အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ေကာသမၺီျပည္ ေဃာသိတာ႐ံုေက်ာင္း၌ (သီတင္းသံုး) ေနေတာ္မူ၏။ ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားထံသို႔ ခ်ဥ္းကပ္၍ ရွိခိုးလ်က္ တစ္ခုေသာ ေနရာ၌ ထိုင္ေနေသာ အသွ်င္အာနႏၵာအား ျမတ္စြာဘုရားသည္-

     ''အာနႏၵာ ထို အဓိက႐ုဏ္းသည္ ၿငိမ္းၿပီေလာ''ဟု မိန္႔ေတာ္မူ၏။ အသွ်င္ဘုရား ထို အဓိက႐ုဏ္းသည္ အဘယ္မွာ ၿငိမ္းပါအံ့နည္း၊ အသွ်င္အႏု႐ုဒၶါ၏ အတူေနတပည့္ ဗာဟိယမည္ေသာ ရဟန္းသည္ သံဃာကြဲျပားရန္နည္းမ်ဳိးစံု အားထုတ္လ်က္ ရပ္တည္ေနပါ၏၊

    ထိုသို႔ ျဖစ္ရာ၌ အသွ်င္အႏု႐ုဒၶါသည္ စကားတစ္ခြန္းမွ် ေျပာစေကာင္း၏ဟူ၍ မေအာက္ေမ့ပါဟု (ေလွ်ာက္၏)။

    အာနႏၵာ အႏု႐ုဒၶါသည္ သံဃာ့အလယ္ဝယ္ အဓိက႐ုဏ္းတို႔၌ အဘယ္အခါက ေမးစိစစ္ဖူးသနည္း၊ အာနႏၵာ ျဖစ္ေပၚသမွ် အဓိက႐ုဏ္းအားလံုးတို႔ကို သင္တို႔ေသာ္လည္း ၿငိမ္းေစရမည္ မဟုတ္ပါေလာ၊ သာရိပုၾတာ ေမာဂၢလာန္တို႔ေသာ္လည္း ၿငိမ္းေစၾကရမည္ မဟုတ္ပါေလာ။

     အာနႏၵာ ဤအက်ဳိးထူးေလးမ်ဳိးတို႔ကို ျမင္ေသာ ရဟန္းယုတ္သည္ သံဃာကြဲျပားျခင္းကို ႏွစ္သက္ လိုလား၏။ အဘယ္ေလးမ်ဳိးတို႔နည္းဟူမူ-

    အာနႏၵာ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းယုတ္သည္ သီလမရွိ ယုတ္ညံ့ေသာ သေဘာရွိ၏၊ မစင္ၾကယ္ ယံုမွားဖြယ္ အက်င့္ရွိ၏၊ ဖံုးလႊမ္းအပ္ေသာ အမႈရွိ၏၊ ရဟန္း မဟုတ္ဘဲလ်က္ ရဟန္းဟု ဝန္ခံ၏၊ ျမတ္ေသာ အက်င့္ မရွိဘဲလ်က္ ျမတ္ေသာ အက်င့္ရွိ၏ဟု ဝန္ခံ၏၊ အတြင္းပုပ္၏၊ (ကိေလသာ) မိုးစြတ္၏၊ ေယာက္သြားပုပ္ကဲ့သို႔ ျဖစ္၏။ ထိုရဟန္းအား- ''ဤရဟန္းသည္ 'သီလမရွိ၊ ယုတ္ညံ့ေသာ သေဘာရွိ၏၊ မစင္ၾကယ္ ယံုမွားဖြယ္အက်င့္ရွိ၏၊ ဖံုးလႊမ္းအပ္ေသာ အမႈရွိ၏၊ ရဟန္းမဟုတ္ဘဲလ်က္ ရဟန္းဟု ဝန္ခံ၏၊ ျမတ္ေသာ အက်င့္ မရွိဘဲလ်က္ ျမတ္ေသာ အက်င့္ရွိ၏ဟု ဝန္ခံ၏၊ အတြင္းပုပ္၏၊ (ကိေလသာ) မိုးစြတ္၏၊ ေယာက္သြားပုပ္ကဲ့သို႔ ျဖစ္၏'ဟု ငါ့ကို့ရဟန္းတို႔ အကယ္၍ သိကုန္မူ ညီၫြတ္လွ်င္ ငါ့ကို

