊ အလုပ္တာ၀န္ေက်ျခင္းကုိ လုပ္ရန္။

၆။ မွန္စြာအားထုတ္ျခင္း
(က) အၾကားအျမင္နည္းေအာင္ အားမထုတ္ရန္၊ အၾကားအျမင္မ်ားေအာင္ အားထုတ္ရန္။
(ခ) ၀ိပႆာနာပညာမဲ့ (အက်ိဳးအေၾကာင္းမသိ) ေအာင္ အားမထုတ္ရန္၊ ၀ိပႆနာပညာရွိ

 ေထရ၀ါဒ ႏွင္႕ မဟာယာနဆိုတာ တူမေယာင္နဲ႕ ေတာ္ေတာ္ကဲြျပားပါတယ္... ဒါေၾကာင္႕ လက္ရိွ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာေတြအယူသည္းေနတာေတြ ေၾကာက္လို႕ကိုးကြယ္ေနတာေတြဟာ မဟာယာနက လာတယ္ဆိုတာ ေျပာေပါင္းလည္းမနည္းပါဘူး... ျပင္တာမျပင္တာကေတာ႕ စာဖတ္သူအပိုင္းပါပဲ...

မဟာယာနဘာသာကို လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စိတ္၀င္တစားရွိေသာ္လည္း အေႀကာင္းေႀကာင္း
ေႀကာင္႔မေလ႔လာၿဖစ္ပဲ အလွမ္းေ၀းေနႀကတာကို သတိထားမိပါတယ္၊ အထူးသၿဖင္႔
ကိုယ္နဲ႔ မဆိုင္ပါဘူးေလ ဆိုၿပီး ဖာသိဖာသာေနတာလဲ ပါမွာပါ၊ သုိ႔ေသာ္လည္း
တိုင္းတပါးကို ေရာက္လာ
တဲ႔အခါမွာေတာ႔ ကုိယ္႔ပတ္၀န္းက်င္မွာ ဘာသာမ်ိဳးစုံ၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစုံ၊
ေနာက္ဆုံး ဘာသာမဲ႔ ၀ါဒသမားကအစ ေတြ႔ၿမင္ေနႀကရတာေႀကာင္႔ မသိမၿဖစ္အေနနဲ႔
လိုအပ္လာတယ္၊ စာေရးသူတို႔ ဘုရားသားေတာ္ ရဟန္းေတြမွာေတာင္
ၿမန္မာၿပည္မွာတုံးက မလိုအပ္ဖူးလို႔ ထင္ခဲ႔မိတယ္၊

အခုေတာ႔ ကိုယ္႔၀န္းက်င္မွာ မဟာယာနဘုန္းႀကီးေတြ၊ သီလရွင္ေတြ ၊ တရုတ္
ကိုးရီးယား ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြကို ေတြ႔လာ၇တဲ႔ အခါမွာေတာ႔
သူတို႔ဘာသာအေႀကာင္းကို မသိလို႔ မရေတာ႔ဘူူး၊ သူ႔တို႔ဘာသာကုိ အစအဆုံး ဘုရား
တရားက အစ လုိက္ေမးေနရတယ္ ဆုိရင္ ကိုယ္႔ၿမန္မာလူမ်ိဳး
သိကၡာေတာ္ေတာ္က်ေနၿပီ၊ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီး ေၿပာတဲ႔ စကားတခြန္းကို
မွတ္သားမိဘူးတယ္၊ ဘယ္ဘာသာကို မဆို ေလ႔လာထားပါ၊ သူတို႔နဲ႔ စကားေၿပာလို႔
အနိုင္လိုခ်င္၇င္ သူ႔တို႔ ဘာသာရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို သိေနေတာ႔ ေၿပာဆိုရတာ (
ေနာက္ဆုံး ၿငင္းခုံရင္ေတာင္ ကိုယ္က အနိုင္ရမယ္ ) သိပ္လြယ္တယ္ တဲ႔။
အထူးသၿဖင္႔ စာေရးသူတို႔ ၿမန္မာနိုင္ငံမွာ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာ ဆိုတာ
တရုတ္ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြမွ
ာသာ ရွိတာမို႔ ရဟန္းသံဃာေတြေရာ ဒကာ ဒကာမေတြပါ အလွမ္းေ၀းေနခဲ႔ႀကတယ္။ ဒါေႀကာင္႔ လက္လွမ္းမီွသေလာက္ကို တင္ၿပလို္က္ပါတယ္၊

ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ - မည္ပုံ

ဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူေသာ မဟာသကၠရာဇ္ ( ၁၄၈ )ခုနွစ္
ကဆုန္လၿပည္႔ေန႔မွေနာက္ ၃ လလြန္ေၿမာက္ၿပီးေသာအခါ အရွင္မဟာကႆပဦးေဆာင္ေသာ
ရဟႏၱာမေထရ္ ၅၀၀ ၿဖင္႔ ရာဇၿဂိဳလ္ၿမိဳ႕တြင္ဘုရားရွင္၏ တရားေတာ္တို႔ကို တလုံးတပါဒမွ် ၿပင္ဆင္ ၿဖည္႔စြက္ၿခင္း၊
ထုတ္ႏွဳတ္ပယ္ရွားၿခင္း အလ်င္းမရွိခဲ႔ပဲ ေဟာေတာ္မူခဲ႔သည္႔အတုိင္း
တေသြမတိမ္း ပထမသဂၤါယနာ တင္ေတာ္မူခဲ႔ႀကသည္။
အခ်ဳပ္အားၿဖင္႔ ဘုရားေဟာေတာ္မူခဲ႔ၿပီးေသာ တရားေတာ္တို႔ကို ယေန႔အခ်ိန္အထိ တလုံးတပါဒမွ် ၿပင္ဆင္ၿဖည္႔စြက္ၿခင္းမရွိပဲ တပည္႔သား သာ၀က အစဥ္အဆက္ လက္ဆင္႔ကမ္း သယ္ေဆာင္လာေသာ ၀ါဒကုိ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ
( တပည္႔သား သာ၀က မေထရ္အစဥ္အဆက္ သယ္ေဆာင္လာေသာ ဘုရား၀ါဒ ) ဟု
မွတ္နို္င္ပါသည္။

ဒုတိယ သဂၤါယနာ
ၿမတ္ဗုဒၶ လြန္ေတာ္မူၿပီး သာသနာႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀)ၾကာၿပီးေနာက္ ၀ဇၨီတိုင္းသားရဟန္းမ်ား (ေဒ၀ဒတ္
တပည့္မ်ား )မွ အဓမၼ၀တၳဳ (၁၀)ပါးကို ေတာင္းဆုိခ့ဲၾကသည္။ ဥပမာ ေနလက္တစ္သစ္လြဲသည္႔
အခ်ိန္အထိ ၀ိကာလေဘာဇန လုပ္နို္င္တယ္၊ ေသႏု(အရက္ခပ္ ေပ်ာ့ေပ်ာ့ ယခုေခတ္
ထန္းရည္လိုမ်ိဳး )ကို ေသာက္နိုင္တယ္၊ ေရႊေငြမ်ားကို လူေတြလို စိတ္ႀကိဳက္
ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳနို္င္တယ္ စသျဖင့္ ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီး ေထရ၀ါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္အား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္လာသျဖင့္ ထုိရန္သူတို႔အား ကာကြယ္ရန္ ဒုတိယအႀကိမ္ သဂၤါယနာတင္ရၿပန္သည္။

(၂) သာသနာႏွစ္ (၁၀၀)ႏွစ္
(၃) ေနရာ ေ၀သာလီျပည္၊ ၀ါဠဳကာရာမေက်ာင္း
(၄) ေခါင္းေဆာင္ အရွင္ယသမေထရ္ ဦးေဆာင္ေသာ အရွင္ေရ၀တႏွင့္ အရွင္သဗၺကာမိ
(၅) သံဃာဦးေရ ရဟႏၲာေပါင္း (၇၀၀)
(၆) မင္း ကာလာေသာကမင္း
(၇) ၾကာျမင့္ခ်ိန္ (၈) လ

