ျမန္မာျပကၡဒိန္ စံနစ္တြင္ သကၠရာဇ္ ခုနစ္ကို သတ္မွတ္ ရာတြင္မူ (၃) မို်း ကဲြျပားေနပါသည္။ ငွင္းတို့မွာ
မဟာ
သာသနာ
ေကာဇာ
ဟူ၍ ၃ မို်းကဲြျပားမႈ ရိွပါသည္။
- မဟာ သကၠရာဇ္
မဟာ သကၠရာဇ္ မွာ ဗုဒၶျမတ္စြာ ဘုရား ဖြားျမင္ရာ ကပၸိလဝတ္ ျမို့ ကိုစတင္ တည္ ေထာင္ခိ်န္မွ စ၍ ေရတြက္သည့္ ခုနွစ္ျဖစ္သည္။ ထိုနွစ္ ၆၈ ခု ကဆုန္လျပည့္ေန့ တြင္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ ေလာင္းလ်ာကို ဖြားျမင္ေတာ္မူပါသည္။ ထိုသကၠရာဇ္ကို ဗုဒၶ ပရိနိဗၺာန္ ျပုေတာ္မူျပီးသည့္ အခိ်န္မွ စ၍ အသံုးျပုျခင္းမရိွေတာ့ပါ။
- သာသနာ သကၠရာဇ္
ဗုဒၶ ပရိနိဗၺာန္ ျပုေတာ္မူျပီးေနာက္ ပထမအၾကိမ္ သဂၤါယနာ တင္ျပီးသည့္ အခိ်န္မွ စတင္ ေရတြက္သည့္ ခုနွစ္ကို သာသနာ နွစ္ဟု မည္ပါသည္။ သာသနာေတာ္၏ သက္တမ္းကို ညွြန္းျပ နိုင္သည့္ ခုနစ္ ျဖစ္သည္။
- ေကာဇာ သကၠရာဇ္
ဗုဒၶသာသနာ နွင့္အတူ ျပကၡဒိန္ စံနစ္သည္ ျမန္မာနိုင္ငံ အတြင္း ဝင္ေရာက္လာခဲ့ ဟန္ရိွပါသည္။ သာသနာ သကၠရာဇ္ကို ပင္ ဆက္ခံ အသံုးျပုရာမွ သကၠရာဇ္ နွစ္ ၆၂၂ ခုနွစ္ အေရာက္တြင္ သေရေခတၱရာ ဘုရင္ သုမုနၵရီ က (၀) သုည ခုနွစ္ (zero hour) မွ စတင္ျပန္လည္ ေရတြက္ သတ္မွတ္ ခဲ့သည္။ ထိုသို့ သကၠရာဇ္ကို (၀) သုည မွ ျပန္လည္စတင္ ျခင္းကို သကၠရာဇ္ျဖို သည္ဟု သံုးနံႈးပါသည္။ ေဗဒင္ ကိန္းခန္း မ်ား အရ အုပ္ခု်ပ္သူ ဘုရင္တို့၏ စည္းစိမ္တည္ျမဲေရး အတြက္ ထိုသို့ သတ္မွတ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ သို့ေသာ္ ျမန္မာ ျပကၡဒိန္ စံနစ္တြင္ ဂ်ပန္၊ တရုတ္တို ကဲ့သို့ အုပ္ခု်ပ္သူ ဘုရင္ နန္းတက္တိုင္း သကၠရာဇ္ နွစ္ကို ျပန္စသည့္ ထံုးစံ မရိွပါ။
သမုနၵရီ မင္း သကၠရာဇ္ ျဖိုျပီးေနာက္ အနွစ္ ၅၆၀ အၾကာ ပုဂံေခတ္တြင္ ပုပၸါးေစာမင္း က ထပ္မံျဖိုျပန္သည္။ သည့္ေနာက္ အင္းဝေခတ္ မိုးညွင္းမင္းတရား လက္ထက္ တြင္လည္း သကၠရာဇ္ ျဖိုရန္ ၾကိုးစားခဲ့ ေသာ္လည္း လူတို့ လိုက္နာျခင္း မရိွသျဖင့္ မျပိုခဲ့ပါ။ ထို့ေၾကာင့္ လက္ရိွ အသံုးျပုေန ေသာ ခုနစ္သည္ ပုဂံေခတ္မွ စတင္ သတ္မွတ္ခဲ့ေသာ နွစ္ျဖစ္ျပီး ထို သကၠရာဇ္ ကို ေကာဇာ သကၠရာဇ္ ဟု ေခၚ ပါသည္။
အမည္နာမ နွင့္ ခုနွစ္အားျဖင့္ သံုးမို်း ကဲြျပားေနေသာ္လည္း ခုနွစ္၊ လ၊ ရက္၊ လျပည့္ လကြယ္ သတ္မွတ္ပံုစံနစ္မွာ တစ္ခုတည္း တစ္ထပ္တည္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
Categories:
ျပကၡဒိန္