ေမး။ ။ ဆရာေတာ္ဘုရား တပည့္ေတာ္အခု တရားစာအုပ္ေတြဖတ္ၿပီး လက္ေတြ႕လိုက္နာက်င့္သံုးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္ဘုရား။ အဲဒီမွာ အခက္အခဲရွိတာတစ္ခုက အမွ်ေ၀ျခင္းပါပဲဘုရား။ လမ္းသြားရင္း အမွ်ေ၀ခ်င္တယ္။ ကိုယ္ျပဳခဲ့တဲ့ကုသိုလ္ေတြကို အဲပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ လမ္းေစာင့္နတ္၊ ၿမိဳ႕ေစာင့္နတ္အစရွိသျဖင့္ အမွ်ေ၀ခ်င္လို႔ပါဘုရား။
ခက္တာက အမွ်ကို အက်ယ္ႀကီးလူၾကားေအာင္ ေအာ္ရြတ္လို႔ကလည္းမရ။ လူၾကားသူၾကားထဲမွာ အထူးအဆန္းႀကီးလိုျဖစ္ေနၿပီး ရွက္လည္းရွက္လို႔ပါဘုရား။ ေလသံတိုးတိုးေလးနဲ႔ အမွ်အမွ်လို႔ရြတ္ရင္ေကာ သူတုိ႔ၾကားပါမလားဘုရား။ သူတို႔ကိုယ့္ကုသိုလ္ကို သာဓုေခၚႏိုင္ပါလားဘုရား။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ စိတ္ထဲကေနပဲရည္စူးၿပီး စိတ္ထဲကေန
ရြတ္ရင္ ရပါသလားဘုရား။ ဒါမွမဟုတ္ အသံမထြက္ပဲ ႏႈတ္ခမ္းလႈပ္ရံု ေလသံေလာက္ေလးနဲ႔ ေပးလို႔ရပါသလားဘုရား။

စုစုေ၀၊ ရန္ကုန္

အမွ်ေ၀ျခင္းနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ဦးဇင္းတုိ႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ေသခ်ာက်နစြာ မသိတာက မ်ားပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ေသခ်ာေျပာျပတဲ့လူမရွိသလုိ ေျပာျပတဲ့လူရွိေတာ့လည္း ေသခ်ာမွတ္သားထားမႈ အားနည္းေနလုိ႔ပါ။ အဲဒီေတာ့ ဦးဇင္းသိသမွ်ကုိ အကုန္ေျပာျပေပးပါမယ္။ ေနာက္ သူမ်ားေမးရင္ ေျပာျပတတ္ေအာင္ ေသခ်ာမွတ္ထားၾကေပါ့ေလ။

ဒါနေကာင္းမႈျပဳတဲ့အခါ အလွဴ၀တၳဳဟာ အလွဴရွင္လက္ကေန အလွဴခံပုဂၢိဳလ္လက္သုိ႔ေရာက္ရင္ အလွဴအထေျမာက္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ နိဗၺာန္ကိုဆုေတာင္းၿပီး ဒါနျပဳမွသာ မိမိဒါနဟာ ပါရမီဒါနျဖစ္ႏိုင္သျဖင့္ အနည္းဆံုး-ဣဒံ ေမ ပုညံ နိဗၺာနႆ ပစၥေယာ ေဟာတုလုိ႔ ဆုေတာင္းၿပီး အမွ်ေ၀မွသာ ပတၱိဒါနျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အနည္းဆံုး ဣဒံ ေမ ပုညဘာဂံ သဗၺသတၱာနံ ေဒမလုိ႔ဆုိၿပီး အမွ်ေ၀ကာ ဒါနအလွဴကို အဆံုးသတ္ၾကစၿမဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုေတာင္းျခင္း။ အမွ်ေ၀ျခင္းတို႔မွာ ကိုယ္တိုင္ျပဳလုပ္ရမွာမုိ႔ တျခားတေယာက္အား ကိုယ္စားျပဳလုပ္ခုိင္းလုိ႔ မရဘူးဆုိတာလည္း သိထားဖုိ႔ လုိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ကုိယ္စားလွဴခုိင္းၿပီး အမွ်ေ၀လုိ႔မရဘူးလားဆုိၿပီး ေမးတတ္လုိ႔ပါ။