အရွင္ယသ၊ အရွင္ေရ၀တ အရွင္သဗၺကာမီ ဦးေဆာင္ေသာ ၇ဟႏၱာမ်ား ေ၀သာလီၿပည္၌ သဂၤါယနာတင္ေနစဥ္ ၀ဇၨီတိုင္းသားရဟန္းပ်က္မ်ားကို သံဃာထု၊ မင္းပရိသတ္ထု၊ ၿပည္သူလူထု ေပါင္းၿပီး နွင္ထုတ္ခဲ႔ႀကသည္၊ ထိုရဟန္းပ်က္ မ်ားကာ တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ပမာဏ ရွိခဲ႔သည္ ဟူ၏။

ထိုရဟန္းပ်က္တို႔ ကို တိုင္းျပည္မွ ႏွင္ထုတ္လုိက္ရာ ၎တို႔သည္ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္ေျခဖက္ သို႔ သြားေရာက္
ၿပီး ရွင္ဘုရင္တစ္ပါးမွ သနားကာ ခိုလႈံခြင့္ေပးလိုက္ရာမွ ထုိရဟန္းတို႔သည္လည္း သဂၤါယနာစင္ၿပိဳင္ တင္ခဲ့ၾကသည္။

ထုိရဟန္းတို႔အား တစ္ေသာင္းေက်ာ္ဟူေသာ ႀကီးမားေသာ အင္အားရွိသျဖင့္
မဟာသံဃိကဂိုဏ္းဟု နာမည္ တြင္ခ႔ဲသည္၊ ထိုဂိုဏ္းမွ မဟာယာန၀ါဒ ၿဖစ္လာသည္။
ထုိမွတဖန္ ေ၀သာလီ၌ က်န္ရိွခဲ့ၾကေသာ ရဟႏၲာ ( ၇၀၀ )အဖြဲ႔အား ဟီနယာနဂိုဏ္း
ေသးငယ္ ေသာဂိုဏ္း ( တနည္းအားၿဖင္႔ သဗၺတၳိ၀ါဒဂိုဏ္း ) ဟု ေခၚတြင္ခဲ့သည္။
ထိုဂိုဏ္းမွ ေထရ၀ါဒ ဆင္းသက္လာပါသည္။ အမွန္ကေတာ႔ ငါတို႔က ရြာရဲ႕
ေၿမာက္ပိုင္းမွာ ေနတယ္ ဆိုရင္ သူတို႔က ေတာင္ပိုင္းမွာ ေနတယ္ ဟု အလိုလို
မေၿပာေသာ္လည္း ေၿပာသကဲ႔သို႔ ေထရ၀ါဒ ကိုလည္း မဟာယာန ၀ါဒီ တို႔သည္ ဟီနယာန ဟု
သုံးစြဲခဲ႔ႀကေလသည္၊

အိႏိၵယ ေတာင္ပိုင္းေဒသမွ စကာ ၿပန္႔နွ႔ံခဲ႔ေသာေႀကာင္႔ ေတာင္ပိုင္းဗုဒၶဘာသာ(ေထရ၀ါဒ) ဟုလည္းအလြယ္တကူ မွတ္နို္င္ေပသည္။ ယခုအခ်ိန္အထိ သီရိလကၤာ၊ ထိုင္း၊ ၿမန္မာ၊
ကေမၻာဒီယား၊ လာအို နိုင္ငံတို႔တြင္ သာသနာထြန္းကားေနဆဲမို႔ ေထရ၀ါဒ ၅
နိုင္ငံ ဟု အမ်ားက အသိအမွတ္ၿပဳ လက္ခံထားဆဲၿဖစ္သည္။

