ကို
(၁) ဂႏၳဓုရ (၂) ၀ိပႆနာဓုရ လို႔ ၂-မ်ိဳး ေဟာေတာ္မူခဲ့တယ္။

ဂႏၳဓုရဆိုတာ= စာေပက်မ္းဂန္ သင္အံပို႔ခ်မႈဟူေသာ ရဟန္းတို႔အလုပ္=ရဟန္းတို႔တာ၀န္ျဖစ္တယ္။
၀ိပႆနာဓုရဆိုတာ=၀ိပႆနာကမၼ႒ာန္း စီးျဖန္းက်င့္သံုးမႈဟူေသာ ရဟန္းတို႔အလုပ္= ရဟန္းတို႔တာ၀န္ျဖစ္တယ္။
ဂႏၳဓုရကို ပရိယတၱိဓုရ၊ ၀ိပႆနာဓုရကို ပဋိပတၱိဓုရလို႔လဲ ေခၚတယ္။
ဒါဟာ ျမတ္စြာဘုရားေပးခဲ့တဲ့ ရဟန္းတို႔အလုပ္=ရဟန္းတို႔တာ၀န္ပဲ။ အဲဒီရဟန္းတုိ႔အလုပ္=ရဟန္းတို႔တာ၀န္ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကိုျဖစ္ေစ၊ တမ်ိဳးမ်ိဳးကိုျဖစ္ေစ ႀကိဳးစားအားထုတ္ ျပဳလုပ္ထမ္းေဆာင္ေနၾကတဲ့ သီလရွိေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ၾကည္ညိဳၾကရမယ္။ အဲဒီရဟန္းေတာ္မ်ားဟာ အမွန္တကယ္ သာသနာျပဳေနတဲ့ ရဟန္းေတာ္မ်ား ျဖစ္ၾကတယ္။

အခ်ိဳ႔က ဂႏၳဓုရ၊ ၀ိပႆနာဓုရ ဆိုတဲ့ ရဟန္းေတာ္တို႔၏ အလုပ္၊ ရဟန္းေတာ္၏ တာ၀န္ႏွစ္မ်ိဳးတို႔အနက္ တမ်ိဳးမ်ိဳးကိုမွ် အားမထုတ္ပါဘဲ သာသနာျပဳဆိုတဲ့အမည္ကို ခံယူေနၾကတာကိုေတာ့ စဥ္းစားစရာေကာင္းပါတယ္။

သာသန၀ံသပၸဒီပိကာ၊ သာသနာလကၤာရစာတမ္း၊ သီလ၀ိေသာဓနီက်မ္းမ်ားကို ၾကည့္ရႈလွ်င္ ေရွးေရွးက ဆရာေတာ္ၾကီီးေတြဟာ အလြန္ၾကည္ညိဳဖြယ္ေကာင္းတာပဲ။ ေရွးေရွးက သူေတာ္ေကာင္းေတြ ရဟန္းေတာ္မ်ားကိုၾကည္ညိဳပံုကိုလဲ သိပ္အတုယူဖို႔ ေကာင္းတာပဲ။

( ေဆးေပးျခင္း၊ ပန္း၊ သစ္သီးေပးျခင္း ေရွာင္ေတာ္မူၾကပံု )

အင္း၀ေခတ္က အရွင္၀ရဓမၼ ဆရာေတာ္ထံ ေက်ာင္းအမကိုယ္တိုင္လာျပီး ေဆးေတာင္းသတဲ့ ဆရာေတာ္က-ေဆးမေပးေကာင္းဘူး-လို႔ မိန္႔ေတာ္မူတယ္။ ပစၥည္းေလးပါး ဒါယိကာမပါဘုရား-လို႔ထပ္ျပီးေလွ်ာက္ေတာ့ ပစၥည္းေလးပါးဒါယိကာမ ျဖစ္ေလ မေပးေကာင္းေလ-လို႔ မိန္႔ေတာ္မူပါသတဲ့။