ဆုေတာင္းတဲ့အခါမွာလည္း ဤသို႔လွဴဒါန္းရေသာအက်ိဳးအားေၾကာင့္ နိဗၺာန္မ်က္ေမွာက္ျပဳရပါလို၏လုိ႔ ဆုေတာင္းရမွာျဖစ္သလုိ အမွ်ေ၀တဲ့အခါမွာလည္း ဤေကာင္းမႈ၏ အဖို႔ဘာဂကို သတၱ၀ါအားလံုး ရရွိၾကပါေစဟု စိတ္ေစတနာ ေလးေလးနက္နက္နဲ႔ ျပဳလုပ္မွသာ ဘုရားအေလာင္း သူေတာ္ေကာင္းတို႔လုိ ျဖစ္မွာပါ။

ျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္ ေ၀ႆႏၲရာမင္းႀကီးဘ၀မွာ ဒါနျပဳတိုင္း ေရစက္ခ်၊ အမွ်ေ၀ေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီလုိေရစက္ခ် အမွ်ေ၀ေပးမႈေၾကာင့္ မာရ္နတ္စစ္လာတိုက္ရာတြင္ ေဗာဓိပင္ႏွင့္ ေရႊပလႅင္ကိုရေရး (သဗၺညဳတဉာဏ္ကိုရေရး)အတြက္ ေ၀ႆႏၲရာဘ၀တြင္ လွဴဒါန္းခဲ့ၿပီး ေရစက္ခ်ခဲ့သည္ကို ဤမဟာပထ၀ီေျမႀကီး အသိသက္ေသျဖစ္သည္ဟု သက္ေသျပဳတဲ့အတြက္ ပထ၀ီေျမႀကီးက သက္ေသခံခဲ့တာပါ။ အလွဴရွင္မွာ အျခားအကုသိုလ္အက်ိဳးေပးလုိ႔ ငရဲသို႔ ေရာက္သြားသည့္တိုင္ေအာင္ ယမမင္းက အမွ်ေပးေ၀ဖူးသည္မဟုတ္ေလာဟု သတိေပးလုိ႔ ကုသိုလ္ကို သတိရကာ ငရဲမွ လြတ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒါျပင္ ပုညကိရိယ၀တၳဳ(၁၀)ပါးတြင္ အမွ်ေ၀ျခင္း (ပတၱိဒါန)ဟာလည္း ဒါနစတဲ့ ကုသုိလ္တို႔လုိ ကုသုိလ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရစက္ခ်၊ အမွ်ေ၀ျခင္းဟာ ကုသုိလ္တစ္မ်ိဳး တိုးပါတယ္။ အလွဴတစ္ခုလုပ္ရာတြင္ ဆုေတာင္းျခင္းမျပဳဘဲ လွဴဒါန္းျခင္းမွာ ေပးကမ္းျခင္းသက္သက္သာျဖစ္လုိ႔ နိဗၺာန္ကို ဆုေတာင္းမွသာ ဒါနပါရမီ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔ ဒါနျပဳလုပ္ၾကသူတိုင္း ဆုေတာင္းျခင္း၊ ေရစက္ခ်ျခင္းတုိ႔ကို မျပဳမေန ျပဳလုပ္ၾကတာပါ။။