မဟာယာနမွာေတာ႔ မဇၥ်ိမေဒသ အိႏိၵယၿပည္ ေၿမာက္ပိုင္း ဟိမ၀ႏၱာကေန
ၿပန္႔ပြားခဲ႔ေသာေႀကာင္႔ ေၿမာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ ( မဟာယာန ) ဟု
မွတ္နို္င္သည္၊ဘီစီ ၁ ရာစု မွ စကာ ေအဒီ ၁ ရာစု အအေတာအတြင္း မဟာယာန ၀ါဒ
စတင္ၿဖစ္ေပၚလာသည္ဟု သိရသည္၊ မဟာယာနတို႔၏ Saddharma Pundarika Sutra
သဒၶမၼပု႑ရိက သုတ္တြင္မူ ေအဒီ ၂ ရာစုမွ စကာ ေခါင္းေဆာင္ၿဖစ္ေသာ Nagarjuna
နာဂဇုန သည္ သူ၏ သုညတ၀ါဒကို စြဲကိုင္ကာ အင္အားႀကီးမားေစခဲ႔သည္၊ ေအဒီ ၄
ရာစုေလာက္တြင္ေတာ႔Asanga အသဂၤ နွင္႔ Vasubandhu ၀သုဗႏၶဳ တို႔ လက္ထက္တြင္
မဟာယာနဘာသာသည္ အထြတ္အထိပ္အေၿခအေနသို႔ ေရာက္ရွိေအာင္ ၿပန္႔ပြားခဲ႔သည္ဟု
ဆိုရပါမည္။
( မဟာ - ၿမင္႔ၿမတ္ေသာ၊ ယာန - နိဗၺာန္သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးေသာ အရာ၊ ယာဥ္ဟူေသာ၊ ၀ါဒ - အယူရွိသူ )

ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေၿမာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာ ေခၚ မဟာယာန သည္ တရုတ္ၿပည္၊ တိဗက္၊
ပါကစၥတန္၊ မြန္ဂိုလီးယား၊ ဗီယက္နမ္၊ ကိုးရီးယား ဂ်ပန္ စေသာ ေတာင္ အာရွ
နိုင္ငံမ်ားအထိ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေခတ္အဆက္ဆက္ ၿပန္႔ပြားခဲ႔သည္၊
ထုိနိင္ငံတို႔တြင္ ေထရ၀ါဒ ဘာသာ အားေကာင္းစြာ ပ်ံ႕နွ႔ံသည္ဟူ၍
မႀကားဖူးခဲ႔ေပ။ အနည္းစုေတာ႔ ရွိခဲ႔လိမ္႔မည္၊ ထို႔ေႀကာင္႔ တရုတ္ ဂ်ပန္
ကိုးရီးယား တုိ႔၏ ဘာသာေရး အခန္းက႑မ်ားတြင္ တုံးေခါက္ၿခင္း၊ ဖေယာင္းတိုင္
အေမႊးတိုင္ ထြန္းၿခင္း ေသသူအား ရည္စူးကာ စကၠဴမ်ားအားမီးရွိဳ႕ ၿပာခ်ၿခင္း
စသည္မ်ားသည္ နိုင္ငံ ဓေလ႔ ယဥ္ေက်းမွဳ႕အရ အနည္းငယ္ ကြဲလြဲသည္မွအပ
တူညီေနႀကေပသည္။