နံေမာ္ဆရာေတာ္၏ ေက်ာင္းဒကာ သမီးက ကံႀကီးဆရာေတာ္ထံ ဆြမ္းသြားပို႔တယ္။ ကံႀကီးဆရာေတာ္က ငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္ မုန္႔ကို လက္ေဆာင္ေပးလိုက္တယ္။ အိမ္ျပန္ေရာက္လို႔ ေက်ာင္းဒကာႀကီး သိသြားေတာ့ ငါတို႔ဆရာေတာ္ႏွင့္ မတူ-လို႔ေျပာျပီး ေနာက္ ဆြမ္းမပို႔ရေတာ့ဘူးတဲ့။
ဘုန္းႀကီးေပးလိုက္တဲ့ ငွက္ေပ်ာသီးႏွင့္ မုန္႔ကိုလည္း စြန္႔ပစ္ေစပါသတဲ့။

( ေဗဒင္မေဟာေသာ ဆရာေတာ္ )

မဂၤလာဘံုေက်ာ္ ဆရာေတာ္ထံ ၀န္ကေတာ္ကိုယ္တိုင္ လွဴဖြယ္ပစၥည္းျဖင့္ လာျပီး ၀န္ႀကီး၏ ဇာတာကို ေဗဒင္ေမးပါသတဲ့။ ဆရာေတာ္က ရဟန္းေတာ္မ်ား ေဗဒင္မေဟာေကာင္းဘူး-လို႔ ေျပာလႊတ္လိုက္ျပီး ၀န္ကေတာ္ျပန္သြားေတာ့ လွဴဖြယ္ပစၥည္းမ်ားကို စြန္႔ပစ္ေစတယ္။ ၀န္ကေတာ္ကို ေခၚလာတဲ့သူကိုလည္း ေနာင္-မေခၚလာ၀ံ႔ေအာင္ ေတာ္ေတာ္ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေငါက္ငမ္းေတာ္မူသတဲ့။

အရွင္အဂၢဓမၼ ဆရာေတာ္ကေတာ့ ေဆးကုတဲ့ဘုန္းႀကီးက လွဴတဲ့ ပစၥည္းကို အကုန္စြန္႔ပစ္ျပီး အဲဒီဘုန္းႀကီးထိုင္တဲ့ ေနရာကိုေတာင္ ေရေဆးပစ္ခိုင္းသတဲ့။

( ေရွးဆရာေတာ္မ်ား ၀ိနည္းေလးစားပံု )

နံေမာ္ဆရာေတာ္ အရွင္သာရမဥၨဴ-ဟာ မိမိ၏ ဇာတိျဖစ္တဲ့ မိတၳီလာျမိဳ႔ အုတ္ရွစ္ကုန္းသို႔ ၾကြလာတဲ့အခါ ရြာက လွည္းအႀကိဳလာတယ္။ ဆရာေတာ္က မသြားႏိုင္ေတာ့မွ ငါေျပာမယ္-လို႔ မိန္႔ေတာ္မူျပီး လွည္းမစီးဘဲ ရြာေရာက္ေအာင္ ၾကြေတာ္မူသတဲ့။

ဒုတိယ နံေမာ္ဆရာေတာ္ အရွင္ဓမၼပါလလည္း မိုးမရြာလွ်င္ ဘယ္အခါမွ် ထီးမေဆာင္းဘူးတဲ့၊ မိုးရြာလို႔ ထီးေဆာင္းရလွ်င္လည္း သူတပါးကို ထီးမမိုးခိုင္းဘဲ ကိုယ္တိုင္ေဆာင္းေတာ္မူသတဲ့။

( သာလြန္မင္း ၾကည္ညိဳပံု )