အမွ်ေ၀ျခင္းနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ေသခ်ာက်နစြာသိျမင္ေအာင္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ အမွ်ေ၀ေရစက္ခ်တဲ့အခါမွာ ေရစက္ခြက္နဲ႔ေအာက္ခံေလးပါၾကတာကုိ အားလံုးသိမယ္ထင္ပါတယ္။ ေရွးေရွးဆရာေတာ္ႀကီးေတြကေတာ့ ေရစက္ခ်တဲ့အခါ ေရစက္ခြက္ကုိ အလံုးပိတ္နဲ႔မဟုတ္ဘဲ ရုိးရုိသာမန္ဖန္ခြက္ကုိသာ အသံုးျပဳခုိင္းၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေရစက္ခ်မဲ့ေရခြက္ထဲက ေရရဲ႕သန္႔စင္မႈကုိျမင္ၿပီး မိမိရဲ႕စိတ္ကုိ ျဖဴစင္ေနေအာင္ထားဖုိ႔ႏွင့္ ငါျပဳလုပ္တဲ့ေကာင္းမႈဟာ ေဟာဒီေရလုိ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္လွတဲ့ ေကာင္းမႈျဖစ္တဲ့အတြက္ ခုေကာင္းမႈရဲ႕အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ျမတ္နိဗၺာန္ကုိ ေရာက္ရပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းအာရံုျပဳႏုိင္ေအာင္လုိ႔ပါ။ ေရကဲ့သုိ႔ျဖဴစင္ေအာင္ထားၿပီး ဆုေတာင္းႏုိင္ေအာင္လုိ႔ ေရကုိျမင္ရေအာင္ ထားခုိင္းျခင္းပါ။

ဒါျပင္ ဒီေရဟာ ေျမႀကီးကုိသြန္းခ်လုိက္တဲ့အခါ ျပန္ယူလုိ႔မရသလုိ ငါလွဴဒါန္းခဲ့တဲ့ ေကာင္းမႈမွန္သမွ်ကုိလည္း ငါဟာ ႏွေျမွာတြန္႔တုိျပန္လည္လုိခ်င္တဲ့စိတ္မရွိဘဲ လြတ္လြတ္စြန္႔ႀကဲၿပီးသား မုတၱစာဂီျဖစ္ေနေအာင္ အာရံုျပဳထားရပါမယ္။ ငါျပဳခဲ့ေကာင္းမႈကုသုိလ္ကုိ တကယ္မ်ားငါေမ့ေလ်ာ့ေနသည္ရွိေသာ္ ကမၻာေျမႀကီးထဲ ေရမ်ားေလာင္းခ်ၿပီး ေရစက္သြန္းခ် သက္ေသအရာတည္ထားခဲ့အတြက္ ငါအားျပန္လည္ အမွတ္ရေအာင္ ကူညီေပးပါေစလုိ႔ စိတ္ထားတတ္ေအာင္ ေရစက္ခြက္ထဲကေရကုိ ေျမႀကီးေပၚသြန္းခုိင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္လုိ႔ မိမိက ေရစက္ခြက္ထဲက ေရကုိ မျမင္ရရင္လည္း ေရစက္ခ်လုိ႔ ေရေလးက်ဆင္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ခုေျပာခဲ့သလုိ အာရံုျပဳေပးပါ။ ေနာက္တစ္ခုက ေရွးတုန္းကေတာ့ ေရကုိ ေအာက္ခံမပါဘဲ ေျမႀကီးေပၚကုိ တုိက္ရုိက္သြန္းခ်ၾကတယ္။ ခုေတာ့ ေအာက္ခံပါေတာ့ ေျမႀကီးေပၚတုိက္ရုိက္ မေရာက္ဘဲျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ မိမိစိတ္မွာ ႏွေျမွာတြန္႔တုိမႈေတြမျဖစ္ဘဲ လြတ္လြတ္စြန္႔ႀကဲမ်ားျဖစ္ေအာင္ေတာ့ အာရံုျပဳယူရၾကေပါ့။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ေရစက္ခြက္မလုိဘဲ အထက္ကေျပာခဲ့သလုိ အာရံုျပဳႏုိင္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိင္စရာမလုိဘူးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေရစက္ခြက္ကုိင္ရတာဟာ ကၽြန္ေတာ္၊ ကၽြန္ေတာ္မတုိ႔သည္ ေကာင္းမႈျပဳသူတို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေပးေ၀တဲ့ေကာင္းမႈကုိ အမွ်ယူၾကပါလုိ႔