ၿပိဳက်ခါနီး အိမ္ကို က်ားကန္ ထားရသလိုၿဖစ္ေနတဲ႔ မဟာယာန ဘာသာဟာ
ေနာက္ပိုင္းေခတ္မွာေတာ႔ ဂ်ပန္နိုင္ငံက စၿပီး ရဟန္းေတာ္မ်ား
အိမ္ေထာင္ၿပဳသင္႔တဲ႔ဂိုဏ္း၊မၿပဳသင္႔တဲ႔ ဂိုဏ္း ဆိုၿပီး ကြဲၿပားလာတယ္၊ တခ်ိဳ႕အရက္ေသာက္ႀကတယ္၊ တခ်ိဳ႕က
မေသာက္ဘူး၊ တခ်ိဳ႕သက္သက္လြတ္စားတယ္၊ တခ်ိဳ႕က မစားႀကဘူး၊ ဒါေႀကာင္႔
ယခုအခ်ိန္မွာ ကိုးရီးယား ဂ်ပန္ ဘုန္းႀကီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ
အိမ္ေထာင္ရွိႀကတယ္၊ အရက္ေသာက္ႀကတယ္၊ ပါတီ နိုက္ကလပ္တက္ႀကတယ္ လို႔ တဆင္႔စကား ႀကားဖူးပါတယ္၊ တရုတ္၊ တိဗက္ ေဟာင္ေကာင္ ထုိင္၀မ္ စတဲ႔
နိုင္ငံေတြမွာ ရွိတဲ႔ မဟာယာနဘုန္းႀကီး ေတြကေတာ႔ အိမ္ေထာင္ၿပဳတယ္ လို႔
မႀကားမိပါဘူး၊ ဒါေႀကာင္႔ သူတို႔ကေတာ႔ နည္းနည္း သန္႔ရွင္းေသးတယ္ လို႔
ယူဆ၇မွာပါ။ သက္သက္လြတ္၀ါဒကေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ ႀကီးစိုးေနဆဲပါပဲ၊ ဒါကလဲ
ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္အခါကတည္းက အရွင္ေဒ၀ဒတ္က ေတာင္းဆု ငါးပါးထဲမွာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသက္သက္လြတ္ စားဖို႔ သိကၡာပုဒ္ပညတ္ေတာ္မူပါဘုရား - ဆိုၿပီး ေတာင္းပန္ခဲ႔ဖူးေပမယ္႔ ဘုရားရွင္က ခြင္႔မၿပဳခဲ႔ဘူး။

အရင္းစစ္ေတာ႔ အၿမစ္ေၿမက - ဆုိသလို ေၿမာက္ပိုင္း ဗုဒၶဘာသာေခၚ မဟာယာန၀ါဒ
ဟာလဲ ဒုတိယသဂၤါယနာ တင္ခ်ိန္ ကတည္းက အဓမၼ၀ါဒက ေန ဆင္းသက္လာတာမို႔
အယူ၀ါဒေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လြဲေနတာ မထူးဆန္းေတာ႔ပါဘူး။

လြတ္ေၿမာက္ရာ လမ္းမ်ား နွုိင္းယွဥ္ခ်က္
ေထရ၀ါဒ ဘာသာ တြင္ နိဗၺာန္ ပန္းတိုင္သို႔ -
၁ ။ သမၼာသမၺဳဒၶ အၿဖစ္နွင္႔ ကူးေၿမာက္ၿခင္း၊
၂ ။ ပေစၥကဗုဒၶါ ဘုရားငယ္အၿဖစ္ ကူးေၿမာက္ၿခင္း၊
၃ ။ သာ၀က ေဗာဓိ - ေခၚ ရဟႏၱာအၿဖစ္ ကူးေၿမာက္ၿခင္း ဟု သုံးမ်ိဳးရွိသည္။

မဟာယာန ဘာသာတြင္လည္း -
Bodhisattvayana, ( ေဗာဓိသတၱ ယာန ) ဘုရားအေလာင္းယာန၊
Prateka-Buddhayana, ( ပေစၥက ဗုဒၶယာန ) ပေစၥဗုဒၶါေလာင္း ယာန၊
Sravakayana ( သာ၀က ယာန ) သာ၀ကေလာင္း ယာန၊ၿဖင္႔ ကူးေၿမာက္ၿခင္း ဆိုၿပီး တူညီေသာ အမ်ိဳးအစားမ်ား ေတြ႔ရသည္။