သာလြန္မင္းတရားကို အျမင့္ျမိဳ႔စား သားေတာ္ ရွင္တရုတ္က လုပ္ၾကံတဲ့အခါ ေလးထပ္ေက်ာင္းဘက္သို႔ မင္းႀကီးထြက္ေျပးလာျပီး ေလးထပ္ဆရာေတာ္ကို အေၾကာင္းစံုေလွ်ာက္ထား၍ လူဆိုးလူသြမ္းမ်ား မ၀င္လာေအာင္ ထီးရိုး ေတာင္ေ၀ွးဆြဲကိုင္ျပီး တားျမစ္ေပးပါ-ဟု ေလွ်ာက္တယ္။ ဆရာေတာ္က ငါ ရဟန္းသားျဖစ္တယ္၊ ဘယ္လိုမွ် မၾကံသာ၊ စံေက်ာင္းသူေတာ္ကို ပင့္ပါရေစဦး-ဟု မိန္႔ေတာ္မူျပီး စံေက်ာင္းဆရာေတာ္ကို ပင့္ခိုင္းလို႔ စံေက်ာင္းဆရာေတာ္ ေရာက္တဲ့အခါ မင္းႀကီးက ေလးထပ္ဆရာေတာ္ကို ေလွ်ာက္သလို ေလွ်ာက္တယ္။ စံေက်ာင္းဆရာေတာ္က မင္းႀကီးကို က်က္သေရတိုက္မွာ ေနခိုင္းျပီး ရဟန္းသာမေဏမ်ားကိုေခၚကာ ထီးရိုး ေတာင္ေ၀ွး ဆြဲကိုင္ျပီး ေက်ာင္းတြင္းသို႔ လူတေယာက္မွ် မ၀င္ရေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ေပးတယ္။ ေက်ာင္းမွာ တလေလာက္ ေနရတယ္။

အေရးေတာ္ ေအာင္ျမင္ျပီးစီးလို႔ နန္းေတာ္ျပန္ေရာက္ျပီးတဲ့အခါ မင္းတရားႀကီးက-ေလးထပ္ဆရာေတာ္သည္ ရဟန္းပီသပါေပသည္။ စံေက်ာင္းဆရာေတာ္သည္ စစ္သူႀကီး ပီသပါေပသည္-လို႔ မိန္႔ဆိုေၾကာင္း ဆရာစဥ္ စာမ်ားရွိပါတယ္။ ေလးထပ္ဆရာေတာ္သည္ သံသရာ ဆရာေတာ္ျဖစ္သည္။ စံေက်ာင္းဆရာေတာ္သည္ ပစၥဳပၸန္ ဆရာေတာ္ျဖစ္သည္-လို႔ မိန္႔ဆိုေၾကာင္း
ရာဇ၀င္မွာဆိုပါတယ္။

ေနာင္ေတာ္၏ သားေတာ္ သခင္ပုကို ညီေတာ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ၏ သမီးေတာ္ႏွင့္ စံုဖက္တဲ့ မဂၤလာလက္ထပ္ပြဲမွာ ေလးထပ္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ကိုသာ တပည့္ သံဃာမ်ားႏွင့္တကြ ပင့္ျပီး ပရိတ္တရားနာတယ္။ စံေက်ာင္းဆရာေတာ္ကို မပင့္ဘူးတဲ့။ ဒါေၾကာင့္ ေရွးသူေဟာင္းတို႔ကို - သာလကာ တလင္ပန္း ပင္ပန္းကာ တေယာက္မ-လို႔ စကားပံုဆိုၾကသတဲ့။

တရားနာပရိတ္သတ္မ်ား ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ၾကည္ညိဳတတ္ေအာင္ သာသနာလကၤာရစာတမ္း စသည္မွာလာတဲ့ အေၾကာင္းအရာ အနည္းငယ္ကို ထုတ္ျပီး ေဟာခဲ့ပါတယ္။ ရဟန္းေကာင္း ရဟန္းျမတ္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္၍ၾကည္ညိဳႏိုင္ၾကပါေစ။

( ဘဒၵႏၲ ကုမာရ-အဘိဓဇမဟာရ႒ဂုရု )

Most Venerable Bhante (ၾကည္ညိဳထိုက္ေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ား) 

by Ashin Kumara (ဘဒၵႏၲ ကုမာရ)
ရဟန္းေတာ ႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ ဓမၼမွတ္စုမ်ား