ေထရ၀ါဒ ႏွင္႔ မဟာယာန၀ါဒတြင္ တူညီေသာ အဂၤါ ( ၆ ) ခ်က္
(၁) ျမတ္စြာဘုရားကို နွစ္ဖက္စလုံးက ဆရာ အျဖစ္လက္ခံၾကတယ္။
(၂) သစၥာ ေလးပါး တရားေတာ္ကို ႏွစ္ဖက္လံုးက အျပည္႔အ၀လက္ခံၾကတယ္။
(၃) မဂၢင္ရွစ္ပါး တရားကိုလဲ လက္ခံတာခ်င္း တူညီတယ္၊

(၄) ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ ေဒသနာေတာ္ကို လက္ခံတာလဲ တူညီတယ္၊
(၅) ဖန္ဆင္းရွင္ကို ႏွစ္ဖက္လံုးမွာ လက္မခံပဲ ပယ္ၿမစ္ပါတယ္။
(၆) အနိစၥ ၊ဒုကၡ၊အနတၱ နဲ႔ သီလ၊သမာဓိ ၊ပညာေတြကို ႏွစ္ဖက္လံုးက လက္ခံၾကတယ္။

Mahayana and Theravada
Now, what is the difference between Mahayana and Theravada?
I have studied Mahayana for many years and the more I study it, the
more I find there is hardly any difference between Theravada and
Mahayana with regard to the fundamental teachings.

1- Both accept Sakyamuni Buddha as the Teacher.
2- The Four Noble Truths are exactly the same in both schools.
3- The Eightfold Path is exactly the same in both schools.
4- The Paticca-samuppada or the Dependent Origination is the same in both schools.
5- Both rejected the idea of a supreme being who created and governed this world.
6- Both accept Anicca, Dukkha, Anatta and Sila, Samadhi, Panna without any difference.

အနတၱကို နွစ္ဖက္စလုံးက လက္မခံႀကေပမယ္႔ ကြဲျပားခ်က္က တရားေတာ္ေတြ မဟုတ္ဘဲ
ေဗာဓိသတၱ လို႔ ေခၚတဲ႔ ဘုရားေလာင္း ၊ ဘုရားက်င္႔စဥ္ အေပၚမွာ ထားတဲ႔ သေဘာထား
ျဖစ္ေနတယ္။
ေထရ၀ါဒ က ဘုရားေလာင္း ကို ပုထုဇဥ္ပဲရွိေသးလို႔ မကိုးကြယ္ဘူး။ ေထရ၀ါဒဆိုတာ
ရဟႏၱာ ျဖစ္ဖို႔ က်င္႔တဲ႔ ၀ါဒျဖစ္ျပီး ၊ မဟာယာနကေတာ႔ ဗုဒၶျဖစ္မယ္႔
ဘုရားေလာင္း ေဗာဓိသတၱက်င္႔စဥ္ကို လက္ခံတဲ႔ ၀ါဒပါ။
ေထရ၀ါဒမွာ ေဗာဓိသတၱကို လြတ္ေျမာက္ရာ သစၥာတရားကို မသိေသးတဲ႔ ပုထုဇဥ္မို႔ မကိုးကြယ္
ေသးေပမယ္႔ ၊ မဟာယာန မွာေတာ႔ ကိုးကြယ္စရာ ေဗာဓိသတၱေတြ မ်ားပါတယ္။ ဘုရားေလာင္း ၊ ဘုရားရဲ႔ မိခင္၊ ဖခင္ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။

ဖားေအာက္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ဓမၼစၾကာႏွင္႔ ၀ိပႆနာ တရားေတာ္ကို နာဖူးပါတယ္၊
မဟာယာန အယူ၀ါဒမွာ - အရဟတၱဖိုလ္ရျပီးသား ရဟႏၱာပုဂၢိဳလ္ဟာ ဒီဘ၀ကေန
နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလို႔ မရေသးဘူး။ ရဟႏၱာအၿဖစ္ကေန အနာဂမ္ ၊ သကဒါဂမ္ ၊
ေသာတာပန္ အထိ ျပန္ ေလွ်ာက်သြားတယ္။ ပုထုဇဥ္ျပန္ျဖစ္သြားရမယ္ ။ ျပီးမွ
ဘုရားဆုပန္ျပီး ဘုရားျဖစ္ဖို႔ ျပန္ၾကိဳးစားၾကရမယ္။

ေထရ၀ါဒ မွာေတာ႔ မဟုတ္ဘူး - ပုထုဇဥ္ဘ၀ကေန ေသာတာပန္၊ သကဒါဂါမ္၊ အနာဂါမ္၊
ရဟႏၱာ အစဥ္အတိုင္းၿဖစ္ၿပီးရင္ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ၿပဳရတာပါပဲ၊
ေနာက္ဆုံးဘ၀ေပါ႔၊ သူ႔အတြက္ ဒီဘ၀ ဒီခႏၶာကိုယ္ဟာ ေနာက္ဆုံးပါပဲ၊
ဘုရားေဟာထားတဲ႔ စကားေလးတခြန္းရွိတယ္၊ ရဟႏၱာၿဖစ္တဲ႔သူ မ်ားလဲ
ေၿပာေလ႔ရွိႀကတယ္၊ အထူးသၿဖင္႔ ဘုရားရွင္ကိုယ္တိုင္ပါ။

(၁) အကုပၸါ ေမ ၀ိမုတၱိ = ငါ၏ ရရွိၿပီးေသာ အရဟတၱဖိုလ္ ဥာဏ္သည္ ဘယ္လိုအေႀကာင္း
ေႀကာင္႔မွ မပ်က္စီးနိုင္ေတာ႔ေပ။
(၂) အယမႏၱိမာ ဇာတိ ၊ နတၳိ ဒါနိ ပုန ဗၻေ၀ါတိ = ဒီဘ၀သည္ ေနာက္ဆံုးဘ၀ပဲ။ ေနာက္ထပ္ ဘ၀သစ္ ဆိုတာ မရွိေတာ႔ဘူး၊
(၃) နာပရံ ဣတၳတၳာယာတိ ပဇာနာတိ - ၇ဟႏၱာ ၿဖစ္ၿပီးရင္ ေနာက္ထပ္ က်င္႔ႀကံစရာ လုံး၀ မရွိေတာ႔ဘူး - တဲ႔။

ဒါကို ေထာက္ေသာအားၿဖင္႔ ေထရ၀ါဒဟာ အားလုံး ဘုရားေဟာစကားနဲ႔ တူညီေနေသးတယ္။
မဟာယာနမွာေတာ႔ ကိုယ္မႀကိဳက္တာေတြကို ပယ္လိုက္၊ ထုတ္လိုက္ ၿပန္ထည္႔လိုက္၊
အသစ္ထပ္တိုးလိုက္နဲ႔ ေခတ္အ ဆက္ဆက္ ၿဖတ္သန္းခဲ႔တာမို႔ ဘယ္တရားက ဘုရားေဟာ
တရား အစစ္အမွန္လဲ ဆိုတာ တိတိက်က် ေၿပာနိုင္ဖို႔ ခက္ခဲတဲ႔ အေၿခအေနကို
ေရာက္ေနပါၿပီ။ စစ္မွန္ေသာ တရားေတာ္တို႔ သည္ မိမိတို႔ လက္ထဲမွာသာ
ရွိေနေသးေသာေႀကာင္႔ အက်ိဳးရွိရွိ အသုံးခ်နိုင္ႀကပါေစ ဟုသာ
တုိက္တြန္းစကားဆိုရင္း နိဂုံး ခ်ဳပ္ပါရေစ


ေမတၱာၿဖင္႔
အရွင္သုနႏၵာလကၤာရ M A ( ပန္းကမၻာ )

ကိုးကား
စူဠ၀ါပါဠိေတာ္
အနတၱလကၡဏသုတ္ေတာ္
ဖားေအာက္ တရားေတာ္